آرشیو پنجشنبه ۳ امرداد ۱۳۸۷، شماره ۱۷۳۱
سیاسی
۷

تحلیلی بر مذاکرات ژنو

دیپلماسی برای دیپلماسی

دکتر ابراهیم متقی

در مورد نخستین حضور مستقیم امریکایی ها در مذاکرات هسته یی ایران که در ژنو برگزار شد باید گفت:اگر چه ویلیام برنز معاون وزیر خارجه امریکا که نماینده واشینگتن در این مذاکرات بود، رویکرد همکاری جویانه تری نسبت به برخی دیگر از مدیران اجرایی دیپلماتیک - استراتژیک امریکا دارد، اما واقعیت بیانگر آن است که فاصله بین دیدگاه های ایران و گروه 1«5 بسیار زیاد است. به همین دلیل است که این مرحله از مذاکرات به مفهوم «دیپلماسی برای صلح» یا «مذاکره برای تنش زدایی» تلقی نمی شود. بلکه باید آن را «دیپلماسی برای دیپلماسی» و همچنین «مذاکره برای مذاکره» دانست. در چنین شرایطی اگرچه پیشرفت سریعی در فرآیند همکاری و روابط دو کشور ایجاد نمی شود، اما باید آن را گامی به جلو تلقی کرد. ساختن شرایط جدید نیازمند مدار طولانی و پرفراز و نشیبی است. دغدغه های 29 سال تعارض نمی تواند به راحتی و از طریق مذاکرات یک یا چند مرحله یی برطرف شود. روند موجود نیازمند زمان طولانی و ابتکارات پی در پی است.

و در خصوص تهدیدات نظامی اسرائیل نسبت به ایران که اتحادیه اروپا و حتی امریکا چندان با آن موافق نیستند نیز باید گفت حتی بسیاری از گروه های اسرائیلی و شخصیت های اسرائیلی با انجام چنین اقداماتی مخالفند.

به این دلیل که هرگونه اقدام اسرائیل علیه ایران با واکنش بسیار شدید از سوی ایران روبه رو می شود. یعنی این اقدام زمینه های جنگ خاورمیانه یی بزرگ را به وجود می آورد. یعنی اگر این وضعیت ایجاد شود، طبعا ایران به رفتارهای واکنشی مبادرت می ورزد. ایران همانند عراق و سوریه سکوت نخواهد کرد و از کنار مساله نخواهد گذاشت. ایران مطمئنا با «روح رمانتیک» و «حس قیامت گرایی» که دارد، آماده برخورد با فضاهای بحران و تهدید است. به همان گونه یی که جامعه ایرانی چنین روح رمانتیک و چنین حس قیامت نگری را دارد و حاضر است سختی ها را برای رسیدن به یک وضعیت ایده آل بپذیرد، هر چند که این وضعیت ایده آل ماهیت ذهنی یا نیمه ذهنی نیمه عینی داشته باشد.