نقد فلسفی منوط به شکل گیری دیالوگ فلسفی است در جوامعی که دیالوگ فلسفی وجود ندارد، نقد فلسفی نیز شکل نخواهد گرفت. شکل گیری این دیالوگ فلسفی مبتنی بر پاره ای شرایط از جمله اراده معطوف به حقیقت است. متاسفانه در جامعه ما چنین اراده ای کمرنگ شده است.

به تعبیر دیگر در روزگار ما نوعی فروبستگی و عدم گشودگی نسبت به حقیقت وجود دارد و اساسا ما نسبت خود را با حقیقت از دست داده ایم چرا که ایدئولوژی و تئولوژی وجودمان را فراگرفته است.

مردم در جامعه به چند دسته تقسیم می شوند، نخست گروهی که خواهان حفظ وضع موجودند برای این گروه حقیقت یعنی هر آنچه که به حفظ وضع موجود کمک می کند و گروه دوم افرادی اند که خواهان تغییر وضع موجودند این گروه حقیقت را هر آنچه به تغییر وضع موجود کمک کند، می دانند، لذا برای هر دو گروه حقیقت پیشاپیش مشخص است.

گروه دیگری از مردم آنچنان در زندگی روزمره غرق شده و به نیازمندی های اولیه خود توجه می کنند که اساسا به «ساحت تفکر فلسفی» و «پرسش از حقیقت» وارد نمی شوند. در کنار این سه گروه، گروهی وجود دارند که دچار بدبینی شده و افق روشنی نمی یابند لذا این گروه نیز به نفی و انکار همه چیز می پردازند و بر این نفی و انکار مطلق، عنوان «عقل انتقادی» می نهند.

در روزگار کنونی نقدهای بسیاری صورت می گیرد اما بخشی از نقدها بی درون مایه و در برخی اوقات برخاسته از دلایل و علل روانشناختی است در چنین فضایی «نقد فلسفی» امری بسیار کمیاب و نادر است.

نکته دیگر این که نقد فلسفی مبتنی بر وجود «بصیرت های فلسفی» است ما نمی توانیم اندیشه های فلسفی را با اندیشه های غیر فلسفی نقد بزنیم. هر بصیرت فلسفی باید براساس بصیرت فلسفی دیگر مورد نقد قرار گیرد اما متاسفانه به دلیل انحطاط تاریخی و وجود بحران فلسفی در کشور، ما عمدتا فاقد بصیرت های فلسفی لازم برای ورود به گفت و گو و نقد فلسفی هستیم.

بنابراین پیش از ورود به ساحت نقد فلسفی نیازمند تفکر فلسفی بوده و این اخیر مستلزم تجدید عهد دیگری میان ما با حقیقت است.