آرشیو یکشنبه ۵ آبان ۱۳۹۲، شماره ۲۸۱۱
حوادث
۱۴

مسوولان شکاف فرهنگی منجر به «شگام» را پر کنند

دکتر سعید معیدفر

بسیاری از رسوم مشابه آنچه در سیستان و بلوچستان «شگام» خوانده می شود، در ارتباط با موقعیت هایی در فرهنگ سنتی بوده که زمانی که آن موقعیت وجود دارد به نظر می رسد که این رسوم بروز پیدا می کنند. آن چیزی که می تواند تا حدی باعث تغییر این رسوم شود تغییر موقعیت آن جامعه است. مثلاامروزه می دانیم که در جامعه بزرگ شهری بسیاری از رسوم قبایلی و طایفه یی که پیش تر وجود داشته، دیگر دیده نمی شود. افراد از آن موقعیت ها بیرون آمده اند و نقش های تازه و مناسبات اجتماعی تازه یی پیدا کرده اند و تقریبا از نقش های پیشین درآمده اند. به نظر می رسد یکی از دلایل بروز برخی از این ناهنجاری ها که هنوز در جوامع سنتی، خصوصا در بخش هایی از کشور که عقب مانده تر هستند و فاصله بیشتری با مرکز دارند، چیزی جز عقب ماندگی جوامع از تحولات جدید نیست. به میزانی که پارامترهای توسعه یافتگی در این جوامع اتفاق بیفتد و کم کم با افزایش سطح آگاهی، سواد و تحصیلات، میزان شهرنشینی و پیدا شدن نقش های جدید، بسیاری از این موقعیت ها که مساله زا ست و ناهنجاری تولید می کند از جامعه فاصله می گیرد. مهم ترین عامل بروز برخی از این رسوم ناصواب عقب ماندگی زندگی جوامع است. گاهی در مناطق قبیله یی و ایلیاتی که کمتر هم توسعه یافته هستند رسومی مشابه رسم «شگام» می بینیم. مثل «خون بس» و تعصبات ناموسی و قتل های ناموسی. این رسوم معمولادر اجتماعات کمتر توسعه یافته وجود دارد. برخلاف تلاش هایی که شده، متاسفانه باید بدانیم که هنوز در کشور ما فاصله میان توسعه یافتگی در مناطق مختلف زیاد است و مهم ترین کاری که مسوولان می توانند انجام دهند این است که هر چه زودتر این فاصله یا شکاف های عظیم اجتماعی را با اقدامات توسعه یی در ابعاد مختلف اجتماعی و فرهنگی و سیاسی کم کم این اجتماعات کمتر توسعه یافته را بهبود بخشند. با ایجاد این تغییرات، این رسوم از بین می رود.

جامعه شناس