تاریخ دوران قاجار نقاط تاریک فراوان دارد. مورخان و محققان بسیاری درباره این مقطع از تاریخ ایران دست به تالیف و ترجمه زده اند اما همچنان آثار نانوشته بسیاری وجود دارد که لازم است با کمک آنها به بازخوانی و باز اندیشی تاریخ قاجاریه بپردازیم. فریدون آدمیت (نویسنده، تاریخ نگار) و هما ناطق (نویسنده، پژوهشگر و استاد تاریخ در دانشگاه های سوربن و تهران) که تحقیقات زیادی در حوزه تاریخ مشروطه و دوران قاجار انجام داده اند، مجموعه ای تحقیقاتی از آثار به جا مانده دوران قاجار فراهم آورده اند که گوشه های مغفول مانده و تاریک و زوایای پنهان عصر مورد بحث را روشن می کند و یکی از جدی ترین پژوهش ها در این زمینه است.

این تحقیقات شامل فصول مهمی است در تاریخ افکار، نهادهای سیاسی و اقتصادی جدید و حرکت اجتماعی ایران در سده گذشته. اساس کتاب آنها منابع منتشر نشده ای است که پیش از این مورد مطالعه منظمی قرار نگرفته بودند یا حتی شناخته نشده بودند. این منابع از اندرزنامه ها، جزوه های سیاسی و رساله های تاریخی از نویسندگان اجتماعی گرفته تا اسناد رسمی، مجموعه مدارک طبقه تجار و عرض حال های طبقات عامه این مردم را در بر می گیرد.

این نوشته های متنوع از منابع مختلف ، کتابخانه های عمومی و شخصی، آرشیو های رسمی و خصوصی جمع آوری شده اند. روش کار این دو تاریخ پژوه در بررسی و تدوین این مجموعه این بوده که ضمن هر مبحث طرح کلی نوشته ها را آورده اند که هم معیاری در سنجش عقاید و آرای این عده از اهل قلم و صاحبنظران را به دست دهند و هم شیوه تفکر برخی گروه ها و طبقات مردم را در ارتباط با نظام سیاسی و مسائل اجتماعی و اقتصادی قرن گذشته به خواننده بشناسانند.  این کتاب اولین بار در سال 1356 منتشر شد و چاپ جدید آن بعد از سال ها دوباره به بازار کتاب راه یافته است.

افکار اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در آثار منتشر نشده دوران قاجار

نویسندگان: فریدون آدمیت و هما ناطق

تاریخ انتشار: چاپ دوم 1398

ناشر: آگاه