آرشیو شنبه ۲ دی ۱۳۹۶، شماره ۴۲۲۲
تاریخ و اقتصاد
۳۰

اتاق استرآباد

اتاق بازرگانی استان گلستان (گرگان) در اوایل تاسیس به اتاق تجارت استرآباد معروف بوده است. بخش عمده مبادلات تجاری ناحیه گرگان با روسیه تزاری و کشورهای مشترک المنافع فعلی صورت می گرفته است. روسیه تنها کشور اروپایی مجاور و همسایه شمالی ایران در دریای خزر، ضمن تولید برخی کالاها، بازار مصرفی مناسبی برای کالاهای ایران بوده و به همین دلیل، بازرگانان این ناحیه بخش عمده فعالیت های تجاری خود را با این کشور انجام می دادند. قرائن نشان می دهد که به منظور سازماندهی و تسهیل امور تجارت خارجی در اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی، در سال1305 نخستین اتاق تجارت این ناحیه به نام اتاق تجارت استرآباد در بندر گز تاسیس شده که پس از روی کارآمدن حکومت بلشویکی و تشکیل اتحاد جماهیر شوروی و محدود کردن روابط تجاری خصوصی با دنیای خارج، مبادلات تجاری منطقه با روسیه رو به کاهش نهاد و اتاق تجارت استرآباد به تدریج تعطیل شد.

در این دوره کالاهای صادره توسط بازرگانان این ناحیه شامل: پنبه، پشم، زیره، خاویار، خشکبار، برنج، چای، پوست انار، ادویه جات و کالاهای وارداتی شامل: قند، نفت سفید، قماش، چینی، بلورجات، سماور و برخی ابزارآلات و ماشین آلات بوده است. در اواخر دوره قاجاریه و اوایل دوره پهلوی، مبادی ورودی و خروجی کالا از ناحیه گرگان و گنبد را بنادر خواجه نفس، بندرگز و بندرترکمن تشکیل داده و بازرگانان این ناحیه مال التجاره خود را از طریق بنادر کراسنویارسک (ترکمن باشی)، آستاراخان و باکو به کشور روسیه ارسال می کردند. پس از مصوبه مهرماه 1309 مجلس شورای ملی مبنی بر تاسیس 36 اتاق جدید در شهرهای بزرگ کشور، در سال 1310 هجری شمسی اتاق تجارت گرگان به عنوان پنجمین اتاق تجارت کشور به ریاست حاج محمداسماعیل ابراهیمی در شهر گرگان تشکیل شده است. اعضای هیات نمایندگان اتاق تجارت این دوره 7 نفر بودند که عکس دسته جمعی تاریخی آنها مربوط به سال 1311 در این مجموعه درج شده است. اسامی اعضای هیات نمایندگان این دوره، به ترتیب حضور در عکس و از چپ به راست عبارتند از:

1. علی اکبر یزدی 2.حاج رجبعلی بابایان 3. سیدرضا عرفانی 4. حاج محمداسماعیل ابراهیمی (رئیس اتاق تجارت گرگان) 5. حاج رجبعلی خواجه 6. حاج شیخ جعفر رضایی 7. حاج یوسف فرخنده 8. کربلایی شیخ(نفر ایستاده پشت سر هیات کارمند اتاق).