فعال active: این مفهوم با اندیشه عاملیت که پیشتر توضیح داده شد ارتباط تنگاتنگی دارد. معنای این مفهوم آن است که در فرآیند اجتماعی شدن و به عضویت جامعه درآمدن و عضو ماندن، افراد فعال هستند، نه منفعل و واکنشی. چنین طرز تلقی ای نسبت به افراد بر این باور مبتنی است که به رغم فشارهایی که بر افراد وارد می شود، آنها خود سرنوشت شان را مشخص می کنند یا حداقل در آن نقش جدی دارند.

منفعل: passive این مفهوم با ایده ساختار که در جامعه شناسی غالب است، ارتباط دارد. معنای این مفهوم آن است که افراد با جامعه به صورت از پیش ساخته شده ای مواجه می شوند و در تعیین سرنوشت خود نسبتا بی قدرتند از این لحاظ در تحمل فشارهایی که توسط ساختارها به آنها وارد می شود، منفعل هستند.

مفاهیم مرتبط

اجتماعی شدن socialization: نظریه ای است در باب اینکه افراد چگونه رشد می کنند و می آموزند که به عضویت کامل جامعه درآیند. واضح است که هر نظریه اجتماعی شدن، چندین پیش فرض دارد، از جمله اینکه جامعه چیست و چگونه است و اینکه افراد، صرف نظر از میزان فعال بودنشان، به واقعیتی به نام جامعه وارد می شوند.

خود بازتابیreflexive self: این مفهوم برآمده از نوشته های جورج هربرت مید است که معتقد بود سراسر زندگی انسان تمرین مداوم اجتماعی شدن است. خود بازتابی به وضعیتی گفته می شود که فرد درمی یابد از بسیاری جهات مانند دیگران است و جهان را همچون دیگران می فهمد. این دریافت موجب می شود که ارتباط کامل و آزاد، میسر و برقرار شود، زیرا تفاوت دیگران هر چه باشد، باز هم می توانیم فرض کنیم دیگران جهان را تا حد زیادی مانند ما می بینند.

«من خصوصی» I و «من عمومی» Me): این دو مفهوم که به رشد «خود» اشاره دارند نیز از نوشته های جورج هربرت مید نشٲت گرفته اند. من خصوصی I بخش خصوصی و درونی خود است که نمی تواند ارتباط برقرار کند اما من عمومی Me بخش عمومی و بیرونی خود و مختص برقراری ارتباط است. این دو، روی هم نوعی حس خصوصی و عمومی و توانایی حرکت میان خود را ایجاد می کنند.