فهرست مطالب

جامعه شناسی ارتباطات - پیاپی 11 (بهار 1402)

نشریه جامعه شناسی ارتباطات
پیاپی 11 (بهار 1402)

  • تاریخ انتشار: 1402/03/29
  • تعداد عناوین: 7
|
  • عباس زمانی * صفحات 3-5

    وقتی در سازمان های ما صحبت از ارتباطات اجتماعی می شود، در معنای عام به دنبال برقرار ارتباط با مخاطبان و دیگران هستیم تا بدینوسیله بتوانیم نظرات و اندیشه های خود را به آنها بقبولانیم و یا از دیدگاه هایشان باخبر شویم. اما به اعتقاد من این نوع نگاه، نگاهی اقناعی به ارتباطات است که بیشتر در حوزه تبلیغات کاربرد دارد. اگر بر اساس آموزه های دانش ارتباطات اجتماعی، ارتباطات را فراگردی برای اشتراک عقاید، نظرات، اندیشه ها، احساسات و ایده های خود با دیگران به منظور کسب تفاهم در نظر بگیریم، در اینجا موضوع تفاهم و اشتراک عقیده به مراتب بالاتر از بیان عقیده و اظهار نظر معنا پیدا می کند. در ارتباطات قرار نیست ما نظرات خود را به دیگران بقبولانیم و یا «به خورد آنها بدهیم». قرار است دیگران و خود را در باورها، اندیشه ‎ها و ایده های یکدیگر مشارکت دهیم تا دنیا را بهتر درک کنیم. در این مسیر ممکن است استفاده از دلایل منطقی و اخلاقی از سوی یکی از طرفین، جریان ارتباط را به همان سمت متمایل کند اما این الزامی نیست. در واقع می توان گفت در یک گفتگو و مفاهمه ارتباطی، آنقدر پیام های فرستنده و گیرنده به صورت ارسال بازخورد رد و بدل می شود تا هر دو طرف به یک ایده و درک مشترک از موضوع مورد بحث برسند و البته ممکن است در برخی موارد این اتفاق هم نیفتد...

    کلیدواژگان: روابط عمومی، ارتباطات، رسانه
  • مریم کرمعلی، علی جعفری * صفحات 7-62

    هدف این پژوهش، بررسی تاثیر رسانه های اجتماعی بر روابط عمومی سازمان های خدماتی است. با پیشرفت رسانه های اجتماعی، بخش های مختلفی از جمله روابط عمومی نیز تحت تاثیر قرار گرفته اند. به همین دلیل، تخصصی های روابط عمومی باید توانایی سازگاری با محیط دیجیتال را داشته باشند تا با تغییرات چشم گیر این فضا همراهی کنند. این پژوهش با هدف طراحی یک الگوی استفاده از رسانه های اجتماعی در بهبود اثربخشی روابط عمومی سازمان های خدماتی به صورت آمیخته (کیفی و کمی) انجام شده است. روش تحلیل پژوهش به صورت کاربردی و با رویکرد اکتشافی آمیخته بوده است. در مرحله اول، با استفاده از تحلیل محتوا و مصاحبه های عمیق، مولفه های الگو شناسایی شدند. شرکت کنندگان این مرحله از بین 16 نفر از خبرگان دانشگاهی و مدیران ارشد شهردرای نهاوند به صورت هدفمند انتخاب شدند. در مرحله دوم، با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری، الگوی طراحی شده بررسی شد. نمونه آماری این پژوهش شامل 203 نفر از مدیران و کارشناسان شهرداری نهاوند بود که به صورت تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه بود که روایی و پایایی آن تایید شده است. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار لیزرل انجام شد. نتایج بخش کیفی نشان می دهد که رسانه های اجتماعی در سه جنبه ارتباطات رسانه ای، سهولت استفاده و اطلاع رسانی تاثیرگذار هستند. همچنین، ارتقای فعالیت های روابط عمومی سازمان با دو جنبه ارتباطات عمومی و توسعه روابط عمومی مرتبط است. در بخش کمی نیز مشخص شد که استفاده از رسانه های اجتماعی با ارتقای روابط عمومی سازمان های خدماتی رابطه ای معنادار دارد و الگوی طراحی شده متناسب است. از این رو، مدیران و سیاست گذاران روابط عمومی سازمان های خدماتی می توانند با بهره گیری از نتایج این پژوهش و استفاده از ظرفیت های رسانه های اجتماعی، بستر مناسبی را برای توسعه و بهبود اثربخشی فعالیت های روابط عمومی سازمان فراهم کنند و از طریق این راهبرد، عملکرد سازمان را بهبود بخشند و رضایت جامعه را ارتقا دهند.

    کلیدواژگان: رسانه اجتماعی، روابط عمومی، سازمان خدماتی، شهرداری نهاوند
  • رضا حاجی ابراهیمی، علیرضا خرازی * صفحات 63-90

    این پژوهش با هدف بررسی "نقش فضای مجازی در ارتباطات میان فردی دانش آموزان با معلمان" و به منظور شناسایی رابطه بین متغیر های فضای مجازی (مولفه های: دردسترس بودن، فرامرزی بودن، سهولت استفاده و تعاملی بودن) با ارتباطات میان فردی دانش آموزان با معلمان انجام شده است. روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردی، از لحاظ شیوه اجرا پیمایشی-علی، از طریق روش نمونه گیری خوشه ای و با بهره گیری ازابزار پرسشنامه استاندارد انجام گردیده است. جامعه آماری پژوهش حاضر دانش آموزان پسر دبیرستان های (دوره اول) خمینی شهر (اصفهان) که تعداد آنها 7508 نفر می باشد و با بهره گیری از فرمول کوکران 365 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. نتایج حاصل از پژوهش نشان دهنده رابطه معناداری بین متغیرهای فضای مجازی(مولفه های: در دسترس بودن، فرامرزی بودن، سهولت استفاده و تعاملی بودن)و ارتباطات میان فردی در دبیرستان های خمینی شهر می باشد.

    کلیدواژگان: فضای مجازی، ارتباطات میان فردی، تعاملی بودن، دانش آموزان، معلمان
  • یحیی احمدی *، مسعود کریم خانی صفحات 91-103

    شهرهای هوشمند از فناوری برای بهبود کیفیت زندگی شهروندان خود استفاده می کنند. این فناوری می تواند در زمینه های مختلف از جمله حمل و نقل، انرژی، ایمنی، سلامت و محیط زیست استفاده شود. روابط عمومی در این شهرها، عمل برنامه ریزی، اجرا و ارزیابی برنامه هایی را انجام می دهد که هدف آن تاکید بر هوشمندسازی شهری به عنوان عاملی برای ارتقای سلامت و رفاه اجتماعی است. این مقاله بر اساس یک مطالعه کیفی، شامل مصاحبه با افراد در زمینه شهر هوشمند، روابط عمومی و سلامت اجتماعی است. مصاحبه شوندگان از طیف گسترده ای از زمینه ها، از جمله دولت، صنعت و دانشگاه بودند. نتایج این مطالعه نشان داد که شهر هوشمند، روابط عمومی و سلامت اجتماعی ارتباط نزدیکی با هم دارند. شهر هوشمند می تواند به بهبود سلامت اجتماعی از طریق افزایش مشارکت شهروندی، کاهش جرم و جنایت و بهبود کیفیت محیط زیست کمک کند و روابط عمومی نیز می تواند به ترویج شهر هوشمند و ایجاد آگاهی در مورد مزایای آن کمک کند. بر اساس یافته های این مطالعه، ما پیشنهاد می کنیم که دولت ها و سازمان های خصوصی سرمایه گذاری بیشتری در شهر هوشمند انجام دهند و از ظرفیت متخصصان روابط عمومی برای ترویج برنامه ها و سیاست هایی که به بهبود سلامت اجتماعی در شهر هوشمند کمک می کنند، استفاده کرده و همچنین شهروندان را در برنامه ریزی و اجرای شهر هوشمند مشارکت دهند.

    کلیدواژگان: شهر هوشمند، روابط عمومی، سلامت اجتماعی، رفاه، شهروند
  • سعید رضایی *، زهره عرب، فرناز مرادپور صفحات 105-127

    شبکه های اجتماعی مجازی به عنوان یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین وسایل ارتباط جمعی در دنیای امروز محسوب می شوند که امروزه به عنوان رسانه های فراگیر و در دسترس عموم فعالیت می کنند و بخش زیادی از فعالیت اطلاع رسانی رسانه ها و روابط عمومی از این طریق انجام می شود. در شرایطی که بسیاری از این شبکه های مجازی از چند سال پیش در ایران فیلتر شده اند و در حال حاضر نیز دسترسی به آنها همچنان محدود بوده و فقط با فیلترشکن امکان پذیر است، روابط عمومی های نهادها و سازمان های مختلف به ناچار از شیوه های جدید برای اطلاع رسانی استفاده می کنند. این پژوهش دنبال پاسخ به این سوال است که فیلترینگ بر چه تاثیری بر فعالیت اطلاع رسانی روابط عمومی ها گذاشته و روابط عمومی ها چه راهبردی برای عبور از این چالش در اطلاع رسانی به مخاطبان و جامعه هدف خود داشته اند. هدف از انجام پژوهش دستیابی به راهکارهای کاربردی در جذب مخاطب توسط روابط عمومی ها است. پژوهشگران در این تحقیق که به روش پیمایشی و با ابزار پرسش نامه انجام شده است، عملکرد اطلاع رسانی روابط عمومی های دستگاه های اجرایی در استان های بوشهر و فارس را مورد بررسی قرار داده اند. از نتایج این پژوهش می توان به استفاده همزمان روابط عمومی ها از شبکه های اجتماعی ایرانی و شبکه های اجتماعی فیلتر شده برای اطلاع رسانی، خلاقیت بیشتر در تولید محتوا، تنوع بخشی و پویاتر شدن محتواهای تولید شده و کاهش مخاطبان روابط عمومی ها اشاره کرد. روابط عمومی ها از شیوه های جایگزین برای اطلاع رسانی خود استفاده می کنند و فیلترینگ آنها را متوقف نمی کند.

    کلیدواژگان: روابط عمومی، شبکه های اجتماعی، فیلترینگ، اطلاع رسانی
  • سعود سالمی *، لطیف سالمیان زاده صفحات 129-148

    توسعه سریع شهری در چند دهه اخیر بر ابعاد مختلف زندگی انسان تاثیر گذاشته است و سبب ناپایداری انسانها و محیط زیست گردیده است. در این مقاله درصدد بررسی رابطه سرمایه اجتماعی با توسعه پایدار شهری در میان جمعیت شهری بالای 25 سال استان خوزستان هستیم. برای بررسی ارتباط این دو متغیر از نظریه های پانتام، فوکویاما، کلمن و بوردیو استفاده گردیده است. داده های مورد نیاز با استفاده از روش پیمایش و ابزار پرسشنامه از میان نمونه آماری 384 نفری که با روش نمونه گیری سهمیه ای انتخاب، جمع آوری و با کاربرد نرم افزار اس پی اس اس مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های توصیفی تحقیق نشان داد که وضعیت شاخص سرمایه اجتماعی و تمامی متغیرهایش (آگاهی، هنجارهای تعمیم یافته، اعتماد اجتماعی، مشارکت اجتماعی و انسجام اجتماعی) و شاخص توسعه پایدار شهری و تمامی ابعادش (پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی، پایداری زیست محیطی، پایداری کالبدی و پایداری نهادی) در سطح پایین تر از متوسط قرار داشتند. یافته های تبیینی تحقیق نشان داد که سرمایه اجتماعی و تمامی متغیرهایش، ارتباط و تاثیر مستقیم قوی و معناداری بر روی توسعه پایدار شهری داشته اند. در ضریب همبستگی پیرسون ارتباط سرمایه اجتماعی و کلیه متغیرهایش با توسعه پایدار شهری معنادار شدند. نتایج یافته های این تحقیق تایید کننده پیشینه تجربی و چارچوب نظری تحقیق بوده است که مشخص ساخت هر چه میزان سرمایه اجتماعی و کلیه متغیرهایش افزایش یابد، منجر به بهبود و ارتقاء ابعاد و مولفه های توسعه پایدار شهری می گردد.

    کلیدواژگان: سرمایه اجتماعی، توسعه پایدار شهری، پایداری اقتصادی، پایداری اجتماعی، پایداری زیست محیطی، پایداری کالبدی و پایداری نهادی
  • نرگس آسار، ملتم اردم کایا ترجمه: شهرزاد فرداکبری صفحات 149-167

    ارتباطات یک عنصر کلیدی است که با فعال کردن روابط محیط زیست و انسان (HERs) محیط را تعریف و به فعلیت می رساند. الگوهای ارتباطی با سیستم های زندگی سازمان یافته تر و متراکم تر مانند محیط های شهری، افزایش یافته و تنوع بیشتری میابند. شایان ذکر است که چنین الگوهایی ایستا نبوده و تحت تاثیر تغییرات فناوری و اجتماعی قرار دارند. با اینکه در گذشته این الگوها تحت محدودیت های فیزیکی مانند زمان و مکان قرار داشتند، با پیشرفت فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، این محدودیت ها شروع به از بین رفتن نمودند و منجر به تغییراتی در روابط محیط زیست و انسان HER)) و همچنین تغییر در جنبه های اجتماعی زندگی عمومی شهری شدند. تحقیق پیش رو، رویکردی نظری را برای نشان دادن نقش شیوه های ارتباطی در HER، به ویژه در فضاهای عمومی شهری و اینکه چگونه پیشرفت های موجود در زمینه ICT بر HER تاثیر می گذارد را بررسی می کند. در این زمینه، یک بررسی فشرده پیشینه پژوهش و تحلیل گفتمان انجام شد و دو شبکه روابط (WoR)، یکی برای بررسی رابطه ارتباطات و HER و دیگری برای بررسی تغییر در فناوری اطلاعات و ارتباطات ایجاد شد، با یکدیگر مقایسه و درباره نتایج آنها بحث شد.

    کلیدواژگان: روابط محیط زیست و انسان، ارتباطات، فناوری های اطلاعات و ارتباطات، فضای عمومی شهری، شیوه های ارتباطی
|
  • Pages 3-5
  • Reza Haji ebrahimi, Alireza Kharazi * Pages 63-90

    This research aims to investigate "The role of virtual space in interpersonal communications between students with teachers of high schools in the Khomeini shahr" and in order to identify the relationship between the variables of virtual space (components: availability, being cross-border, ease of use and Being interactive) with interpersonal communications between students and teachers.The research method has been carried out in terms of practical purpose, in terms of survey-causal implementation method, through cluster sampling method and using standard questionnaire tool.The statistical population of the present research is male high school students (first period) of Khomeini Shahr (Isfahan), whose number is 7508, and using Cochran's formula, 365 people were considered as the sample size.The results of the research show a significant relationship between the variables of virtual space (components: availability, being cross-border, ease of use and Being interactive) and interpersonal communications in high schools in the Khomeini shahr.

    Keywords: Cyberspace, Interpersonal Communications, Being interactive, Students, Teachers
  • Yahya Ahmadi *, Masoud Karimkhani Pages 91-103

    Smart cities utilize technology to enhance the quality of life for their residents. This technology can be applied in various areas, including transportation, energy, safety, health, and the environment. Public relations in these cities play a crucial role in planning, implementing, and evaluating programs that emphasize urban intelligence as a means to promote societal health and well-being. This article is based on a qualitative study, involving interviews with individuals knowledgeable in the fields of smart cities, public relations, and social health. Interviewees represented a diverse range of backgrounds, including government, industry, and academia. The findings of this study demonstrate a close relationship between smart cities, public relations, and social health. Smart cities can contribute to improving social health by enhancing citizen participation, reducing crime rates, and improving environmental quality, while public relations can aid in promoting smart cities and raising awareness about their benefits. Based on the findings of this study, we recommend that governments and private organizations invest more in smart cities and leverage the expertise of public relations professionals to promote initiatives and policies that contribute to social health in smart cities, while also engaging citizens in the planning and implementation of smart city projects.

    Keywords: Smart city, Public relations, Social health, Well-being, Citizen
  • Saeed Rezaei *, Zohreh Arab, Farnaz Moradpour Pages 105-127

    Virtual social networks are considered as one of the most important and influential means of mass communication in today's world, which today operate as comprehensive and accessible media, and a large part of the media's information and public relations activities are carried out in this way. In a situation where many of these virtual networks have been filtered in Iran for a few years now and access to them is still limited and only possible with a filter breaker, the public relations of various institutions and organizations inevitably use new methods to inform. This research seeks to answer the question of what effect filtering has had on public relations activities and what strategies public relations have had to overcome this challenge in informing their target audience and society. The purpose of the research is to achieve practical solutions in attracting the audience through public relations. In this research, which was conducted using a survey method and using a questionnaire, the researchers have investigated the public relations information performance of the executive bodies in Bushehr and Fars provinces. From the results of this research, it is possible to mention the simultaneous use of Iranian social networks and filtered social networks by public relations for information, more creativity in content production, diversification and more dynamic content produced, and reduction of public relations audiences. Public relations use alternative methods to inform themselves and filtering does not stop them.

    Keywords: public relations, social networks, filtering, informing
  • Saud Salemi *, Latif Salemianzadeh Pages 129-148

    Rapid urban development in the last few decades has affected various dimensions of human life and caused the instability of humans and the environment. In this article, we are trying to investigate the relationship between social capital and sustainable urban development among the urban population over 25 years old in Khuzestan province. Pantam, Fukuyama, Coleman and Bourdieu's theories have been used to investigate the relationship between these two variables. The required data was collected using the survey method and the questionnaire tool from among the statistical sample of 384 people who were selected by the quota sampling method and analyzed using the software (SPSS). The descriptive findings of the research showed that the status of the social capital index and all its variables (awareness, generalized norms, social trust, social participation and social cohesion) and the sustainable urban development index and all its dimensions (economic sustainability, social sustainability, environmental sustainability, physical sustainability and institutional sustainability) were at a lower than average level. The explanatory findings of the research showed that social capital and all its variables had a strong and significant direct relationship and impact on sustainable urban development. In the Pearson correlation coefficient, the relationship between social capital and all its variables were significant with sustainable urban development. The results of the findings of this research have confirmed the empirical background and the theoretical framework of the research, which clearly shows that as the amount of social capital and all its variables increase, it leads to the improvement and promotion of the dimensions and components of sustainable urban development.

    Keywords: Social capital, sustainable urban development, economic sustainability, social sustainability, environmental sustainability, physical sustainability, institutional sustainability
  • Nergis Aşar, Meltem Erdem Kaya Translator: Shahrazad Fardakbari Pages 149-167

    Communication is a key element that defines and actualizes the environment by enabling human environment relations (HERs). Communication patterns increase and diversify with more complex and dense organized living systems such as urban environments. These patterns, however, are not static, instead they are under the influence of technological and social changes. While they were under the constraint of physical limitations such as time and space, with the improvements in information and communication technologies (ICTs), these limitations have started to dissolve which led to changes in HER relations as well as changes in social aspects of urban public life. This research represents a theoretical approach to showcase the role of communication practices in HER, specifically in urban public spaces and how improvements in ICTs affect the HER. In this context, an intensive literature review and discourse analysis was conducted and two web of relations (WoR), one to examine the relation of communication and HER and one to examine the change in ICTs, were produced and they were compared and discussed.

    Keywords: Human environment relation, communication, information, communication technologies, urban public space, communication modes