فهرست مطالب

مطالعات روانشناختی - سال سوم شماره 1 (پیاپی 6، بهار 1386)

فصلنامه مطالعات روانشناختی
سال سوم شماره 1 (پیاپی 6، بهار 1386)

  • 120 صفحه، بهای روی جلد: 5,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1386/07/25
  • تعداد عناوین: 8
|
  • مهناز افراسیابی *، نسرین اکبرزاده صفحه 7
    هدف

    پژوهش حاضر با هدف بررسی و مقایسه ی شیوه های مقابله با استرس در نوجوانان عادی و بزهکار شهر تهران صورت گرفته است.

    روش

    ابزار تحقیق پرسشنامه مقابله با موقعیتهای استرس زا اندلر و پارکر (CISS) بوده که در مورد نمونه تحقیق: 175 نوجوان (دختروپسر 15-18 ساله)، 52 نفر حاضر درکانون اصلاح و تربیت شهرتهران و 123 دانش اموز مقطع دبیرستانهای تهران اجرا گردیده است. داده های حاصله از طریق آزمون تحلیل واریانس دو عاملی ((ANOVA وآزمون تعقیبی شفه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است.

    نتایج

    نتایج پژوهش حاضر حاکی از تفاوت معنا دار میان شیوه های مقابله با استرس در نوجوانان عادی و بزهکار بوده است. هم چنین در این پژوهش رابطه میان شیوه های مقابله با استرس و جنس در نوجوانان دختر و پسر عادی و بزهکار معنا دار بوده است. در این تحقیق تفاوت معنی دار بین شیوه های مقابله با استرس در نوجوانان عادی و بزهکار بیانگر تاثیر مهم روش های مقابله با استرس به عنوان یکی از عوامل پیشگیری از بزهکاری نوجوانان و کمک به آنها در سازگاری با تغییرات و عوامل فشار زا است.

    کلیدواژگان: مقابله با استرس، نوجوانی، بزهکاری
  • فریدون یاریاری*، علیرضا مرادی، سلیمان یحیی زاده صفحه 21

    به منظور بررسی رابطه هوش هیجانی و منبع کنترل با سلامت روانشناختی، پرسشنامه هوش هیجانی بار- آن (1997) (EQ-I)، پرسشنامه منبع کنترل راتر (1996) (I-E) و پرسشنامه سلامت روانشناختی ریف، (1989)، توسط 314 دانشجوی دختر و پسر با روش تحقیق همبستگی و نمونه گیری خوشه ایانجام و تبیین رابطه بین متغیرها موردتجزیه و تحلیل قرارگرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که ارتباط بین مولفه های هوش هیجانی و منبع کنترل، بین هوش هیجانی کلی و مولفه های آن با سلامت روانشناختی، با استفاده از ماتریس ضریب همبستگی، در سطح 01/0> p معنی دار است. یعنی افراد با سطح هوش هیجانی بالا و منبع کنترل درونی از سلامت روانشناختی بهتری برخوردارند. نتایج تحلیل رگرسیون نشان می دهد که 9/58 درصد از کل واریانس سلامت روانشناختی توسط هوش هیجانی فرد پیش بینی می شود. همچنین 5/67 درصد از مولفه های درون فردی و خلق عمومی هوش هیجانی با منبع کنترل، سلامت روانشناختی را تبیین می کنند.

    کلیدواژگان: سلامت روان شناختی، هوش هیجانی، منبع کنترل
  • شهلا البرزی*، فریبا خوشبخت صفحه 41

    بررسی حساب(جنبه تفکر کمی) و مشکلات دانش آموزان در این درس از جنبه های مورد بحث در آموزش استثنایی و روانشناسی تربیتی می باشد. هدف از پژوهش حاضر بررسی مشکلات دانش آموزان دختر و پسر کلاس سوم ابتدایی در محاسبات ریاضی از نوع جمع بود. انواع جمعی که در این پژوهش مورد ارزیابی قرار گرفت شامل؛ جمع پایه، جمع همراه با انتقال دهگان، جمع همراه با انتقال صدگان، جمع سه عدد و جمع همراه با درک مفهوم صفر بود که عملکرد دانش آموزان کلاس سوم ابتدایی در دو گروه دختران و پسران مورد مقایسه قرار گرفت. نمونه مورد مطالعه مشتمل بر448 (200 پسر 248 دختر) دانش آموز کلاس سوم ابتدایی شهر شیراز بود. اطلاعات از طریق یک آزمون معلم ساخته که 167 سوال داشت و در سه مرحله اجرا شد، جمع آوری گردید. ضریب تنصیف آزمون 81/0 و آلفای کرنباخ 86/0 محاسبه شد و روایی محتوایی و همگرایی آزمون نیز احراز گردید. داده ها با استفاده از آزمونهای آماری تحلیل واریانس چند متغیری، تی وابسته و اندازه گیری مکرر تک ضربه ای مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که دانش آموزان کلاس سوم ابتدایی بیشترین مشکل را در انجام عمل جمع همراه با انتقال صدگان، وکمترین مشکل را در جمعهای همراه با درک مفهوم صفر داشتند. همچنین در همه انواع جمع میزان اشتباهات پسران بیش از دختران بود. دانش آموزان در انجام جمع به شیوه افقی، نسبت به شیوه عمودی، اشتباهات بیشتری داشتند.

    کلیدواژگان: مشکلات جمع، جمع عمودی افقی، جمع همراه با انتقال، جمع پایه، مفهوم عدد صفر در جمع
  • همام مویدفر*، حمیدرضا آقامحمدیان، سید محمود طباطبایی صفحه 59

    در این پژوهش، رابطه ی سبک های دلبستگی و عزت نفس اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت. هدف اصلی پژوهش حاضر، مطالعه ی نوع رابطه ی سبک دلبستگی ایمن، سبک دلبستگی اجتنابی و سبک دلبستگی مضطرب/دوسوگرا با عزت نفس اجتماعی بود. 84 دانشجوی مقطع تحصیلات تکمیلی دانشگاه فردوسی مشهد (52 نفر پسر و 32 نفر دختر) در این پژوهش شرکت کردند. از آزمودنی ها خواسته شد، پرسش نامه ی دلبستگی بزرگسال (AAQ)، مقیاس دلبستگی بزرگسال(RAAS) و پرسش نامه عزت نفس اجتماعی را تکمیل کنند. برای تحلیل داده های پژوهش، از شاخص ها و روش های آماری، شامل میانگین، انحراف معیار، ضرایب همبستگی و تحلیل رگرسیون استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که سبک دلبستگی ایمن، سبک دلبستگی اجتنابی، سبک دلبستگی مضطرب/ دوسوگرا می توانند واریانس متغیر عزت نفس اجتماعی را به صورت معنادار تبیین کنند (05/0< P، 01/0 P<)، یعنی افزایش سبک دلبستگی ایمن باعث افزایش عزت نفس اجتماعی می شود و افزایش سبک دلبستگی اجتنابی و سبک دلبستگی مضطرب /دوسوگرا باعث کاهش عزت نفس اجتماعی می شود. سبک های دلبستگی از طریق تاثیر بر کیفیت روابط اجتماعی در دو جهت مثبت یا منفی، با عزت نفس اجتماعی رابطه دارد و باعث افزایش یا کاهش عزت نفس اجتماعی می شوند.

    کلیدواژگان: سبک های دلبستگی، عزت نفس اجتماعی
  • منوچهر قرایی پور * صفحه 71

    هدف اصلی مطالعه حاضر بررسی کارکردهای نوروسایکولوژیک در حالت های مختلف اختلال دوقطبی و پاسخ به این سئوال که آیا بیماران دوقطبی وابسته به حالت بالینی شان الگوی متفاوتی از عملکرد نوروسایکولوژیک نشان می دهند یا خیر، بود. 15 بیمار دوقطبی افسرده، 15 بیمار دوقطبی منیک، و 15 بیمار دوقطبی یوتایمیک از لحاظ نوروسایکولوژیکی (کارکرد اجرائی، توجه، حافظه کلامی، حافظه دیداری) مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه مقایسه شامل 15 آزمودنی بهنجار بدون داشتن سابقه اختلالات روانپزشکی یا نورولوژیکی بود. برای تحلیل داده ها از روش های آماری ANOVA و همبستگی پیرسون استفاده شد. هیچ تفاوت معناداری در عملکرد نوروسایکولوژیک در بین گروه های دوقطبی مشاهده نشد. گروه های دوقطبی افسرده، منیک، ویوتایمیک در کارکرد اجرائی و حافظه کلامی در مقایسه با گروه بهنجار عملکرد ضعیف تری از خود نشان دادند.

    کلیدواژگان: اختلال دو قطبی، نوروسایکولوژی، عملکرد روانی، اجتماعی
  • نورالله محمدی*، مرضیه سادات سجادی نژاد صفحه 83

    هدف این پژوهش، بررسی شاخص های رو انسنجی پرسشنامه نگرانی درباره تصویر بدنی و آزمون مدلی در زمیته ارتباط شاخص توده بدنی، نارضایتی از تصویر بدنی و عزت نفس بود. برای این منظور209 نفر از دانش آموزان دختر دبیرستان های شیراز بودندکه به شیوه نمونه گیری خوشه ایتصادفی انتخاب شدند، به پرسشنامه های نگرانی درباره تصویر بدنی و حرمت خود روزنبرگ پاسخ دادند. اعتبار پرسشنامه نگرانی درباره تصویر بدنی به دو شیوه دونیمه سازی و همسانی درونی بررسی گردیدکه به ترتیب ضرایب اعتبار 66/0 و 84/0 حاصل گردید. برای مطالعه روایی پرسشنامه مزبور از روش روایی سازه(تحلیل عوامل وهمبستگی خرده آزمون های این پرسشنامه) استفاده شد. نتیجه تحلیل عوامل با استفاده از روش چرخشی ابلیک و براساس آزمون اسکری،بیانگر وجود دو عامل نارضایتی از بدن و تداخل درباره عملکرد اجتماعی در این پرسشنامه بود که در مجموع 88/39درصد از واریانس کل آزمون را تبیین می نمودند. ضرایب همبستگی این عوامل با کل آزمون به ترتیب87/0 و82/0 بود و ضریب همبستگی این دو عامل با هم نیز45/0 به دست آمد.در بخش آزمون مدل نیز، هر یک از مسیرهای موجود در مدل به شیوه تحلیل مسیر مورد بررسی قرار گرفتند که تنها مسیر نارضایتی از تصویر بدنی به عزت نفس معنادار بوده، در مدل باقی ماند و بقیه مسیرها از مدل حذف شدند. در مجموع نتایج پژوهش، اعتبار وروایی مطلوب فرم فارسی پرسشنامه نگرانی درباره تصویر بدنی را تایید می کند و بیانگر این است که به آسانی می توان از این ابزار در موقعیت های بالینی وپژوهشی برای بررسی نگرش فرد نسبت به ظاهر خود استفاده کرد.اما با توجه به یافته ها، مدل ارائه شده در این پژوهش مورد تایید قرار نگرفت.

    کلیدواژگان: پرسش نامه نگرانی درباره تصویر بدنی، روایی، اعتبار، شاخص توده ی بدنی، نارضایتی از تصویر بدنی، عزت نفس
  • سیمین حسینیان، آناهیتا خدابخشی کولایی، شهناز طباطبایی یحیی آبادی صفحه 101

    بسیاری از مشاغل دارای موقعیت های استرس زا هستند. هنگامی که استرس ناشی از شغل شدید باشد و برای مقابله با آن اقدامی صورت نگیرد، فرسودگی شغلی به وجود می آید. یکی از عوامل موثر در کاهش فرسودگی شغلی، شادمانی است. شادمانی به عنوان سپری در مقابل استرس عمل می کند و افراد شاد فعال تر و کارآمدتر از دیگران عمل می کنند. ایجاد شامادنی از طریق الگوی شناختی - رفتاری شادمانی فورادیس جهت کاهش نگرانی ها و فرسودگی شغلی امکان پذیر است. در پژوهش حاضر، سودمندی این رویکرد تحت عنوان اثر بخشی مشاوره گروهی با الگویی شناختی – رفتاری شادمانی فوردایس بر کاهش فرسودگی شغلی مددکاران اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت.
    ابزار پژوهش پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش بود. برای گردآوری اطلاعات پژوهش، 24 نفر که در آزمون فرسودگی شغلی پایین ترین نمره را به دست آورده بودند به صورت تصادفی در دو گروه گمارده شدند. سپس برگزیدگان تصادفی گروه آزمایش در 8 جلسه مشاوره ای شرکت نمودند. پس از انجام جلسات، دو پیگیری با فاصله یک هفته و یک ماه سودمندی برنامه مشاوره ای گروهی شناختی - رفتاری شادمانی فوردایس را در کاهش فرسودگی شغلی نشان داد.

    کلیدواژگان: مشاور گروهی شناختی، رفتاری، فرسودگی شغلی، شادمانی، مددکاران اجتماعی
|
  • Page 7
    Objective

    To investigate and compare the coping strategies in stressful situations in normal and delinquent adolescents.

    Method

    The CISS (Coping Inventory for Stressful Situations) by Endler and Parker% was administered to a sample of 175 adolescents (boys and girls aged 15-18years). 52 delinquents living in correctional center of Tehran% and 123 high school students of Tehran. The data was analyzed by (ANOVA)

    Results

    The coping strategies used by normal and delinquent adolescents (boys and girls)were significantly different. There were significant differences between the two groups of normal and delinquent adolescents in using coping strategies% regarding the gender factor.

    Conclusion

    In this research% the significant difference in coping strategies In stressful situations between the normal and delinquent adolescents indicates the important impact of adequate coping styles with stress% as one of the preventive factors of delinquency in adolescents. Also as an asset for helping them to adjust with changes and stressors.

    Keywords: coping, adolescents, delinquency
  • Page 21

    To investigate relationship between emotional intelligence and Rotter’s locus of control with psychological well being$ Bar-On’s emotional intelligence test (1997)$ Rotter’s locus of control (1996) and Ryff’s psychological well - being questionnaire (1989)$ were tested on the 314 university student’s (male and female) with the correlational design$ and clustral sampling. The results show that relationship between components of emotional intelligence and locus of control$ general emotional intelligence and psychological well-being$ and components of emotional intelligence and psychological well-being$ in level of P

    Keywords: psychological well being, emotional intelligence, locus of control
  • Shahla Alborzi *, Fariba Khoshbakht Page 41

    A study of arithmetic (quantitative thinking dimension) and difficulties of students in this discipline is one of the challenging issues in special education and educational psychology. The aim of present study was to investigate problems of girls and boys in third grade in calculation (addition type). Addition type includes: basic addition$ addition with carring ones and tens$ addition with three digits number$ and mastering concept of zero. The sample were 448 students (200 boys and 248 girls) from third grade in Shiraz elementary schools. The data were gathered by a teacher- made test which had 167 items$ and presented in three steps. Split- half coefficient was 0.81 and Cronbach` alpha was 0.86. The content and convergent validity were confirmed. The data were analyzed by MANOVA$ t-test$ and repeated measures. The results showed that the third graders had the most problems in placement and regrouping and the least problems in mastering the concept of zero. In all of types of additions$ boys showed more errors than girls. The results also indicated that the students have more problems in horizontal than vertical addition.

    Keywords: errors of addition, vertical, horizontal addition, addition with transition, basic addition, concept of zero in addition
  • Homam Moayedfar *, Hamidreza Agha Mohammadian, seyyed Mahmood Tabatabaei Page 59

    In this research$ the relationship of attachment styles and social self-esteem were examined. The main goal of the current research was to study the type of relationship of secure attachment style$ avoidant attachment style$ anxious/ambivalent attachment style with social self-esteem.Number of 84 post graduate and doctoral students in Ferdowsi university of Mashhad (52 male and 32 famale) participated in this research. Subjects are asked to complete Adult Attachment Questionnaire (AAQ)$ Revised Adult Attachment scale (RAAS)$ and social self-esteem inventory. To analyze research data$ statistical methodes such as mean$ standard deviation$ correlation coefficients and regression analysis were used. Research conclusions showed that secure attachment style$ avoidant attachment style$ anxious/ambivalent attachment style can significantly explain variation of social self esteem variable.

    Keywords: Attachment styles, $social self esteem
  • Manouchehr Gharaeipour * Page 71

    The main aim of present study was the neuropsychological functioning across different states of bipolar illness. Several domains of cognitive functioning were examined in 15 depressed bipolar patients$ 15 manic bipolar patients$ and 15 euthymic bipolar patients. The comparison group consisted of 15 healthy subjects without history of neurological or psychiatric disorders. Neuropsychological battery assessed executive function$ attention$ and verbal and visual memory. ANOVA and Pearson correlation was used to analyze the data.No significant differences were found between depressed$ manic$ and euthymic bipolar groups the three patient groups showed cognitive dysfunction in verbal memory and executive function in relation to the comparison group. A poorer performance was observed in all bipolar groups regarding executive function and verbal memory in relation to the healthy comparison subjects.

    Keywords: Bipolar Disorder, Neuropsychology, Psychosocial Function
  • Nurallah Mohammadi *, Marzeyeh Sadat Sajadinejad Page 83

    The present research aimed to evaluation of psychometric properties of Body Image Concern Inventery (BICI) and examine a model about the relationship between body mass index$ body image dissatisfaction and self-esteem$too. Therefor$ two hundred nine high school girls$ which selected through cluster random sampling$ responded to Rosenberg’s self-esteem scale and BICI. The reliability coefficients of the BICI were calculated in spilt-half and internal consistency methods$ which were 0.66 and 0.84 respectively. The varidtiy of the inventory was investigated by costruct validity (factor analysis and subscale-total correlations).Factor analysis of the inventory using obeliqe rotation based on scree test$ showed 2 factor labelled dissatisfaction of the body and interfrence with social function$ which coverd 39.88 percent of the total variance. In subscale-total correlations$ correlation coefficients of two factors with total score were 0.87$ 0.82 and with together was 0.45. In part$ examination of model$ each of paths existing in model investigated by path analysis that only the path body image dissatisfaction to selfesteem was significant and remained in model and rest of the paths removed.In general$ findings of the research$ confirm appropriate validity and reliability of the persian form of Body Image Concern Inventory and showed that we can simply apply this instrument in clinical and research situation for evaluation one’s attitude of personal appearance.But consideing the findings$ the model presented in this research was not verified.

    Keywords: Body Image Concern Inventory, validity, reliability, Body Mass Index, Body Image Disssatisfaction, self, esteem
  • simin Hossinian, Anahita khodababakhshi koolaee, Shahnaz Tabatabaee Yahya Abadi Page 101

    Many jobs have stressful situations. Burn out will occurred when$ job stress is high and no action takes for coping with it. In present survey$ the effectiveness of Fordyce's happiness cognitive - behavioral Model if happiness were studied on decreasing burn out of social workers. 24 samples were randomly selected among the social workers with low burnout grades$ and divided in two groups (experimental and control). After 8 sessions of group counseling$ the results showed the significant difference among control and experimental groups (0/000). It means Fordyce's cognitive behavioral groups counseling of happiness were useful for decreasing burn out of social workers.

    Keywords: cognitive, behavioral group counseling, burnout, Happiness, social worker