همزمان با روز حقوق بشر اسلامی باید گفت که حقوق بشر در ارتباط با حقوق بنیادین و اساسی است که هر انسانی از آن برخوردار است و تردیدی نیست که وقتی سخن از حقوق بشر به میان می آوریم نوع تعریف ما از بشر می تواند در شکل دهی افکار ما در ارتباط با حقوق بشر و مصادیق آن نقش داشته باشد.از دیدگاه اسلامی تعریفی که از انسان و بشر می شود نسبت به تعریف انسان در سایر مکاتب متفاوت است. در اسلام، بشر دارای نیازهای مادی و معنوی است که پاسخگویی به نیازهای معنوی به عنوان بخشی از حقوق بشر مدنظر قرار می گیرد. طبعا از این جهت می توان تفاوت دیدگاهی نسبت به حقوق بشر در اسلام و سایر مکاتب قائل شد.

مصادیقی که امروز به عنوان مصادیق حقوق بنیادین بشر از جمله در اعلامیه جهانی حقوق بشر نسبت به آن توجه شده در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران از اصول 19 الی 41 مورد تاکید قرار گرفته همچنین بسیاری از آنها در آموزه های دینی وجود دارد. بحث کرامت انسانی که در مقدمه اعلامیه جهانی حقوق بشر به آن توجه شده در قرآن نیز مورد تاکید جدی است. براساس قرآن معتقدیم خداوند به انسان کرامت داده اما در مکاتب دیگر که توجهی به خدا ندارند نمی توانند توجیهی برای کرامت داشته باشند. نکته دیگر این است که هیچ کشوری نمی تواند ادعا کند که به طور کامل حقوق بشر را رعایت می کند، چرا که نقض موردی حقوق بشر امری اجتناب ناپذیر است. اما آنچه مهم است ساز و کار مقابله با نقض حقوق بشر است، به این معنی که آیا نقض حقوق بشر در کشوری نهادینه شده یا خیر و این که چه ساز و کاری برای مقابله با موارد نقض حقوق بشر وجود دارد؟

در همین راستا در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در برخی موارد در مورد نقض حقوق بشر مجازات هایی تعیین شده است، اما در عین حال نقصان هایی نیز وجود دارد که باید برطرف کرد.

در مورد وضعیت حقوق بشر در کشورهای اسلامی نیز نمی توان برداشت یکسانی از آنها داشت چرا که همه این کشورها به یک گونه رفتار نمی کنند. در مجموع هیچ کشوری نمی تواند مدعی رعایت کامل حقوق بشر باشد و همه کشورها باید در مواردی خود را در مسند سوال کردن و در مواردی در مسند پاسخگویی بدانند.