آرشیو دوشنبه ۱۲‌شهریور ۱۳۹۷، شماره ۴۱۷۴
جامعه
۸
چاره

برنامه اقدام برای آهوها

دکتر محمودرضا همامی ( عضو هیات علمی دانشگاه صنعتی اصفهان)

عامل اصلی در تهدید یوز ایرانی کاهش طعمه های ارجح آن نظیر «آهو» و «جبیر» است. این دو گونه در ایران از نظر اندازه جمعیت و گستره پراکندگی شدیدا کوچک شده اند، ضمن اینکه پیوستگی زیستگاه این گونه ها کاهش پیدا کرده به طوری که در حال حاضر جمعیت های موجود منزوی شده و با یکدیگر ارتباط ژنتیکی ندارند.

آهوها از جمله گونه های دشت زی هستند و همین امر سبب شده است که نسبت به سایر گونه ها آسیب پذیرتر باشند. به همین دلیل، در غالب مناطق حفاظت شده جمعیت های آهو و جبیر بسیار کوچک شده اند و در خارج از مناطق حفاظت شده این گونه ها تقریبا منقرض شده اند. کوچک شدن اندازه جمعیت های این دو گونه در تعداد قابل توجهی از مناطق حفاظت شده به انقراض آنها انجامیده است.

مهم ترین عواملی که باعث انقراض جمعیت های آهو و جبیر شده اند عبارتند از شکار غیرمجاز، تخریب و تغییر زیستگاه و از بین رفتن امنیت در زیستگاه های باقیمانده که امکان جابه جایی و مهاجرت جمعیت های این دو گونه را با مشکلات جدی مواجه کرده است. کاهش شدید جمعیت های این دو گونه یوزپلنگ آسیایی را مجبور به استفاده از طعمه های کوه زی نظیر گوسپندوحشی و بز وحشی کرده است که احتمال موفقیت در شکار آنها برای این طعمه خوار که برای شکار گونه های دشت زی تکامل یافته است کمتر است.

برای رفع این چالش در اولین قدم لازم است برنامه اقدام و مدیریت برای گونه های آهو تدوین شود. در این برنامه باید عواملی که موجب تداوم کاهش جمعیت های آهو و جبیر می شوند و راهکارهای افزایش جمعیت های این گونه ها در بازه های زمانی مختلف مشخص شود.