آرشیو دوشنبه ۱۸ دی ۱۳۹۶، شماره ۶۶۸۷
صفحه آخر
۲۴
عکس نوشت

به بهانه سالروز انتشار روزنامه «وقایع اتفاقیه»

ارثیه امیرکبیر برای قاتلش

محسن بوالحسنی

تغییرات بنیادینی که امیرکبیر قصد داشت در ایران انجام دهد تنها به امور سیاسی صرف منحصر نمی شد. او می خواست در این انقلاب، مملکت را نه بر اصل و اصول توصیه عمه و خاله، بلکه بر مصلحت پیش ببرد. میرزا تقی خان در راستای پیشبرد همین هدف و در جهت انجام تغییراتی بنیادین برای گام برداشتن در مسیر پیشرفت،روزنامه ای تاسیس کرد به نام «وقایع اتفاقیه» که نامش به عنوان دومین روزنامه فارسی زبان ایرانی در تاریخ ماندگار شد. نخستین شماره روزنامه «وقایع اتفاقیه» به کوشش امیرکبیر در سومین سال سلطنت ناصرالدین شاه قاجار یعنی در 18 بهمن 1229 منتشر شد و برای اول بار در تاریخ مطبوعات ایران هم همزمان با انتشار این روزنامه میرزاتقی خان بحث امور مشترکین روزنامه خود را هم سامان داد و به این ترتیب خرید «وقایع اتفاقیه» برای هر فردی که از دستگاه دولتی بیش از 200 تومان حقوق می گرفت اجباری شد. با این حال؛ یکسال بعد و درست در دی ماه سال 1320 زمانی که رگ میرزا در حمام فین کاشان به تیغ آغشته شد روزنامه خودش اخباری تحریف شده درباره امیرکبیر منتشر کرد. البته بعد از امیرکبیر هم وقایع اتفاقیه، اگر چه دیگر آن روزنامه سابق نبود اما باز به کار خود ادامه داد و مدام مدیرانش دچار تغییر شدند و جالب اینکه یکی از مدیران این روزنامه فرزند حاج علی خان حاجب الدوله (قاتل امیرکبیر) بود. با این حال وقایع اتفاقیه از شماره 471 به بعد، با نام «روزنامه دولت علیه ایران» چاپ شد. در این روزنامه، اخبار داخلی شامل خبرهای مربوط به دارالخلافه، دربار و سفرهای ناصرالدین شاه، عزل و نصب ها و اعطای مقام ها، نشان ها و امتیازات چاپ می شد. این روزنامه ویژه نامه ها (صفحات لایی) هم داشت و در برخی شماره های آن، اعلان های رسمی دولتی در ورقه ای جداگانه چاپ و همراه روزنامه، توزیع می شد که به آن «اشتهارنامه» می گفتند. روی هم رفته روزنامه از زبان نوشتاری ساده ای بهره می برد که تا زمان جنبش مشروطیت در نوشته های این دوره کمتر به چشم می خورد و نکته جالب دیگر اینکه بخش «حوادث» نیز در وقایع اتفاقیه وجود داشت و اتفاقا خیلی هم مورد پسند مردم بوده است.