انسان موجودی اخلاقی است و همین ویژگی اخلاقی است که انسان را از دیگر آفریده های الهی متمایزمی کند. در روایات بسیاری به جلوه های اساسی اخلاق یعنی دینداری، حیا و عفت اشاره شده است؛ زیرا دینداری از نظر آموزه های قرآن، چیزی جز اخلاق مداری و اخلاق محوری نیست؛ چرا که همه آموزه های آن در قالب بایدها و نبایدها یا نبایدها و شایدها، به چیزهایی اشاره دارد که در یک کلمه بیانگر عدالت در مرتبه مقابله به مثل، احسان در مرتبه عفو و گذشت و اکرام در مرتبه ایثار از حق و حقوق است. از همین رو پیامبر(ص) می فرماید: إنما بعثت لاتمم مکارم الاخلاق؛ جز برای اتمام مکارم اخلاقی برانگیخته نشده ام.(بحارالانوار، ج 16، ص 210)