آرشیو دوشنبه ۱۹ آذر ۱۳۹۷، شماره ۴۲۵۲
صفحه اول
۱
محیط زیست

نقد یا ایجاد تنش

دکتر مجتبی مقصودی

پیرو سخنرانی هفته گذشته رییس جمهور درباره طرح انتقال آب دریای خزر به استان سمنان، این رویکرد و این برنامه با واکنش های مختلف و بعضا منتقدانه ای مواجه و در مواردی موجبات شکل گیری کمپین هایی شد. در دسته بندی انتقادات دو رویکرد کلی قابل احصاست. در دسته اول بیشتر انتقادات در برگیرنده جنبه علمی، فنی و زیست محیطی- اقلیمی است که قطعا ظرفیت بحث و فحص داشته و از منظر زنهار باش و با بهره گیری از آمار و اطلاعات علمی، دولت، سیاستگذاران و دست اندرکاران وزارت نیرو را متوجه ابعاد فاجعه بار این سیاست ها می کند.

دسته دوم انتقاداتی است که با بهره گیری بیشتر از ظرفیت فضای مجازی و شبکه های اجتماعی بعضا در ابعاد سیاسی- اقتصادی و اجتماعی رییس جمهور را متهم به محلی گرایی، خاص گرایی، استان گرایی و نیز دور شدن از مسوولیت ها و وظایف ملی می کند و در موارد معدودی برخی منتقدان با دمیدن بر آتش موضوع، پروژه غیریت سازی و «فرقه شمالی- سمنانی» را همچون «اصفهانی- یزدی»، «یزدی- کرمانی» رقم زده اند. به عنوان پژوهشگری که بیش از دو دهه در حوزه مطالعات قومی قلم می زنم، شروع این روند و تولید ادبیات جانبدارانه، واکنشی، احساسی، غیرکارشناسی، خاصه با رویکرد پوپولیستی چه از سوی دولت و چه از سوی منتقدان را خلاف مصالح ملی و تمامیت ارضی کشور ارزیابی کرده که با ابتناء بر «تنفر قومی»، با دامن زدن به شکاف های اجتماعی، فرهنگی، تنش ها و تعارضات میان «ملت - دولت» را تبدیل به تنش و نزاع «ملت- ملت» می کند. در حال حاضر حدود 500 شهر از شهرهای ایران در معرض طیفی از تنگناهای آبی از قبیل تنش آبی، کم آبی شدید و بحران آبی قرار دارند و تدبیر کم- بی آبی کشور ایران مستلزم مدیریت عالمانه اجتماعی- فرهنگی و فنی است. سوء مدیریت در این عرصه می تواند به گسترش کینه و عداوت ملی منجر شود.

کاربست «سیاست های خیابانی» و ایجاد «کمپین های محلی گرایانه» با جذابیت های پوپولیستی از هر سویی که باشد، از جمله مهم ترین مخاطراتی است که در عصر انقلاب در عرصه های اطلاعات و ارتباطات، کشور و جامعه ایران را تهدید می کند؛ لذا ساختار سیاسی و مدیریتی کشور باید در سایه هوشیاری، با نشانه شناسی و آینده نگری ضمن رسمیت بخشی، مسوولیت پذیری و پاسخگویی، مطالبات مردمی را به اشکال قانونی هدایت و حمایت کند.