آرشیو شنبه ۲۷ امرداد ۱۳۸۶، شماره ۱۴۶۹
صفحه آخر
۲۰

توضیحی در مورد یک نام: چرا رفتگان و مردگان را ترجیح می دهیم

ساسان گلفر

زمانی که مارتین اسکورسیزی برای فیلمی که در سال 2006 ساخت، نامی انتخاب کرد روحش هم خبر نداشت که مترجمان این سوی جهان به چه سردرگمی مبتلامی شوند و تلویزیون ما چه عنوان مضحکی برای فیلم او انتخاب می کند. او از اصطلاحی استفاده کرده که در فرهنگ و زبانش کاملا رایج است و تقریبا هر کس که سواد متوسطی در زبان انگلیسی داشته باشد به مفهومش پی می برد. The Departed به درگذشتگان و رفتگان اطلاق می شود. در زبان انگلیسی از The برای جمع بستن نیز استفاده می شود، مثلا عنوان نمایشنامه Aveugles Lesکه موریس مترلینگ در سال 1890 نوشته در زبان انگلیسی به The Blind برگردانده شده که معنی آن «کورها» است. اصطلاح The Departed ریشه در اعتقادات و مضامین آثار اسکورسیزی دارد. یکی از عباراتی که در مراسم تدفین کاتولیک ها به کار می رود، The Faithful Departed به معنی «رفتگان وفادار» است که در فیلم اسکورسیزی هم شنیده می شود. در واقع اسکورسیزی با به کار بردن این عنوان سعی کرده است مضمون «وفاداری» را در اکثر آثارش به صورت غیرمستقیم القا کند. به هر حال استفاده از واژه «مرحوم» به خاطر مفرد بودن آن تا اندازه یی غلط است و «مردگان» یک برگردان درست و سر راست و «رفتگان» شاعرانه ترین ترجمه این عنوان است. اما «جداافتاده» عنوانی که تلویزیون برای پخش این فیلم انتخاب کرده، یکی از بدترین عنوان هایی است که می شود برای چنین فیلمی درنظر گرفت.