آرشیو دوشنبه ۲۴ اردیبهشت ۱۳۹۷، شماره ۴۰۸۷
جلد دوم
۷
نگاه

پاییز و زمستان خشک را از یاد نبریم

شاهرخ فاتح ( اقلیم شناس)

بارش های بهاره به ویژه باران های بعد از نیمه فروردین امسال اتفاق افتاده شاید بتواند بخشی از عقب افتادگی بارش ها در پاییز و زمستان گذشته را جبران کند اما نمی تواند قابل اتکا باشد. این روند رو به بهبود است اما پاسخگو و جبران کننده بدهی های ما به طبیعت نیست. واقعیت این است که ما همچنان در شرایطی به سر می بریم که با کمبود دریافت باران مواجهیم. شاید این روزها شاهد آن باشیم که بارندگی های خوبی در کشور رقم خورده اما باید حواس مان به پاییز و زمستانی باشد که بدون بارش مناسب پشت سرگذاشتیم. آنچه این روزها شاهدش هستیم و بارش هایی که سوال برانگیز شده، به این معنا که آیا قبلا هم اینگونه بارندگی هایی داشته ایم یا از عادی بودن بارش ها پرسیده می شود، همه نشانه هایی است که می توانیم آن را به تغییرات اقلیمی و گرم شدن زمین نسبتش دهیم. تغییرات اقلیمی فراتر از مرزهای جغرافیایی در حال وقوع است و این تغییرات همه کشورها را دربرگرفته و دیگر نقاط نیز دستخوش تغییر شده است. نکته اینجاست که الگوی مکانی و الگوی زمانی بارش ها دستخوش تغییر شده است و ما شاهد آن هستیم همان گونه که پاییز و زمستان دیرتر شروع می شوند و دیرتر پایان می یابند بهار نیز دیرتر شروع شده است. از سوی دیگر خشکی مفرط ناشی از این تغییرات اقلیمی و گرمایش زمین موجب شده تا بارش هایی را شاهد باشیم که به یکباره و به صورت سیلاب درآمده و سریع از منطقه ای عبور می کنند. پرسشی که اینجا مطرح می شود این است که آیا بارش های بهاری و بارش های پاییزی و زمستانی تفاوتی دارند و آثار آنها بر اقلیم و طبیعت متفاوتند؟ بطور کلی الگوی بارش در پاییز و زمستان به صورت جامد است و امکان ذخیره شدن دارند و الگوی بارش بهاری دفعتی و رگباری است. خیلی سریع از دسترس خارج می شود و به صورت روان آب از دست ما می رود. در الگوی پاییز و زمستان به صورت جامد ذخیره و آهسته آهسته به طبیعت برمی گردد. آیا بارش های بهاری به منابع زیرزمینی ما کمکی می کند؟ هر دو الگوی بارش به منابع زیرزمینی کمک می کند اما مساله اینجاست که آنچه ما انتظار داریم و به نفع طبیعت است، به موقع و سر وقت خود صورت گیرد.