نشریه دانش انتظامی ایلام
پیاپی 12 (زمستان 1393)

خشونت خانوادگی، مسیله‌ای جهانی و ملی است. گزارش هایی که در طول چند دهه‌ی اخیر، از وضعیت زنان در جهان منتشر شده است، آمار معنی داری از خشونت بر علیه زنان به ‌دست می‌دهد؛ به‌ طوری که حدود بیست تا پنجاه درصد کل جمعیت زنان را شامل می شود. در جامعه‌ی ایران؛ زنان به شکل‌های مختلف هم در محیط خصوصی و هم در محیط عمومی، مورد خشونت قرار می‌گیرند؛ این مقاله با عنوان تحلیل جامعه شناسی خشونت مردان علیه زنان در خانواده، به آن دسته از عوامل اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی که خشونت خانوادگی را تشدید می کند، اشاره دارد؛ که در آن از روش پیمایشی و تکنیک پرسشنامه، برای گردآوری داده‌ها استفاده شده است و فرضیه‌هایی از دیدگاه‌های مختلف جامعه‌شناسی؛ نظیر نظریه‌های یادگیری اجتماعی، منابع، فرهنگی و زیست محیطی استنتاج شده است.جامعه‌ی آماری این پژوهش، همه‌ی زنان متاهل ساکن شهرستان ایلام می‌باشد که 350 نفر از آن‌ها به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای به‌طور تصادفی انتخاب گردیده و خشونت از نگاه آنان بررسی شده است. تجزیه و تحلیل آماری نشان می‌دهد که در مجموع، حدود 6/72 درصد زنان نمونه‌ی آماری حداقل یک بار توسط همسران خود، مورد خشونت فیزیکی قرار گرفته اند در تحلیل فرضیه‌ها از روش‌های آماری «گاما»، «کندال c» و «کای اسکوار» استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان می‌دهد که متغیرهای اختلاف طبقاتی زوجین، پایگاه اقتصادی و اجتماعی مرد و... رابطه‌ی معنی‌داری با خشونت مردان علیه زنان در جامعه‌ی آماری دارند که برای کاهش و از بین بردن این مسیله‌ی اجتماعی راهکارها و پیشنهاداتی ارایه شده است.

مسیله‌ی اعتیاد، از مهم ترین مسایل امروزی است که همه نهادها، از جمله خانواده و اجتماع را تحت شعاع خود قرار داده و ارتباط تنگاتنگ این مسیله با شیوه‌های درست تربیت کردن فرزندان در خانواده‌ها غیر قابل انکار است. با توجه به این موضوع پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه‌ی بین شیوه‌های فرزندپروری و گرایش به اعتیاد در دانش‌آموزان دبیرستان‌های شهر ایوان، با روش همبستگی انجام جامعه آماری این پژوهش شامل همه‌ی دانش‌آموزان پسر مقطع متوسطه، درسال تحصیلی 93 بودند که تعداد 100 نفر از آنان با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای جمع‌آوری اطلاعات مورد نیاز، از پرسشنامه‌های«اقتدار والدین»، «گرایش به اعتیاد» پریسا دهکردی استفاده شده است. یافته‌های این پژوهش نشان داد که بین شیوه‌های فرزندپروری و گرایش به اعتیاد درسطح 1% p: رابطه‌ی معناداری وجود دارد؛ بنابراین توجه به اعتیاد نوجوانان، که از قشرهای مهم و تاثیر گذار درجامعه هستند لازم و ضروری به نظر می‌رسد.

دراین مقاله، با اشاره‌ای به پارادایم‌های مختلف مدیریت دولتی و شرح خلاصه‌ای از ابعاد مختلف آن‌ها پرداخته و با بررسی سخنان حضرت علی (ع)، در مورد مدیران و رهبران در نامه‌های ایشان به مالک اشتر و دیگر والیان، جایگاه مدیریت اسلامی، در بین سایر پارادایم‌ها روشن شده است انسان به جایی برسد که نه تنها به چارچوب خانواده خود توجه؛ بلکه خواستار برابری و برادری همه انسان‌های سراسر دنیا، از هر نژاد و عقیده و... باشد و به سمت تعالی و از خود رها شدن پیش برود و در ادامه، در جهت نظم ساختاری نوین، متناسب با سیستم حکومتی کشور، در نظام جمهوری اسلامی ایران پیشنهادی ارایه شده است.

اعتیاد معضل و چالش جهان امروز است. این آسیب، دومین اختلال شایع روانی به شمار می‌رود. با توجه به این که تقریبا در تمام نوشته‌های مربوط به اعتیاد، از ویژگی‌های شخصیتی افراد به عنوان عامل جذب آنان به سمت اعتیاد یاد شده است، در این پژوهش به بررسی اعتماد به نفس در معتادان و مقایسه آن با افراد عادی پرداخته شده است؛ به همین منظور نمونه‌ای 240 نفری (120 نفرعادی و 120 نفرمعتاد)‌ از جامعه‌ی مردان و زنان معتاد و عادی استان‌های آذربایجان غربی و ایلام که در سال 91 در این استان‌ها سکونت داشتند، بر اساس روش نمونه‌گیری در دسترس، انتخاب شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که بین میانگین اعتماد به نفس آزمودنی‌های معتاد و عادی، تفاوت معناداری وجود دارد، بین میانگین اعتماد به نفس در افراد عادی و معتاد در سنین مختلف، تفاوت معناداری وجود ندارد؛ همچنین بین میانگین اعتماد به نفس آزمودنی‌های معتاد و عادی، بر اساس وضعیت تحصیلی تفاوت معناداری وجود ندارد. در ادامه، براساس بررسی‌های انجام شده، به روش‌هایی برای پیشگیری از اعتیاد ارایه شده است.

مطالعه و شناخت رفتارهای پرخطر، در بین نوجوانان و دانش‌آموزان؛ به دلیل کاهش عملکرد تحصیلی و احتمال شکل‌گیری هویت‌های مجرمانه در آنان از اهمیت ویژه‌ا‌ی برخورداراست. از این جهت در تحقیق حاضر میزان آگاهی دانش‌آموزان مقطع متوسطه‌ی استان ایلام از رفتارهای پرخطر در سال تحصیلی 90-1389 بررسی شده است. این پژوهش با استفاده از روش پیمایشی انجام و برای پاسخ به سوالات و فرضیه‌های تحقیق از آماره‌های توصیفی و استنباطی استفاده شده است. جامعه‌ی‌آماری تحقیق بررسی همه دانش‌آموزان مقطع متوسطه‌ی استان ایلام، در سال تحصیلی 90- 89 را در بر می‌گیرد. که با توجه به جدول مورگان، 380 نفر از آنان به روش نمونه‌گیری تصادفی مرحله‌ای انتخاب شدند. پرسش‌نامه‌ی این پژوهش، به وسیله‌ی محقق ساخته شد و پس از برآورد اعتبار صوری و محتوایی و محاسبه‌ی ضریب‌آلفای آن و حذف گویه‌های نامناسب در اختیار پاسخ‌گویان قرار گرفت. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که میزان آگاهی 9/44 درصد از دانش‌آموزان در سطح متوسط و پایین تر از آن بوده‌است و بین میزان آگاهی از رفتارهای پرخطر برای خود با میانگین 63 درصد و رفتارهای پرخطر برای دیگران با میانگین 61 درصد تفاوت معنی‌داری وجود داشت؛ همچنین یافته‌های تبیینی نشان داد که بین عملکرد تحصیلی، محل سکونت و میزان آگاهی دانش‌آموزان، رابطه‌ی معنی‌داری وجوددارد.

مصرف مواد مخدر و مسیله‌ی اعتیاد، از مهمترین مشکلات جهان در عصر حاضر است که پا را از مرزهای بهداشتی- درمانی فراتر نهاده و به معضلی روانی، خانوادگی و اجتماعی تبدیل شده است. هدف از این پژوهش، مقایسه‌ی سلامت معنوی در افراد معتاد و غیرمعتاد شهر ایلام و رابطه‌ی بین این متغیر، در دو گروه بود. که به روش علی- مقایسه‌ای انجام شد. جامعه‌ی آماری این پژوهش شامل همه‌ی مردان مصرف کننده و غیرمصرف‌کننده‌ی مواد مخدر، در فاصله سنی 18 تا 30 سال را در بر می‌گیرد که تعداد 100 نفر از آنان؛ به عنوان نمونه، با روش نمونه‌گیری در دسترس، انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها مقیاس «سلامت معنوی الیسون و پالوتزیان (SWBS)» بود و برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون من و وایتنی استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان داد که سلامت معنوی و ابعاد دو گانه‌ی آن در بین افراد معتاد و غیرمعتاد، با اطمینان 95%، تفاوت معناداری وجود دارد و سلامت معنوی در افراد غیرمعتاد؛ بالاتر از افراد معتاد است؛ یعنی افراد با سلامت معنوی پایین با احتمال بیشتری، دچار مصرف مواد مخدر می‌شوند و برعکس، ارتقا سلامت معنوی افراد، از مبتلا شدن آنان به این معضل جلوگیری می‌کند.