آرشیو دوشنبه ۱۵ مهر ۱۳۹۸، شماره ۴۷۲۳
باشگاه اقتصاددانان
۲۳
پرسش امروز

اتحادیه اوراسیا

احسان آذری نیا

از ابتدای سال 2015 اتحادیه اقتصادی اوراسیا رسما فعالیت خود را آغاز کرده و در سال های اخیر پیشرفت هایی در حوزه های مختلف صورت گرفته است. در ابتدا سه کشور یعنی روسیه، بلاروس و قزاقستان توافق نامه شکل گیری این اتحادیه را امضا کردند و پس از مدتی ارمنستان و قرقیزستان به این اتحادیه پیوستند. تولید ناخالص داخلی این کشورها در مجموع 1800 میلیارد دلار برآورد شده است. شکل گیری این اتحادیه در واقع در ادامه روند منطقه گرایی است که سال هاست آغاز شده و بر گستردگی آن افزوده خواهد شد. کشورهای حاضر در یک منطقه به دلایل مختلف از جمله ویژگی های مشترک فرهنگی، تاریخی، اقتصادی و... تصمیم می گیرند با ایجاد اتحادیه اقتصادی مسیر رونق را سریع تر بپیمایند.

درباره اتحادیه اقتصادی اوراسیا نیز چنین انگیزه هایی وجود داشته، البته برخی منتقدان معتقدند روسیه قصد دارد از این اتحادیه به عنوان رقیبی برای اتحادیه اروپا بهره ببرد و حوزه نفوذ خود را در آسیای مرکزی مستحکم کند. واقعیت این است که در سی سال اخیر یعنی از زمانی که اتحاد شوروی دچار فروپاشی شد، جمهوری های آسیای مرکزی در وضعیت اقتصادی خوبی به سر نبرده اند و برخی از آنها با اروپا ارتباط های اقتصادی گسترده ایجاد کرده اند. به باور تحلیلگران یادشده، این روند از دید روسیه یک تهدید محسوب می شود. اما صرف نظر از این ادعاها، وجود اتحادیه اقتصادی که بر مبنای منافع مشترک اعضا شکل گرفته باشد و در آن هیچ یک از اعضا احساس برتری نکند، بسیار مفید است. هر یک از اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا اهداف خاص خود را از عضویت در این اتحادیه دارند؛ اما اگر راه پیش رو با عقلانیت و منطق طی شود، منافع آن به تمامی اعضا خواهد رسید.در حالی که تجارت ترجیحی ایران و این اتحادیه از اول آبان ماه عملیاتی می شود، در مطالب حاضر به دیدگاه های مختلف درباره اتحادیه اقتصادی اوراسیا، نقش و اهداف روسیه، شروط پیشرفت همکاری ها و چند نکته مهم دیگر اشاره شده است.