انقلاب مشروطه رابطه وثیقی با منطقه قفقاز دارد. قفقاز تحت تسلط روسیه، دروازه ورود افکار جدید و به خصوص انقلابی به آذربایجان و در مراحل بعدی گیلان و تهران است. افکاری که از سمت سوسیالیست ها و آنارشیست های روس در مبارزه با رژیم تزاری به قفقاز می رسند و از طریق انبوه کارگران مهاجر ایرانی به داخل ممالک محروسه ایران منتقل می شوند. در نتیجه فقر شدید در ایران و توسعه سریع اقتصادی روسیه، جمعیت انبوهی ایرانی برای کار در صنایع نفتی باکو و کارخانجات قفقاز به خاک امپراتوری روسیه رفته اند و در آنجا برای اولین بار با محیط سیاسی کارگری، اعتصاب، احزاب سازمان یافته و روزنامه های سیاسی روبه رو می شوند.