آرشیو یکشنبه ۲ تیر ۱۳۹۲، شماره ۵۳۹۶
پیشرفت
۶
یادداشت روز

تقسیم کار جهانی: پروسه یا پروژه

کوروش فرجی

از آنجا که نوع انسان قادر به برآوردن تمام نیازهای خود به تنهایی نیست تقسیم کار و تخصصی شدن نقش ها در اجتماع به کمک حیات و بقای او آمده است.

فلسفه تفاوت شغل ها در طول تاریخ نیز از همین جا نشات می گیرد.

اما با جهانی شدن اقتصاد، دیگر نمی توان فرایندهای اقتصاد یک کشور را در چارچوب های محلی و ملی محصور کرد. تعریف روابط اقتصادی در دایره مرزهای سیاسی اگرچه منجر به استقلال سیاسی می شود اما کالایی را تولید می کند که قابل رقابت از نظر کیفیت و قیمت نیست، از این رو نفس پذیرفتن تقسیم کار جهانی و تخصصی شدن نقش ها امری اجتناب ناپذیر است اما چگونگی پذیرش این تقسیم و شدت- جهت آن محل بحث است.گاهی ایده تقسیم کار جهانی به عنوان یک پروژه سیاسی توسط دولت ها تبلیغ می شود.

دولت های دارای خوی امپریالیستی به بهانه مزیت نسبی کشورمان در عرصه انرژی، خواستار محدود شدن فعالیت های کشور در این حوزه هستند.

واضح است که تن دادن به نظام تولید تک محصولی و محدود شدن به استخراج مواد خام و معدنی نه تنها عامل بازدارنده رشد موزون اقتصادی کشور است بلکه نتیجه ای جز تثبیت سلطه امپریالیسم ندارد.

در چنین شرایطی برای مصونیت از وابستگی سیاسی می بایست از افتادن در دام عملکرد پروژه ای تقسیم کار جهانی برحذر باشیم.

اما از طرف دیگر تقسیم کار جهانی و تخصصی شدن نقش ها یک پروسه جهانی نیز هست به این معنی که تولید و تجارت جوامع جهانی طی یک روند واقعی و طبیعی به سمت کاهش هزینه - زمان و افزایش رقابت-کیفیت در حال حرکت است.

از این منظر همراهی با این پروسه نه تنها مطلوب است که ضرورت رشد اقتصاد کشور می باشد و می بایست با حذف انحصارات و موانع، آن را حمایت و تقویت کنیم.

*کارشناس ارشد مسائل اقتصادی