فهرست مطالب

علوم انسانی - پیاپی 65 (تابستان 1386)

فصلنامه علوم انسانی
پیاپی 65 (تابستان 1386)

  • 190 صفحه، بهای روی جلد: 10,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1386/09/05
  • تعداد عناوین: 9
|
  • عملکرد عباسیان در قیام های ضد اموی زید و یحیی
    شهلا بختیاری صفحه 1
    زیدبن علی و پسرش یحیی در سال های پایانی حکومت اموی قیام کردند. زید با هدف دعوت مردم به کتاب خدا و سنت پیامبر(ص) آماده خروج شد. گروه هایی با او بیعت کردند، اما در جریان قیام به بهانه های مختلف زید تنها ماند و بسیاری از کسانی که به وی وعده یاری داده بودند، در عمل کمکی به وی ننمودند. در جریان قیام یحیی در خراسان نیز نیروهای طرفدار خاندان عباسی در محل حضور داشتند...
    کلیدواژگان: زید بن علی، یحیی بن زید، کوفه، خراسان، عباسیان، حرکت در حاشیه
  • تاریخ نگری و تاریخ نگاری عمادالدین کاتب اصفهانی
    اسماعیل حسن زاده صفحه 21
    عمادالدین کاتب اصفهانی مورخ ایرانی قرن ششم هجری، سهم مهمی در تقویت تفکر تاریخ نگاری انتقادی این دوره دارد. با توجه به جایگاه و اهمیت تاریخ نگاری او در عالم اسلام، این مقاله در صدد است با رویکردی تحلیلی تاثیر متقابل بینش و روش تاریخ نگاری او را روشن نماید. منظومه تفکر تاریخی عمادالدین دارای سه ویژگی نخبه گرایانه، شریعتمدارانه و انتقادی است که او را قادر ساخته با روش توصیفی...
    کلیدواژگان: عمادالدین کاتب اصفهانی، تاریخ نگاری، تاریخ نگری، سلجوقیان، ایوبیان، زنگیان
  • مقایسه اختیارات سلطان در قوانین اساسی مشروطه ایران و مشروطه اول عثمانی
    حسن حضرتی صفحه 57
    نخستین تحول مشروطه خواهانه در جهان اسلام به سال 1876 م/1293 ه.ق، در امپراتوری عثمانی به وقوع پیوست. این در حالی بود که نهضت مشروطه در ایران، سی سال بعد از آن رخ داد که بالطبع تحولات و دگردیسی های بزرگی را برای هر دو کشور به دنبال خواهد داشت. بین دو حادثه مورد نظر تشابهات و تفاوتهای زیادی وجود دارد که باید در جای خود به همه آنها پرداخت. در این مقاله تنها به مسئله...
    کلیدواژگان: قانون اساسی مشروطه اول عثمانی، قانون اساسی مشروطه ایران، اختیارات سلطان
  • تجارت دریایی ایران در دوره سلجوقی، سده های 5 و 6 هجری (با تاکید بر نقش بند تیزه)
    عبدالرسول خیراندیش، مجتبی خلیفه صفحه 71
    تجارت دریایی خلیج فارس از زمان های قدیم دارای اهمیت زیادی بوده است. بنادر مهم خلیج فارس چون سیراف، جنابه و مهروبان نقش مهمی در تجارت بین المللی شرق و غرب ایفا می کردند. اگرچه در مقاطعی از دوره های میانه، به ویژه دوره سلجوقیان، تجارت دریایی خلیج فارس با رکود مواجه شد، با این حال در دوره سلجوقی بندر نیز در ساحل مکران با رشد چشمگیری همراه بود. سوال اصلی...
    کلیدواژگان: سلجوقیان، تجارت دریایی، خلیج فارس، بندر سیراف، بندر تیز
  • تاثیر مهاجرت ترکان در تغییر و تحول زبان مردم آذربایجان
    عزیز طالعی قره قشلاقی صفحه 93
    تقریبا از هشتاد سال پیش به این سو به ویژه پس از نگارش رساله آذری یا زبان باستان آذربایجان توسط احمد کسروی پژوهش ها و مباحث به نسبت زیادی در داخل و خارج از ایران در مورد تیره و تبار و مسایل فرهنگی آذربایجان صورت گرفته است. بیشتر این تحقیقات حول محور زبان دیرین مردم آذربایجان و نیز رواج زبان ترکی در این خطه از ایران چرخیده است. تفاوت و گوناگونی و حتی تضاد شدید در...
    کلیدواژگان: ایران، آذربایجان، ترکان، زبان آذری، زبان ترکی
  • بررسی علل کشمکش های مذهبی میان خجندیان و صاعدیان در اصفهان عصر سلجوقی
    علی اکبر کجباف صفحه 125
    اختلافات مذهبی یکی از بلاهای خانمان براندازی است که همیشه اتحاد مسلمانان را در معرض نابودی قرار داده و نیروی زیادی را به هدر داده است. روزگاری دراز این اختلافات میان فرقه های مختلف سنی، شهرهای زیادی از ایران را در آتش فتنه سوزاند و آثار دینی و علمی مانند مساجد و مدارس را نابود کرد. درگیری های مذهبی میان فرقه ها نه تنها در بغداد که در بسیاری از شهرهای ایران با شدت ادامه داشت. مهم ترین شاخص اختلاف در قرن پنجم...
    کلیدواژگان: خجندیان، صاعدیان، اختلافات مذهبی، اصفهان، سلجوقیان
  • تجارت و سیاست از کمپانی هند شرقی تا وزارت فارس (پیوندهای تجاری و سیاسی محمدنبی خان و انگلستان در نیمه دوم قرن 18 و اوایل قرن 19)
    مسعود مرادی صفحه 143
    دوره پادشاهی فتحعلی شاه قاجار حساس ترین و بحرانی ترین دوران های تاریخ ایران در مواجهه با دنیای غرب بود. رقابت های فرانسه، انگلیس و روسیه در منطقه برای نفوذ در دربار ایران از یک سو و مواجه شدن کشورهای ایران، هند و عثمانی با تهدیدهای خارجی از دیگر سو می توانست موقعیت های بسیار مناسبی جهت بهره برداری از اوضاع سیاسی بین المللی برای ایران فراهم نماید. احساس...
    کلیدواژگان: کمپانی هند شرقی، رقابت های استعماری، منافع ملی، کارگزاری، روابط بین المللی
  • امیران مغول (نویانها) در مسایل شورایی عصر ایلخانان «از مرگ هولاکو تا بر آمدن غازان»
    عبدالحسین میلانی صفحه 163
    در راس هرم قدرت قبیله ای و ایلاتی مغول امیران شبکه گسترده و با نفوذی را تشکیل می دادند که اختیارات وسیعی از قبیل شرکت در شورای تعیین خان، ریاست بر سپاهیان و فرماندهی لشکرها به هنگام جنگ، داوری و قضاوت، حل اختلافات قبایل، بازرسی مالی و سفارت و امور چترداری و تشریفات مجالس خان و سایر موارد را در برمی گرفت. آنان در همه تحولات سیاسی، نظامی و حتی اقتصادی...
    کلیدواژگان: امیران، شورا، یاسا، ایلخان، خاتون ها
  • چکیده ها به زبان انگلیسی
    صفحه 179