آرشیو پنجشنبه ۲۸ تیر ۱۳۹۷، شماره ۴۱۳۸
جلد دوم
۷
واگویه

جاده نرفته

شبنم نیکخو
منبع: (1,1The Road Not Taken(1915 )i Robert Frost

هنرمند: طرفداری از جنگ جهانی اول تامل برانگیز است. پیش از شروع این جنگ بسیاری فکر می کردند که چند ماه نشده فیصله می یابد و چه بسا تعدادی از هنرمندان هم از جنگ استقبال کردند!

منتقد: به این خاطر که معتقد بودند سیستم حکومت هایی که قدرت در آنها بر اساس رابطه خونی به ارث می رسید با این جنگ برانداخته می شود. به جز ماجراجویانه و هیجان انگیز بودنش، این مسیر به سمت دنیایی می رفت که کمتر مادی گرا بود و به دنبال صلح و آزادی بیشتری بود.

هنرمند: اما چطور به این فکر نکرده بودند که جنگ افزارهای قدرتمند و صنعتی دنیا را به هر طرف می برد، جز صلح.

منتقد: غافلگیر شدند، مثل همه. در آثار این دوره دنیایی تصویر می شودکه مدرن است اما متمدن نیست. بعد از فجایع جنگ جهانی اول، پیش از اینکه احزاب فاشیست در آلمان و ایتالیا جرقه جنگ بعدی را بزنند، هنر آوانگاردی که پیش تر نیز کنترل آکادمیک را پس می زد، بی پرده تر و واضح تر شد. هنرمندی که خود در جبهه ها جنگیده بود یا مستندسازی کرده بود با دنیای پیش از جنگ غریبه شد.

هنرمند: به هر حال دید مثبتی که برخی به جنگ اول داشتند در منطق من نمی گنجد. هنر آوانگارد پیش از جنگ هیجان دوره تغییرات و اختراعات قرن بیستم را داشت، مثلا کوبیسم با شوری پرانرژی دنیا را به اشکال ساده هندسی می شکست. اما پس از جنگ، آن هیجان با شدت بیشتری تبدیل به نومیدی شد. سبک هایی که در مسیر پیشرفت و اوج گیری بودند متوقف شدند و جنبش هایی که در حول و حوش شروع جنگ شکل گرفته بودند، مثل داداییسم و سوررئالیسم، صحنه نمایش روی دیگر دنیای صنعتی و مدرن شدند: روی سیاه و البته اجتناب ناپذیر آن.

منتقد: شعر «جاده نرفته» رابرت فراست1 را خوانده ای؟ نمی شود بر سر دوراهی هردو راه را رفت. جنگ مسیر هنر را به گونه ای تغییر داد که غیر از پشت سر گذاشتن جنگ چنین نمی شد و چون نتیجه راه نرفته را نمی دانیم، نمی توانیم مقایسه شان کنیم.