آرشیو پنجشنبه ۲۸ امرداد ۱۳۹۵، شماره ۴۶۱۸
جهان
۶

خاورمیانه در آستانه جابه جایی قدرت

جواد منصوری ( سفیر اسبق ایران در پکن)

خاورمیانه به دلایل متعددی برای همه قدرت ها در طول تاریخ از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده، لذا تسلط بر این منطقه یا حداقل حضور موثر در این منطقه را به عنوان یکی از اصول اساسی و استراتژیک سیاست خارجی خود می داند. در طول 2000 سال گذشته ما شاهد هجوم قدرت های بزرگ به این منطقه بودیم، اما در سال های اخیر با توجه به دوران گذار از دوقطبی به چندقطبی و حتی حذف دو قطب بعد از جنگ جهانی دوم و تبدیل آن به قطب های قدرت جدید نظیر چین، روسیه و حتی کشورهایی مثل هند و برزیل طبعا جابه جایی در قدرت استعماری در این منطقه دور از ذهن نیست.

آنچه امروز در منطقه می گذرد، می تواند بخشی از انتقال سلطه اروپا و آمریکا به قدرت های جدید در بلندمدت باشد. امروزه شاهد دوری مردم و دولت های منطقه از استعمارگران غربی هستیم و رویکرد جدید به شرق به اجبار شکل می گیرد. ما از چند سال گذشته شاهد حضور پررنگ روسیه و نقش آفرینی آن بودیم که به هر حال تاثیرات خود را در این دوران نشان داده است. در واقع دولت چین نیز به سمت یک قدرت بین المللی در حال حرکت است و نمی تواند از حضور و نفوذ در غرب آسیا بر کنار باشد؛ زیرا این منطقه منافع بسیار بالایی برای بازیگران فرامنطقه ای دارد. به همین دلیل از چند سال گذشته حضور چین در خاورمیانه گسترده شده و حتی رسانه های متعدد چین به زبان عربی در چند سال گذشته فعالیت های خود را آغاز کرده اند و قدرت های منطقه هم از حضور چین استقبال می کنند؛ زیرا اعتقاد دارند این کشور می تواند به آنها در برقراری امنیت و توسعه کمک کند.

هماهنگی و اشتراک مواضع چین با روسیه و در بسیاری از موارد با ایران و همچنین تعارض چین با آمریکا در شرق آسیا و طبعا در منطقه خاورمیانه می تواند تاثیرگذار باشد. این حضور موازنه قوا را نه تنها در سوریه بلکه در سطح منطقه به نفع جریان مقاومت تغییر خواهد داد. به نظر می رسد در ماه های آینده می توانیم شاهد تغییرات تدریجی به نفع جبهه مقاومت در مقابل جبهه تروریست ها باشیم.