فهرست مطالب

Medicinal Plants - Volume:2 Issue: 6, 2003

Journal of Medicinal Plants
Volume:2 Issue: 6, 2003

  • تاریخ انتشار: 1382/03/20
  • تعداد عناوین: 8
|
  • فرحناز خلیقی سیگارودی*، صغری جاروندی، میترا تقی زاده صفحه 1
    فرآورده های گیاهی برای پیشگیری و درمان ناخوشی های خفیف تا بیماری های مزمن خطرناک به کار می روند. امروزه تعداد زیادی از بیماران به طور همزمان از چند دارو، گیاه و ویتامین استفاده می نمایند که ممکن است با یکدیگر تداخل داشته باشند. از آنجایی که مصرف گیاهان دارویی در جهان رو به افزایش است آگاهی از تداخلات احتمالی گیاه دارو ضروری به نظر می رسد. تداخلات معمولا به دو دسته فارماکوکینتیکی و فارماکودینامیکی تقسیم می شوند که تداخلات فارماکوکینتیکی در سطح جذب، توزیع، متابولیسم و حذف می توانند روی دهند. به عنوان مثال بارهنگ به علت داشتن موسیلاژ فراوان، جذب لیتیم را مهار می نماید. تداخلات فارماکودینامیکی به دو صورت تداخلات آنتاگونیستی و تداخلات سینرژیستی یا افزایشی می توانند بروز نمایند. به عنوان مثال فعالیت ضدانعقادی وارفارین توسط ژینکو تحریک می شود. در این مقاله تداخلات 32 گیاه با داروهای مختلف بر اساس متون و مقالات معتبر جمع آوری و به صورت جداولی ارایه شده است.
    کلیدواژگان: تداخل، گیاه، دارو، فارماکوکینتیک، فارماکودینامیک
  • طاهره مجد جباری، عبدالحسین روستاییان، حسین وطن پور صفحه 2
    تاکنون مقالات متعددی در رابطه با بیولوژی و ساختمان شیمیایی گیاهان جنس تاناستوم منتشر شده است. هدف از این مطالعه آنالیز شیمیایی ترکیبات موجود در اسانس بخش های هوایی گیاهTanacetum khorassanicum بومی ایران می باشد.
    اسانس گیاه Tanacetum khorassanicum (کمپوزیته) به روش تقطیر با آب مقطر تهیه و از طریق آنالیز GC/MS و GC مورد تجزیه و شناسایی اجزا قرار گرفت. تاکنون سیزده ماده مختلف که مجموعا بیشتر از 90 درصد روغن را تشکیل می دهند مورد شناسایی قرار گرفته اند. از میان ترکیبات شناسایی شده بیشترین درصد (80/19%) مربوط میروکسید بوده و سایر ترکیبات به ترتیب عبارتند از: کامفر (4/16%)، ایزوپلی گون (42/13%)، 1و 8 سینئول (41/11%)، برنئول (31/8%) و ژرانیول (9/7%).
    کلیدواژگان: Tanacetum khorassanicum، اسانس، میروکسید، کامفر، ایزوپلی گون
  • فراز مجاب*، بهمن نیک آور، کتایون جاوید نیا، محمدعلی رودگر آملی صفحه 3
    ترکیب شیمیایی اسانس وروغن استخراج شده از دانه های گیاه سیاه دانه با نام علمی (Nigella sativa L.) از خانواده آلاله (Ranunculaceae) به وسیله دستگاه های کروماتوگرافی گازی تجزیه ای و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف نگار جرمی تعیین شد. در روغن واسانس حاصل به ترتیب 8 (شامل 5/99 درصد کل اجزای روغن) و 32 ترکیب (شامل 7/86 درصد کل اجزای اسانس) شناسایی شدند. مواد عمده روغن، اسیدهای لینولئیک (6/55 درصد)، اولئیک (4/23 درصد) و پالمیتیک (5/12 درصد) بودند. اجزای عمده اسانس سیاه دانه عبارتند از: ترانس- آنتول (3/38 درصد)، پارا- سیمن (8/14 درصد)، لیمونن (3/4 درصد) وکارون (0/4 درصد).
    کلیدواژگان: اسانس، روغن، سیاه دانه، Nigella sativa، Ranunculaceae
  • شهربانو عریان، مریم عیدی*، ابراهیم یزدی، اکرم عیدی، جلال صولتی صفحه 4
    گیاه شاه توت (Morus nigra L.) یکی از عوامل درمانی طبیعی غیر توکسیک می باشد که دارای اثرات درمانی بسیاری مانند کاهش دهنده فشار خون و دیورز است. در پژوهش حاضر، اثر تیمار خوراکی عصاره الکلی گیاه شاه توت بر سطح گلوکز و انسولین سرم حیوانات سالم و دیابتی شده توسط استرپتوزوتوسین (با محدوده وزنی 250 – 200 گرم) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان دادند که تیمار عصاره (با دوز 025/0 و 5/0 گرم بر کیلوگرم) پس از 5/1 و 3 ساعت موجب کاهش معنی داری در گلوکز سرم حیوانات دیابتی (با روش اندازه گیری گلوکز اکسیداز) می گردد. این نتایج نشان می دهند که برگ گیاه شاه توت دارای ترکیباتی است که اثر هیپوگلیسمیک دارند، هر چند که مکانیسم عمل آنها در کاهش گلوکز سرم هنوز به درستی روشن نشده است.
    کلیدواژگان: شاه توت، هیپوگلیسمی، استرپتوزوتوسین، رت
  • آفاق نظر علی پور، فاطمه سفیدکن* صفحه 5
    در این تحقیق اندام های هوایی گونه بابونه کاذب(Tripleurospermum disciforme) در تیرماه 1380 در مرحله گلدهی کامل از منطقه طالقان، در شمال شهر تهران جمع آوری گردید و پس از خشک شدن در سایه با دمای محیط، از سرشاخه گلدار گیاه سه بار به روش تقطیر با بخار آب اسانس گیری شد. اسانس به صورت یک لایه روغنی به رنگ زرد روشن با بازده 45/0 درصد به دست آمد. سپس ترکیبات تشکیل دهنده اسانس با استفاده از کروماتوگرافی گازی تجزیه ای (Analytical GC) و گازکروماتوگرافی کوپل شده با طیف سنج جرمی (GC/MS) مورد بررسی قرار گرفت.
    نتیجه این بررسی که برای اولین بار در ایران به صورت کامل انجام گرفته، شناسایی 14 ترکیب با غلظت بالاتر از 07/0 درصد در اسانس مذکور بوده است. از میان این ترکیبات trans، trans، Matricaria ester (93/39%)، Cis-Calamenene (99/22%)، (Z)-β-farnesene (54/12%)، β-maaliene (98/7%) و β-sesquiphellandrene (22/2%) عمده ترین ترکیب های تشکیل دهنده اسانس بوده اند. ترکیبات شناسایی شده 93/94 درصد از اسانس فوق را تشکیل داده اند.
    کلیدواژگان: بابونه کاذب، Tripleurospermum disciforme، اسانس، ترانس ترانس ماتریکاریا استر، سیس کالامنن، سیس بتا فارنزن
  • صدیقه عسگری، غلامعلی نادری، علیرضا قنادی، مژگان قاری پور، سیما گلبن صفحه 6
    امروزه بیماری های بسیاری در ارتباط با حملات رادیکال های آزاد شناخته شده اند که مهم ترین آنها آترواسکلروز، سرطان و پروسه های پیری است. با توجه به اهمیت اثرات رادیکال های آزاد لزوم مهار این ترکیبات به وسیله آنتی اکسیدانها احساس می گردد. از طرفی امروزه مصرف آنتی اکسیدانهای سنتتیک به دلیل سمیت آنها محدود و توجه جوامع پزشکی به استفاده و یافتن آنتی اکسیدان های طبیعی معطوف گشته است. در این مطالعه اثرات گیاهان بابونه، زالزالک و بومادران بر همولیز گلبولهای قرمز و تاثیر آنها بر ظرفیت -SH غشای گلبول های قرمز به عنوان شاخص محافظت از غشا مورد بررسی قرار گرفته است. در ابتدا عصاره های قوام یافته و پلی فنلیک از هر گیاه تهیه گردید. میزان همولیز گلبولهای قرمز و نیز ظرفیت -SH غشای گلبول های با استفاده از روش اسپکتروفتومتری در طول موج nm 415 تعیین گردید. جهت القای پراکسیداسیون گلبول های قرمز از 2 و `2 آزوبیس (2 آمیدینو پروپان) دی هیدرو کلرید (AAPH) استفاده شد. اثر هر عصاره (عصاره پلی فنلیک و عصاره قوام یافته) بر همولیز گلبول های قرمز خون در پنج غلظت (μg/ml 25/0، 5/0، 1، 5/2 و 5) مورد بررسی قرار گرفت. در مورد تاثیر بر میزان گروه های-SH تنها بالاترین غلظت یعنی μg/ml 5 از هر عصاره استفاده گردید. در تمامی موارد خاصیت آنتی اکسیدانی با افزایش غلظت، افزایش یافته است. بیشترین تاثیر بر مهار همولیز گلبول قرمز را عصاره پلی فنلیک بومادران به میزان 7/50 درصد داشته است همچنین عصاره قوام یافته زالزالک و عصاره قوام یافته بومادران باعث حفاظت گروه های -SH به ترتیب به میزان 0/37 و 3/32 درصد گردیده اند. نتایج حاصل نشان می دهد که می توان از گیاهان مزبور به عنوان مواد آنتی اکسیدان طبیعی در پیشگیری و یا درمان بسیاری از بیماری هایی که پاتوژنز آن پراکسیداسیون لیپید باشد استفاده نمود.
    کلیدواژگان: آنتی اکسیدان، بومادران، بابونه، زالزالک، گلبول قرمز، ظرفیت SH-
  • فراز مجاب، کتایون جاوید نیا، داراب یزدانی، عبدالحسین روستاییان صفحه 7
    اسانس گیاه مریم نخودی بلوچستانی با نام علمی Teucrium stocksianum Boiss. subsp. stocksianum(از خانواده نعناعیان) در تیرماه 1375 از منطقه سیاهو در شمال بندرعباس جمع آوری و با روش تقطیر با آب استخراج شد. راندمان این عملیات 5/0 درصد بود. اسانس حاصل با استفاده از روش های کروماتوگرافی گازی تجزیه ای و متصل به طیف نگار جرمی بررسی شد. ضریب باز داری اجزای اسانسی محاسبه و همراه با طیف های جرمی شان با استاندارد مقایسه گردید. در مجموع بیست و نه ترکیب در این اسانس شناسایی شد. مواد عمده این اسانس عبارتند از: آلفا- پینن (60/36%)، بتا-پینن (16/14%) و بتا-کوببن (04/5%).
    کلیدواژگان: Teucrium stocksianum، مریم نخودی، نعناعیان، اسانس، GC، MS، آلفا، پینن، بتا، پینن، بتا، کوببن
  • محمد آزادبخت، کتایون مرتضی سمنانی *، ندا خوانساری صفحه 8
    گیاه Achillea wilhelmsii C. Koch متعلق به خانواده کاسنی می باشد که پراکندگی نسبتا وسیعی در مناطق شمالی ایران از جمله استان های مازندران و گلستان دارد. در این تحقیق گل و برگ گیاه مذکور از اطراف نکا، منطقه ای واقع در استان مازندران، درخرداد ماه 1380 جمع آوری گردید. پس از استخراج اسانس ها به روش تقطیر با آب، اجزا تشکیل دهنده روغن فرار با استفاده از دستگاه گاز کروماتوگراف و گاز کروماتوگراف متصل به طیف نگار جرمی مورد شناسایی و تعیین مقدار قرار گرفت. نتایج حاصل از این تحقیق منجر به شناسایی 15 ترکیب در برگ و 19 ترکیب در گل این گیاه شد. از بین این ترکیبات، کامفر (1/24%)، 1، 8- سینئول (3/22%)، بورنئول (1/11%) و میرتنول (5/8%) ترکیبات عمده موجود در اسانس برگ و ترکیبات کامفر (2/21%)، میرتنول (4/14%)، میرتنیل استات (9/8%)، یوموگی الکل (7/8%) و بورنئول (2/8%) ترکیبات عمده موجود در اسانس گل گیاه Achillea wilhelmsii C. Koch را تشکیل می دادند.
    کلیدواژگان: Achillea wilhelmsii C، Koch، اسانس، کامفر، 1، 8، سینئول، میرتنول، بورنئول
|
  • Khalighi Sigaroodi F.*, Jarvandi S., Taghizadeh M Page 1
    Herbal medicinal products are not only used for general well-being and to prevent or treat common minor ailments, but they are also used by individuals with serious chronic disease. Nowadays many patients are taking multiple grugs, herbs and vitamins concurrently which may interact with each other. It is necessary to know about possible herb-drug interactins, because of increasing tendency to using medicinal herbs all over the world.Interactions usually can be classified as pharmacokinetic (when the absorption, distribution, metabolism or elimination of one substance is affected by another) and pharmacodynamic (including antagonistic and synergistic interactions). An example of pharmacokinetic interaction is inhibition of Lithium absorption by psyllium because of high musilage content. Ginkgo increase anticoagulant activity of warfarin as a synergistic effect. In this article, interactions between 32 herbs and drugs are reviewed and presentsd in tables.
    Keywords: Interaction, Herb, Drug, Pharmacokinetic, Pharmacodynamic
  • Majd, Jabari T., Rustaiyan A., Vatanpour H. Page 2
    There are a number of studies on the biology and chemistry of the Tanacetum genus. The purpose of this investigation was to analyza the chemical composition of the aerial parts of T. khorassanicum, an Iranian native plant. Water- distilled essential oil of T. khorassanicum (Krasch.) Parsa (Composirae) was examined by GC and GC/MS. Thirteen constituents representing 90% of the oil, were characterized of which Myroxide (19.80%), Comphor (16.40%), Isopulegone (13.42%), 1,8- Cineol (11.41%), Borneol (8.31%) and Geraniol (7.9%) were the main compounds identified.
    Keywords: Tanacetum khorassanicum, Essence, Myroxide, Comphor, Isopulegone
  • Mojab F.*, Nickavar B., Javidnia K., Roodgar Amoli M. A Page 3
    Volatile oil and fatty acid compositions of Nigella sativa L. (Ranunculaceae) seeds grown in Iran determined by GC and GC/MS. Eight fatty acids (99.5%) and thirty- two compounds (86.7%) have been identified in the fixed and volatile oils, respectively. The main fatty acids of the fixed oil were linoleic acid (55.6%), oleic acid (23.4%), and palmitic acid (12.5%). The major compounds of the volatile oil were trans-anethole (38.3%), p-cymene (14.8%), limonene (4.3%), and carvone (4.0%).
    Keywords: Nigella sativa L., Fatty Acids, Volatile Oil, Ranunculaceae
  • Oryan S., Eidi M., Yazdi E., Eidi A., Solati J Page 4
    Mulberry (Morus nigra L.) is non-toxic natural therapeutic agent shown to possess hypotensive and diuretic properties. The alcoholic extract of Morus nigra L. leaves was tested for hypoglycaemic effect in normal and streptozotocin-diabetic rats. Graded amounts (0.25, 0.5 and 1 g/kg) of alcoholic extract of Morus nigra leaves, when given to both normal and streptozotocin-diabetic rats orally, caused a significant reduction of serum glucose concentration in streptozotocin-diabetic rats but not normal rats was noticed. Also the alcoholic extract of mulberry did not change the level of insulin in normal and diabetic rats. These results suggest that the alcoholic extract of Morus nigra L. leaves given orally possess a hypoglycaemic effect in streptozotocin-diabetic rats.
    Keywords: Morus nigra, Hypoglycaemia, Streptozotocin, Rats
  • Nazar Alipoor A., Sefidkon F. * Page 5
    In this study, the aerial parts of Tripleurospermum disiforme were collected in complete flowering stage from Taleghan in July 2001. After drying in shade, the plant material was subjected to steam distillation. The pale yellow oil was obtained at 0.45% (w/w) yield. The oil was analyzed by a combination of GC and GC/MS.Results of this investigation that was done the first time in Iran, were identification of 14 compounds (representing 94.93% of the oil) by percentage more than 0.07% in the oil. The main components of Tripleurospermum disiforme oil were trans, trans matricaria ester (39.93%), cis calamenene (22.99%), (Z)-b-farnesene (12.54%), b-maaliene (7.98%) and b-sesquiphellandrene (2.22%).
    Keywords: Tripleurospermum disiforme, essential oil, trans matricaria ester, cis calamenene, (Z), b, farnesene
  • Asgary S., Naderi Gh, Ghannadi A., Gharipour M., Golbon S Page 6
    There are many diseases caused by free radicals such as atherosclerosis, cancer and aging. Antioxidants inhibit effects of free radicals. On the other hand, the usage of synthetic antioxidants have been limited because of their toxicity and there are a number of studies to find and use natural antioxidants. This survey investigates the effect of some plants such as Achillea millefolium, Crataegus curvisepala and Matricaria chamomilla on RBC hemolysis and their – SH capacity as membrane protection indicator.At first, total and polyphenolic extracts from each plant were prepared Rate of RBC hemolysis and – SH capacity of cells membrane were detemined by spectrophotometer in 415 nm. AAPH (2, 2 azobis2 amidino propane dihydrechloride)Was used to induce RBC peroxidation. The effect of each extract on RBC hemolysis was examined in 5 concentrations (0.25, 0.5, 1, 2.5, 5) μg/ml) of each extract was used. In all cases, the antioxidant activity was dose – dependent. The highest inhibitory effect on RBC hemolysis was by polylhenolic extract of Achillea millefolium. Total extracts of Achillea millefolium, Crataegus curvisepala protect – SH groups 37%, 32.3% respectively. Results show that mentioned plants can be used as natural antioxidants for treatment and prevention of diseases which their pathogenesis are lipid peroxidation.
    Keywords: Antioxidant, Achillea millefolium, Crataegus curvisepala, Matricria chamailla, RBC, SH capacity
  • Mojab F., Javidnia K., Yazdani D., Rustaiyan A. Page 7
    The essential oil of the aerial parts of Teucrium Stocksianum Boiss. subsp. Stocksianum (Lamiaceae) from Iran (collected in Siahu, Province Hormozegan, South of Iran) was analyzed by capillary GC, GC/MS techniques. The major constituents were -Pinene (36.60%), -pinene (14.16%) and - Cubebene(5.04%).
    Keywords: Essential oil, Teucrium Stocksianum, Lamiaceae, GC, MS, Pinene
  • Azadbakht M., Morteza, Semnani K.*, Khansari N Page 8
    The essential oils of leaves and flowers Achillea wilhelmsii (compositae) collected from the suburb of Neka, north of Iran, in June 2001, were isolated by hydrodistillation and analyzed by means of GC and GC/MS. Fifteen and nineteen components were identified in the oils of the leaves and flowers of Achillea wilhelmsii, respectively. The major constituents of the essential oil of the leaves of A. wilhelmsii were camphor (24.1%), 1,8-cineole (22.3), borneol (11.1) and myrtenol (8.5%). The major constituents of the essential oil of the flowers of A. wilhelmsii were camphor (21.2%), myrtenol (14.4%), myrtenyl acetate (8.9%), yomogi alcohol (8.7%) and borneol (8.2%).
    Keywords: Achillea wilhelmsii, Essential oil, Camphor, 1, 8, Cineole, Myrtenol, Borneol