مجله راهور
پیاپی 42 (پاییز 1401)

در سال‌های اخیر رانندگان اتوبوس با چالش‌های مختلفی در زمینه سلامت روان و رضایت شغلی روبه‌رو بوده‌اند که این عوامل به‌طور مستقیم و غیرمستقیم بر رفتار رانندگی و دیگر آسیب‌های فردی و اجتماعی می‌تواند تاثیرگذار باشد. پژوهش حاضر با هدف شناخت تاثیر آموزش مهارت‌های روانی-اجتماعی بر بهزیستی عاطفی و سرمایه روان‌شناختی رانندگان اتوبوس انجام شد.

پروژه آموزش رانندگان شرکت واحد اتوبوس‌رانی شهر تهران از سال 1390 آغازشده و در فازهای مختلف بر روی رانندگانی که متقاضی استخدام در شرکت واحد هستند اجرا می‌گردد. در یکی از این فازها این تحقیق از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون تک گروهی انجام شد و یک گروه 63 نفری از رانندگان اتوبوس شهر تهران به روش نمونه‌گیری در دسترس گزینش شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از پرسشنامه سرمایه روان‌شناختی لوتانز و همکاران (2007) و پرسشنامه بهزیستی عاطفی مربوط به شغل ونکتیک و همکاران (2000) استفاده شد.

 یافته‌های این مطالعه نشان داد با این برنامه آموزشی که شامل دوره‌های فشرده آموزش مدیریت خشم، مدیریت استرس، ارتباط موثر و رانندگی انتقام‌جویانه است، مهارت‌های روانی-اجتماعی به‌طور معناداری منجر به افزایش بهزیستی عاطفی و سرمایه روان‌شناختی رانندگان اتوبوس شده است.

 برای افزایش بهزیستی عاطفی و سرمایه روان‌شناختی رانندگان اتوبوس می‌توان از بسته آموزشی مهارت‌های روانی-اجتماعی به‌صورت گسترده استفاده کرد.

وقوع حوادث غیر قابل پیش بینی و بروز خطرات، سوانح و بحران های اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و نظامی واقعیتی است که بشر در طول تاریخ با آن آشنا بوده است. در این راستا هرچقدر بر کسب موفقیت های تکنولوژیکی و اجتماعی افزوده شده بر میزان بروز این خطرات غیر منتظره نه تنها کاهش نیافته بلکه در بسیاری از موارد افزایش نیز یافته است. در زمان وقوع بحران بیمار‌ی های اپیدمی و پاندومی مانند شیوع ویروس کووید19، سرعت همه‌گیری این ویروس و پیامدهای گسترده سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، بهداشتی و درمانی آن، دولت ها، سازمان ها و مدیران را ملزم به اخذ تصمیمات استراتژیک متعددی خواهد کرد. یکی از برنامه ریزی های صورت گرفته، ترغیب مردم در خانه مدنظر قرارگرفت و در این راستا محدود کردن سفر در سطح معابر عمومی در جهت جلوگیری از انتقال ویروس از انسان به انسان مطرح گردید و پلیس راهنمایی و رانندگی در کنار کارکنان کادر درمان وارد عمل گردد.

این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی و از لحاظ ماهیت توصیفی- تحلیلی است. این مقاله، بر اساس روش توصیفی - تحلیلی و با ابزار گردآوری اسنادی – کتابخانه ای و تجزیه وتحلیل داده ها انجام شده است. به منظور جمع آوری اطلاعات لازم: استخراج داده‌های کرونای ایران، جمع‌آوری داده تردد در بازه زمانی اسفند 98 تا دی ماه 99، جمع‌آوری داده اجراییات کرونا، صورت پذیرفت. پس از استخراج داده های کرونا از منابع اطلاعاتی معتبر، وضعیت تاثیرگذاری محدودیت و ممنوعیت تردد بر کاهش مبتلایان و فوتی ها در ایران بررسی گردید.

یافته های تحقیق حکایت از آن دارد که اجرای محدودیت های ترافیکی، تاثیری بر کاهش بیماری کرونا و به تبع آن کاهش متوفیان دارد.

اجرای طرح محدودیت تردد، می تواند در راستای کاهش ابتلا به ویروس کرونا و فوتی های ناشی از آن موثر باشد، اما در بحرن های مشابه که فاصله گذاری اجتماعی ضرورت دارد بایستی هم افزایی سازمان های ذی مدخل و سیستم های هوشمند ترافیک تقویت شود.

تصادفات جلوبه عقب از مهم ترین تصادفات در راه های شهری می باشد. شناخت و بررسی عوامل موثر بر وقوع تصادفات جلوبه عقب می تواند یک اقدام اساسی برای کاهش وقوع این نوع تصادفات گردد. بنابراین، هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل موثر بر وقوع تصادفات جلو ‌به ‌عقب در منطقه 9 تهران مبتنی بر تحلیل توصیفی داده های تصادفات سپس، از مدل رگرسیون لجستیک برای شناسایی و پیش بینی شدت تصادفات جلوبه‌عقب استفاده می شود.

پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی- تحلیلی است که از داده‌های تصادفات منطقه 9 راهور تهران برای 3 سال با هدف بررسی عوامل موثر بر وقوع تصادفات جلو‌به‌عقب از مدل رگرسیون لجستیک استفاده می شود و سپس با اطمینان 95 درصد تاثیر عوامل موثر بر وقوع تصادفات جلو‌به‌عقب برآورد می گردد. در نهایت با استفاده از آزمون های آماری برازش و پزودو به صحت سنجی مدل در بررسی عوامل موثر بر وقوع تصادفات و پیش‌بینی شدت تصادفات پرداخته می شود.

یافته های این تحقیق نشان داد که جنسیت، سن (بازه سنی 18 تا 60 سالگی)، تحصیلات (دیپلم و پایین‌تر،کارشناسی ارشد و بالاتر)، وضعیت روشنایی، وضعیت آب‌وهوا (هوای صاف)، سطح خشک راه، زمان (صبح ، عصر، شب)، عدم توجه به جلو، عدم رعایت فاصله طولی، تخطی از سرعت مطمینه و مصرف مشروبات الکلی تاثیر معنی داری بر وقوع تصادفات جلو‌به‌عقب دارد.

نتایج پژوهش حاضر نشان داد که عوامل انسانی، وسیله نقلیه، محیطی و راه نقش به سزایی در تصادفات جلو و عقب دارند. همچنین دقت کل پیش بینی مدل برای شدت وقوع تصادفات جلوبه‌عقب برابر 50/90 درصد می باشد. براساس نتایج پژوهش حاضر راهکارهای ایمنی در جلوگیری از تصادفات جلوبه‌عقب عبارت اند از: آموزش مستمر و فرهنگ سازی رانندگان مبتنی قالب پوستر، رانندگی با سرعت مطمینه، رعایت فاصله طولی مناسب، توجه کافی به جلو، افزایش تیم های گشتی و استقرار دوربین کنترل سرعت توسط پلیس راهنمایی و رانندگی در معابر بزرگراهی برای کاهش تصادفات جلوبه‌عقب ضروری است.

سازمان‌ها برای این که در محیط کسب‌وکار امروزی بتوانند چابکی‌شان را حفظ کنند به شکل روزافزونی به فناوری اطلاعات متکی هستند. این پژوهش با ادغام ساز و کارهای حاکمیت فناوری اطلاعات و دوسویه فناوری اطلاعات (یعنی اکتشاف و بهره‌برداری)، پیش‌زمینه های چابکی سازمانی را در پلیس راهور بررسی می‌کند.

این مطالعه از لحاظ هدف کاربردی، از نوع توصیفی و با روش پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این تحقیق کارکنان پلیس راهور استان فارس بوده که برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شد و حجم نمونه 260 نفر تعیین و از طریق نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب گردیدند. برای جمع آوری داده های تحقیق از پرسشنامه های مکانیسم حاکمیت فناوری گری گوری(2018)، دو سویه فناوری لی و همکاران (2015) و چابکی لیانگ و همکاران (2017) استفاده شد.

نتایج نشان داد که حاکمیت مبتنی بر فرایند و ارتباطی تاثیر مثبتی در اکتشاف فناوری اطلاعات و بهره برداری فناوری اطلاعات دارد؛ اما رابطه مثبتی بین حاکمیت ساختاری و اکتشاف و بهره برداری از فناوری اطلاعات وجود ندارد. و اکتشاف و بهره برداری فناوری اطلاعات تاثیر مثبتی بر چابکی سازمانی خواهد داشت، همچنین نقش میانجی دو سویه فناوری تایید شد.

توجه به فناوری اطلاعات بایستی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد تا بتوان به سمت سازمان های چابک با عکس العمل های سریع و به موقع نسبت به نیازمندی های جامعه تبدیل شد.

کیفیت زندگی مفهوم وسیعی است که همه ابعاد زندگی ازجمله سلامت را دربرمی‌گیرد. کیفیت زندگی یعنی درک فرد از وضعیت کنونی‌اش با توجه به فرهنگ و نظام ارزشی که در آن زندگی می‌کند و ارتباط این دریافت ها با اهداف، انتظارات، استانداردها و اولویت‌های مدنظر فرد. کیفیت زندگی کاری، یکی از متغیرهایی است که اخیرا به لحاظ اهمیت مورد توجه بسیاری از مدیران که درصدد ارتقای منابع انسانی هستند، قرار گرفته و مسیله‌ای پیچیده و شامل تعداد زیادی از متغیرهای محیط خدمتی و برنامه مدون و همه‌گیر است که برای ارتقای رضایت و نگهداشت آن‌ها ضروری می‌باشد. هدف پژوهش حاضر بررسی برازش مدل روابط ساختاری ابعاد ذهن‌آگاهی و کیفیت زندگی با آزمون نقش واسطه‌ای سلامت‌روان در رانندگان تاکسی بود.

پژوهش حاضر با هدف کاربردی و از نوع همبستگی می‌باشد که هدف آن، بررسی رابطه متغیرهای موجود در پژوهش است. به این منظور نمونه ای شامل 342 نفر از جامعه رانندگان تاکسی با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و توسط پرسشنامه های سلامت روان و پرسشنامه 5 عاملی ذهن آگاهی با پایایی و روایی 84/0 و پرسشنامه کیفیت زندگی سازمان بهداشت جهانی با پایایی 84/0 مورد ارزیابی قرار گرفتند.

ضرایب استاندارد مسیرها نشان داد که مسیر ابعاد ذهن‌آگاهی به کیفیت زندگی و مسیر ابعاد ذهن آگاهی به سلامت روان در سطح آماری معنادار است. همچنین یافته ها حاکی از معنادار بودن مسیر غیرمستقیم ابعاد ذهن آگاهی به کیفیت زندگی از طریق سلامت روان است.

با توجه به نتایج به دست آمده، سلامت روان می‌تواند تعدیل‌کننده رابطه بین ابعاد ذهن آگاهی با کیفیت زندگی باشد.

سازمان‌های مردم‌نهاد با هدف خدمات‌رسانی بهتر به شهروندان، ایجاد امنیت پایدار، کاهش معضلات اجتماعی و حمایت از قشرهای آسیب‌پذیر جامعه تشکیل و ساماندهی شده‌اند؛ لذا در پژوهش حاضر به بررسی ارزیابی نقش فعالیت سازمان‌های مردم‌نهاد در ارتقای فرهنگ ترافیکی پرداخته است.

این پژوهش، از حیث هدف کاربردی و از نظر روش های کمی گردآوری داده ها، توصیفی- تحلیلی که به روش پیمایشی انجام شد. جامعه آماری مدیران و کارکنان شاغل در راهور، شهروندان شهرستان ساری و مدیران یا معاونین سمن های شهرستان ساری هستند که با استفاده فرمول کوکران و از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده تعداد 383نفر تعیین شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق‌ساخته فعالیت سمن ها و پرسشنامه محقق ساخته فرهنگ ترافیکی استفاده شد.

یافته ها نشان می دهد که فعالیت سمن ها در ارتقای فرهنگ ترافیکی اثر معناداری دارد. همچنین مولفه‌های فعالیت سمن ها (اطلاع رسانی سمن ها و آموزش و فرهنگ سازی سمن ها) در ارتقای فرهنگ ترافیکی اثرمثبت و معناداری دارد. با توجه به آزمون فریدمن نیز به ترتیب بیشترین میانگین اختصاص به اطلاع رسانی سمن‌ها و در نهایت آموزش و فرهنگ سازی سمن ها قرار داشته است.

نتایج نشان می دهد که سمن‌ها در حوزه ترافیک می‌توانند با بهره‌گیری از دانش کارشناسان راهنمایی و رانندگی و فراجا در بخش‌های مختلف برای کاهش آمار تصادف و تقویت دامنه پیشگیری فعالیت کنند.