آرشیو شنبه ۱۶ امرداد ۱۳۹۵، شماره ۲۶۴۸
روزنامه فردا
۲۰
سلام به فردا

به استقبال روز خبرنگار

خیلی دیر شروع کردیم

دکتر مهدی محسنیان راد (پروفسور مهدی محسنیان راد دارای 42 سال تجربه تدریس و تحقیق در حوزه ارتباطات و انتشار 16 کتاب در این زمینه است.)

انسان ها از مدت ها پیش می دانستند که سوادآموزی باید از حدود هفت سالگی آغاز شود. کشف این موضوع مربوط به جوامع مدرن نیست. براساس شواهد تاریخی می توان رد پای این کشف را در دوهزارو 500 سال پیش نیز دید. اگر این کار به تاخیر بیفتد، مشکلاتی را به همراه خواهد داشت. زبان آموزی از این هم حساس تر است. همه کودکان در سن خاصی زبان آموزی را آغاز می کنند. اگر به هر دلیل کودکی از ارتباط با دیگران محروم شود، در بزرگسالی برای زبان آموزی با مشکلات جدی و گاه حل ناشدنی مواجه خواهد شد. این بلایی است که در کار روزنامه نگاری بر سر ما آمده است. ما خیلی دیر شروع کردیم. 232 سال دیر تر از اولین کشور دارنده روزنامه، صاحب روزنامه شدیم؛ آن هم به اراده ملوکانه و آن گونه که ایشان (محمدشاه قاجار) فرمودند به منظور تربیت مردم. از آن موقع تاکنون نیز جز چند مقطع کوتاه، اغلب شرایط اجازه نداده روزنامه نویسی مبتنی بر گزارش دیده بانی قدرت را تمرین کنیم. در واقع فرصت 179ساله را از دست داده ایم و رسیده ایم به زمانی که دیگر دیر شده و انواع شبکه های اجتماعی و فرستنده های ماهواره ای شرایطی را فراهم کرده اند که اگر هم بخواهیم روزنامه نگاری صحیح را بیاموزیم، دیگران دارند مشتریان ما را می قاپند. البته آنها نیز با ظهور فضای مجازی و شبکه های اجتماعی با چالش هایی مواجه شده اند که سه دهه پیش با آن مواجه نبودند. اما آنها به واسطه پیشینه ای که در کار خبرنویسی، خبرنگاری و روزنامه نگاری صحیح کسب کرده و به واسطه خرده فرهنگی که در این زمینه پیرامون حرفه شان شکل گرفته است، می توانند با وجود این رقبا به حیات خود ادامه دهند. مثلابا توسعه روزنامه نگاری تحقیقی، کماکان در سپهر ارتباطی انسان معاصر کم وبیش جای خود را حفظ کرده اند و روی پای خود ایستاده اند. اما خبرنگار ایرانی را فرسنگ ها از این تغییرات و راه حل ها دور نگه داشته اند. در نتیجه او اکنون مانند همان کودکی است که زبان را خیلی دیر و بدتر از آن بد آموخته است. زیرا آنچه را دیرهنگام آموخته، عملاآمیخته به خودسانسوری، بسازوبفروشی خبری و گاه مجیزگویی منابع قدرت است. ضمن آنکه ترس ازدست دادن شغل نیز رهایش نمی کند.