گمان می کنیم از چند و چون نبرد بزرگ آلمان و روسیه در جبهه شرق طی جنگ جهانی دوم سر درمی آوریم. گمان می کنیم پای کینه ورزی عمیق و سرشاخ شدن دو خودکامه یعنی استالین و هیتلر در میان بوده است. گمان می کنیم استالین در ژوئن 1941 که هیتلر متحد سابق او به سراغ خودش آمد هراسان شد. گمان می کنیم هیتلر را همان سرمای زمستانی روسیه از پای درآورد که یک قرن پیشتر ناپلئون را از پای درآورد. گمان می کنیم استالین در تن ندادن به تسلیم تزلزل ناپذیر بود. گمان می کنیم که روس ها در بزرگ ترین نبرد تانک ها در کورسک پیروز شدند. اما شاید این گونه نباشد. دست کم مورخی به نام جان موسیه در کتاب جدیدش به نام «همگام با مرگ: تقابل