قانونگذار برای اثبات جرم قتل چهار روش را پیش بینی کرده است: اقرار متهم، شهادت شهود، علم قاضی و قسامه راه های قانونی اثبات جرم قتل است و هر چند قانونگذار بر اقرار متهم تاکید دارد اما این اقرار زمانی معتبر و قابل پذیرش است که با واقعیت های پرونده مطابقت داشته باشد. هیچ گاه نمی توان فردی را به صرف اینکه به قتل اعتراف کرده است گناهکار شناخت و زمانی باید این اقرار را به عنوان مدرک قانونی تلقی کرد که با سایر مدارک و شواهد موجود در پرونده همخوانی داشته باشد.

گاه متهمی به ارتکاب قتل اعتراف می کند اما تحقیقات نشان می دهد اعترافات او با سایر قراین موجود در پرونده تطابق ندارد. به همین خاطر مقام قضایی باید به تحقیقات خود ادامه دهد تا واقعیت فاش و روشن شود. به عنوان مثال در پرونده ریحانه - دختر 20 ساله یی که متهم به قتل یک پزشک در خیابان میرعماد است - به نظر می رسد برخی اعترافات او با واقعیت یکسان نیست. به همین دلیل تحقیقات در این پرونده ادامه پیدا کرد و اکنون متهم تازه یی در این پرونده دستگیر و بازجویی ها از وی آغاز شده است. از سویی گاه اعترافات متهم به گونه یی است که فرد سعی دارد خود را از مجازات دور نگه دارد، ادعای ارتکاب به قتل با انگیزه دفاع مشروع یکی از این موارد است و باز هم وظیفه مقام قضایی است که ادعاهای متهم را مورد بررسی قرار دهد تا به صحت و سقم آنها پی ببرد. در پرونده ریحانه این دختر ادعا کرده برای دفاع از خود مرتکب قتل شده است حال آنکه او این امکان را داشته از محل فرار کند و قتلی که او انجام داده به رغم ادعاهای این دختر و با توجه به سایر قراین نمی تواند مصداق دفاع مشروع باشد. بنابراین اعتراف فقط در شرایطی معتبر است که مدارک دیگری نیز آن را تایید کند.

* رئیس شعبه اول دادسرای امور جنایی تهران