ایران طی یک قرن اخیر تحولات اجتماعی و جمعیتی عظیمی را از سر گذرانده است. توسعه انسانی و دسترسی به آموزش و بهداشت مدرن، منجر به افزایش نرخ رشد جمعیت و نرخ باروری شد که با واکنش دولت ها در سیاست های جمعیتی مواجه شد. با این حال سیاست های متناقض جمعیتی در چهل سال اخیر، اینک به پیامدهای غیرمنتظره ای از جمله کاهش نرخ باروری به زیر سطح جانشینی در جدیدترین سرشماری عمومی نفوس و مسکن انجامیده است. این امر نگرانی هایی را برانگیخت که خود موجد سیاست های جمعیتی جدیدی شد. با این حال نگارنده در این نوشتار ضمن مروری مختصر بر این تحولات، بدون ورود به تحلیل های تخصصی جمعیت شناسی و محاسبات آماری، بر مبنای پاره