کودتای بیست و هشت مرداد پایان غم انگیزی بود بر ماه عسل دهه بیست شمسی که با سقوط سلطنت استبدادی و محافظه کاری شاه جوان و وفادار ی نسبی او به قانون مشروطه شکل گرفته بود، شکل گیری سه جریان قدرتمند لیبرال دمکراسی متمایل به توسعه سیاسی، سلطنتی مبتنی بر احیای فرهنگ ایران باستان و سوسیال کمونیسم ملهم از جنبش کارگری و طراحی فضای سیاسی داخلی که از منظر قوم شناسی و جمعیت شناسی دارای آرمان های ملی و مذهبی بودند و هنوز میراث فرهنگ عامه و دین عامیانه قجری حاکم بر ذهن و ضمیر مردم بود سبب بروز رفتار های پارادوکسیکال در جنبش های مردمی شد و ستیز سلایق قومی و بومی اغلب گروه های سیاسی را ناکام گذاشت و در نهایت رفرمیسم و توسعه اقتصادی و اصلاحات اراضی و تجدد و مدنیت بر سلایق عامه غلبه کرد و نهادهای مذهبی و دینی که در جریان مشروطیت و دوره پهلوی اول سرکوب شده بودند توان قد راست کردن در یک پروسه زمانی کوتاه نداشتند. ادبیات، غالبا در انحصار جریان چپ روشنفکری بود و واکنش ها به اتفاقات سیاسی خصوصا سقوط دولت ملی گرای مصدق یاس آلود و مشحون از سرزنش قومی و اظهار نفرت از خیانت و عدم حمیت ملی و تسلیم و سلطه طلبی ننگ آور بود. رفرم های دوره دوم سلطنت و اصلاحات اجتماعی سبب جذب توده ای از روشنفکران شد و انشقاق در بین صفوف مبارزان بیرون و درون زندان سبب پیدایش جریان های متعدد و متنوعی شد. حتی جبهه ملی و نهضت آزادی که محصول یک جریان سیاسی و فکری بودند در کنار هم نماندند و کم کم جا برای عرض اندام روحانیت فراهم شد تا در غیاب و انهدام گروه های سیاسی اظهار وجود کند . در هر حال شعر بیست و هشت مرداد به بعد شعر معترض به وضع موجود یاس آرمانی و فلسفی نفرت و نفرین است و خلاصه آن در زمستان اخوان جلوه گر است و شک عمیقی که جای یقین را می گیرد... سال بد سال باد سالی که غرور گدایی کرد. بیست وهشت مرداد به بعد سلطه ساواک بر فرآورده های ادبی فراگیر می شود و رشد ادبیات سمبلیک و درخشش شعر اجتماعی نیمایی نوید آغاز دوره نوینی در ادبیات فارسی است. شاید اگر کودتا نبود شعر نیمایی امکان بروز در عرصه موجودیت اجتماعی نداشت و مقبول نمی افتاد.