فهرست مطالب

سراج منیر - سال دوازدهم شماره 45 (بهار 1401)

نشریه سراج منیر
سال دوازدهم شماره 45 (بهار 1401)

  • تاریخ انتشار: 1402/01/07
  • تعداد عناوین: 6
|
  • سعید غلامزاده*، رحیم صبور صفحات 9-26
    دو علم کلام و منطق از جمله علوم مبتنی بر عقل هستند که نقشی محوری و تعیین کننده در شکل گیری علوم اسلامی دارند، با این وجود وهابیان به ستیز با این دو علم برخواسته و دو علم یاد شده را بدعی و گمراه کننده خوانده اند، از این رو همواره هواداران خود را از مطالعه کتب متکلمان و اهل منطق برحذر می دارند. وهابیان به زعم خویش دلایلی در ابطال و رد این دو علم بیان کرده اند، در این مقاله سعی شده این دلایل ابتدا تبیین، سپس ارزیابی شود و در نهایت سستی دیدگاه وهابیان در مخالفت با علم های کلام و منطق واضح گردد.
    کلیدواژگان: کلام، منطق، عقل، وهابیان، تکفیر
  • مهدی زندی* صفحات 27-44
    وهابیت درباره ذبح نگاه خاصی دارد، این نگاه همواره منازعات تلخ و مصیبت باری، همچون تکفیر و کشتار مسلمانان بی گناه را موجب شده است. وهابی ها می گویند مجرد ذبح، عبادت است از این رو اگر کسی در استقبال از کاروان شادی و عروسی، رویاروی صالحان زنده یا درگذشته ذبح کند، مخلوق را عبادت کرده و به شرک در عبادت افتاده است. البته عالمان مسلمان، اعم از اهل سنت و شیعه، این نگاه وهابیان را مردود خوانده و معتقدند که مجرد ذبح، عبادت نیست؛ ذبح تنها جایی عبادت است که ذابح با اعتقاد به ربوبیت مذبوح له این عمل را انجام دهد، ازاین رو اگر ذابح عمل ذبح را بدون اعتقاد به ربوبیت مذبوح له انجام دهد عبادتی رخ نداده است بدین ترتیب اگر ذابح، عمل ذبح را مقابل کاروان شادی و عروسی، یا رویاروی دسته جات عزاداری،  نزد صالحان زنده یا قبور آنان انجام دهد و به ربوبیت آنان معتقد نباشد، مخلوق را عبادت نکرده و مشرک نیست. در نتیجه نگاه خاص وهابیان به تعریف و تفسیر خاص آنان از مفهوم عبادت، بی توجهی به عنصر نیت و اعتقاد در تحقق عبادت و همچنین عبادت انگاری مجرد ذبح  بازمی گردد. در این مقاله دیدگاه وهابیان مورد نقد و بررسی قرار گرفته است.
    کلیدواژگان: ذبح، قربانی، اولیای الهی، صدقه، وهابیت
  • سید علی ساداتی نژاد*، سید محمد ساداتی نژاد صفحات 45-66
    مقاله حاضر، در ابتدا جریان های تکفیری و پیامدهای گسترش آن را به صورت اجمالی بررسی کرده است. در ادامه به بررسی نقش علمای جوامع اسلامی، به عنوان منادیان اسلام و مروجان این آیین صلح و دوستی میان بشریت، پرداخته است و راهکارهایی را، در دو بعد دینی و فرهنگی، به منظور عبور جهان اسلام از بحران جریان های تکفیری، ارایه داده است. نتیجه گیری مقاله آن است که نظر به تلاش دشمنان برای ایجاد اسلام هراسی و ترسیم چهره ای غیرواقعی از مسلمانان در اذهان عمومی، علمای جوامع اسلامی، می توانند نقش مهمی را ایفا کنند. علما، به عنوان یکی از متولیان فعالیت های دینی و فرهنگی، می توانند در جلوگیری از ترویج خشونت و افراطی گری و مقابله با جریان های تکفیری نقش بسزایی داشته باشند. عالمان جهان اسلام می توانند زمینه لازم را برای رفع سوء برداشت ها و کاهش نزاع های بیهوده ایجاد کنند و نهایتا بسترهای صلح و امنیت را فراهم سازند.
    کلیدواژگان: جهان اسلام، علمای اسلامی، تکفیر، جریان های تکفیری
  • مهدی براتی* صفحات 67-76
    محل نزاع، در اخبار آحاد روایات واحدی است که فارغ از هرگونه تقویت کننده هستند. در رابطه با اینکه خبر واحد بدون قرینه علم آور یا ظن آور است سه قول اصلی وجود دارد: 1. خبر واحد ثقه، مطلقا مفید علم است؛ 2. خبر واحد محفوف به قراین، فقط مفید علم یقینی است؛ 3. خبر واحد ثقه، مطلقا مفید ظن است. برخی از وهابیان حجیت خبر واحد در اعتقادات را بر اساس اجماعی یقینی می دانند. برای حجیت خبر واحد در اعتقادات و علم آور بودن آن، ادله مختلفی از سوی آن ها ارایه شده است که البانی در دو کتاب الحدیث حجه بنفسه فی العقاید والاحکام و اشرطه متفرقه به نقل آن پرداخته است. ظاهر کلمات و عبارات علمای شیعه نشان دهنده نپذیرفتن حجیت خبر واحد در مسایل اعتقادی، به دلیل ظنی بودن آن است؛ ولی ابن تیمیه با طرح مبحث تلقی امت به قبول، دایره علم آوری خبر واحد را گسترده تر می کند و بسیاری از اخبار آحاد را با این استناد علم آور می داند.
    کلیدواژگان: خبر واحد، حجیت خبر واحد، ظنی الصدور، اصول، اعتقادات، وهابیت
  • علی علوانی* صفحات 77-96
    روایت مشهور «لایحبک إلا مومن ولایبغضک إلا منافق» ازجمله روایاتی است که در فضیلت امام علی %، با عبارات مختلفی، نقل شده است و فریقین آن را به عنوان روایت صحیح تلقی نموده اند. در این حدیث پیامبر اکرم $ دوستی و دشمنی با امام علی % را معیار تشخیص مومن و منافق قرار داده است. همچنین از مفاد روایت مباحثی نظیر عصمت و افضلیت برداشت می شود و نکته قابل توجه این است که در روایات صحیح فریقین، چنین مضمونی برای کسی از صحابه بیان نشده است، البته در کتب اهل سنت روایت مشابه آن، بدون قید خاصی در منقبت انصار آمده است و اهل سنت تلاش کرده اند که آن را مهم تر از روایت مورد بحث جلوه دهند، درحالی که از نظر دلالت مورد قبول نیست و با بسیاری از آیات قرآن و حقایق تاریخی ناسازگار است. سلفی های معاصر، ازجمله عبدالرحمن دمشقیه، با پیروی از ابن تیمیه، سعی در وارد کردن اشکالاتی واهی بر دلالت این روایت داشته اند که نقل صحیح و متواتر این روایت، راه را بر آن ها بسته است.
    کلیدواژگان: مناقب امام علی ، حدیث «لایحبک إلا مومن»، منقبت انصار، عبدالرحمن دمشقیه، ابن تیمیه
  • محمد باغچیقی* صفحات 97-109

    کتاب «شد الرحل لزیاره القبر الشریف بین المجیزین والمانعین» اثر عبدالفتاح بن صالح قدیش الیافعی از علماء اهل سنت پیرو فقه شافعی و عقیده اشعری برای اولین بار در سال 2015م با همکاری مکتبه خالد بن ولید و دارالکتب الیمنیه در 87 صفحه منتشر شد. این گزارش بر پایه نسخه مصوری از اولین نوبت چاپ اثر یاد شده، تهیه و ارایه شده است. عبدالفتاح بن صالح قدیش الیافعی در سال 1394ق، در شهر یافع یمن متولد شد. وی پس از گذراندن دروس ابتدایی و متوسطه، وارد دانشگاه شد. مدرک فوق لیسانس خود را در دانشگاه «وادی النیل» سودان، در رشته اصول دین اخذ کرد. یافعی از فعالان نقد وهابیت در فضای مجازی، محسوب می شود. عبدالفتاح یافعی، نزد بسیاری از بزرگان یمن، قطر، سوریه و عربستان از قبیل مصطفی محمد البنجوبنی، مقبل بن هادی الوادعی و عبدالرحمن المرعی الیمنی درس آموخت و بالغ بر هفتاد اجازه نقل روایت و تدریس از بزرگان کشورهای متعددی از جمله یمن، سوریه، هند و قطر دارد که در بین آن ها، شخصیت هایی مانند محمد سعید رمضان البوطی، علی بن عبدالرحمن الجفری، عبدالقادر العیدروس، شیخ محمد عاقل سهارانفوری و جعفر بن محمد بن سقاف وجود دارد. یافعی هم اکنون خطیب و امام جماعت مسجد الخیرات شهر صنعای یمن است. وی بیش از 30 عنوان کتاب نگاشته است، بسیاری از کتابهای او در حوزه نقد وهابیت می باشد.

    کلیدواژگان: نقدوهابیت، عبدالفتاح یافعی، اهل سنت، شدرحال، مشروعیت
|
  • Saeed Gholamzadeh *, RAHIM SABOUR Pages 9-26
    The Wahhabi's confrontation with intellectual sciences is obvious. They oppose with theology and Logic because they are rational sciences. Although it seems that Wahhabis oppose with theology and Logic, they use from these sciences somehow, because these sciences are rational. The Wahhabists' claim is that these sciences are against the method of the Holy Prophet (PBH) and we have consensus that these sciences must be banned. But the findings of this research show that the Wahabis instead of studying logical and theological books, have mostly relied on quotations from others and issued fatwas based on them.
    Keywords: Theology, Logic, reason, the Wahhabism, Takfir
  • MAHDI ZANDI * Pages 27-44
    Wahhabism has a special view on slaughtering animals for the sake of God, causing tragic conflicts, such as takfir and killing of innocent Muslims. According to Wahhabists, slaughtering by itself is a kind of worship, and if someone slaughters an animal at the religious or non-religious ceremonies, he has committed polytheism in worship. Of course, Muslim scholars, both Sunni and Shiite, have rejected this view of Wahhabists, maintaining that slaughtering by itself is not worshiping; Slaughtering will be considered worshipping if only the slaughterer performs this act with the intention of worshipping. therefore, if the slaughterer performs the act of slaughter without this intention, he or she is not pagan or polytheist. Therefore,  we can do the act of slaughtering animals in front of funeral processions, the wedding caravans, and so on. The dispute in the issue of slaughtering animals shows that the Wahhabis' suspicions toward other fellow Muslims. they have a different view of the issue of worshipping and to some extent there is a misunderstanding. We must know that Muslims slaughter for the sake of God and only offer its reward to their parents or beloved ones.
    Keywords: Slaughtering Animals, Sacrificing, divine saints, charity, Wahhabism
  • Seyed Ali Sadati Nejad *, Seyed Mohammad Sadati Nejad Pages 45-66
    At first, this essay has briefly studied  the various takfiri groups and the consequences of their expansion. In the following, the author has examined the role of Islamic scholars in societies, as heralds of Islam and promoters of this peace making religion, presenting some solutions, in both religious and cultural dimensions, in order to overcome the crisis of Takfiri groups in Islamic world. The conclusion of the essay is that considering the efforts of the enemies to create Islamophobia and portray an unrealistic image of Muslims in the public mind, the scholars of Islamic societies can play an important role. Scholars, as one of the custodians of religious and cultural activities, can play a significant role in preventing the promotion of violence and extremism by confronting takfiri groups. Islamic scholars of the world can create the necessary ground to remove misunderstandings from Islam, creating peace and security for all.
    Keywords: Islamic world, Muslim scholars, Takfir, Takfiri groups
  • Mahdi Barati * Pages 67-76
    The problem with the single source news is that there is no source that reinforce them. Regarding the authority of single source news without any reinforcement, there are three theories: 1-news with single source are reliable totally; 2- single source news with reinforcement are reliable; 3- single source news are always suspicious and we must not rely on them totally. Some Wahhabis maintain that the validity of a single news in belief issues is based on consensus and is certain. Various proofs have been presented by them for the authenticity of single news. Al-Albani, a famous Wahhabi scholar, has quoted in his two books: "Hadith is a proof by itself in belief and Islamic rules", and "Miscellaneous tapes". It seems that the Shia scholars do not accept the authority of the single news in matters of faith, due to its uncertainty; However, Ibn Taymiyyah widens the scope of knowledge of a single news by proposing the topic of the Ummah's acceptance, and considers many of single news to be knowledge-based.
    Keywords: Single News, the Authority of Single News, Principles, beliefs, Wahhabism
  • Ali Alvani * Pages 77-96
    The famous narration " no one loves you except a true believer and no one hates you except a hypocrite " is one of the narrations that have been narrated on the virtue of Imam Ali (PBH). Both Sunni and Shia scholars have accepted this Hadith. In this hadith, the Holy Prophet (PBH) made friendship and enmity with Imam Ali (PBH) the criteria for distinguishing between a believer and a hypocrite. Also, we can infer from this Hadith the infallibility and superiority of Imam Ali (PBH). In Sunni sources, there is no Hadith such this narration on the superiority of other disciples of the Holy prophet (PBH). Care must be taken that in Sunni sources there are some narration on the superiority of Medina disciples' of the Holy prophet, making the Sunni scholars undermine the position of Imam Ali (PBH) in the above-mentioned Hadith. But we must know that this Hadith is not reliable and conflict with many Quranic verses and historical facts. Contemporary Salafis, including Abd al-Rahman Dimashqiah, following Ibn Taymiyyah, have tried to weaken this Hadith, but it seems that this Hadith is so famous and reliable that no one can undermine it.
    Keywords: the Virtues of Imam Ali (PBH), the narration No body Loves …, the Disciples' virtue, Abd al-Rahman Dimashqiah, Ibn Taymiyyah