نیما یوشیج در داستان توکائی در قفس از پرنده ای می گوید که با آب و دانه ای که صاحبش به او می دهد مجبور است هرروز برای او آواز بخواند، توکا اگرچه هرروز ناتوان تر می شود اما میل به آزادی در او بیشتر می شود، توکا برای یافتن راه و چاره با حیوانات مختلف گفت وگو می کند تا اینکه سرانجام راه خود به سوی آزادی را پیدا می کند.

ادبیات کودک در ایران از سال های قبل از انقلاب متاثر از اتوپیا بود. نویسندگانی مانند داریوش عباداللهی، منصور یاقوتی، علی اشرف درویشیان، قدسی قاضی نور، مرتضی رضوان با دو کتاب- باغ مریم و قصه هستی – گاه از دنیایی غیر از این دنیا سخن می گویند اما اتوپیا در بعضی از نوشته های صمد بهرنگی به اوج می رسد. نگارنده تاملی کوتاه به اتوپیا در بعضی از داستان های صمد دارد.