هرچقدر هم بخواهیم مباحث بولیوی را به شکل دقیق مورد بررسی قرار دهیم، قطعا از بیرون نمی توان به دیدگاه دقیق و قطعی رسید. اما آنچه مشخص است نشان می دهد اوو مورالس، رییس جمهور بولیوی تحت فشار ارتش از سمت خود استعفا داده است و به نظر می رسد یک جنبش تغییر بدون رهبر شکل گرفته که ارتش به نحوی در حال هدایت آن است. اما اینکه بگوییم کودتا به شکل سنتی در بولیوی رخ داده به این شکل نیست. بلکه به نظر می رسد یک نوع فشار روی ایشان وجود داشته و با یک نوع دوراندیشی که قابل احترام است استعفا را پذیرفته تا جلوی خونریزی و هرج و مرج بیشتر را در کشور بگیرد. به نظر می رسد فشارهای چندجانبه ای روی ایشان برای استعفا وجود داشته که در نهایت این تصمیم را اتخاذ کردند. مورالس از سمت اپوزیسیون، نیروهای مسلح و دیگر کشورهای امریکای لاتین تحت فشار بود. همه اینها موجب شد که ایشان کناره گیری کند.

در حال حاضر بولیوی شرایط خاصی را سپری می کند. بولیوی از جمله کشورهای فقیر امریکای لاتین به شمار می آید و نابرابری بسیار زیادی در این کشور وجود دارد. در گذشته نسخه های نئولیبرالی که برای بولیوی تجویز شد پس از تظاهرات و شورش های مکرر پس زده شد. نکته دیگر اینکه در بولیوی دو دستگی قومی بسیار مشهود است. یک طبقه الیگارشی در این کشور وجود داشت که اکثرا اسپانیایی تبار بودند که بیشتر در نقاط شرق بولیوی و سانتاکروز حضور دارند که بیشتر منابع گازی بولیوی نیز در این منطقه است که نخبگان غیربومی در این منطقه ساکن بودند. گسل نابرابری طبقاتی نیز در این کشور از همین جا شکل گرفته است. بومی های بولیوی نیز اکثرا در مناطق محروم حضور داشتند. از همین رو این اختلاف طبقاتی و شکست سیاست های تجویزی صندوق بین المللی پول موجب شد که در سال 2005 آقای مورالس پیروز انتخابات شود. او با حمایت حداکثری مردم قدرت را به دست گرفت و بیش از یک دهه تصدی امور را در دست داشت. اپوزیسیون نیز همواره تلاش می کرد به شیوه های مختلف کارشکنی کند و اکنون نیز به نظر می رسد چند عامل جدید وارد معادلات بولیوی شده است. یکی از این عوامل، تغییر نسل در بولیوی است. مطالباتی که مردم 15 یا 20 سال قبل داشتند اکنون با تغییر نسل این مطالبات نیز تغییر کرده است و وقایع و اتفاقات گذشته نیز تا حد زیادی در حافظه مردم باقی نمانده است و این عملکرد مورالس است که پیش روی آنها قرار دارد. کماکان مشکلات نابرابری در این کشور حل نشده است. بسیاری از مشکلات اقتصادی کماکان پابرجاست و شاهد چندین مورد تنش در بحث کاهش یارانه ها و افزایش قیمت حامل های انرژی بودیم. ولی نکته اصلی تغییر نسل در بولیوی است. مردم هم نیازمند تغییر بودند و این تحولات را باید با پدیده های جدید مورد بررسی قرار داد و نمی توان به راحتی از کنار آن گذشت. اکنون جنبش تغییر در همه جای دنیا فعال شده است و بیشترین آسیب را به افرادی وارد می کند که بیشترین چسبندگی را به قدرت دارند. در هر جایی حزب یا فردی فارغ از اینکه راست یا چپ است به قدرت چسبیده، مردم تمایل دارند این فرد را کنار بگذارند. به خصوص اینکه آگاهی و بلوغ اجتماعی در حال شکل گیری است که این آگاهی را همه می فهمند. وقتی که مردم اختلاف طبقاتی افرادی که در راس قدرت هستند را احساس می کنند یکی از مهم ترین دلایل آن وجود شبکه های اجتماعی و رسانه های امروزی است. این موضوعات باعث شده که شرایط در مجموع به این شکل در بیاید. در حال حاضر بحث کارآمدی برخی دولت ها مطرح است. به نظر می رسد در برخی کشورهای امریکای لاتین کارآمدی دولت ها به بن بست رسیده است و عملا تبدیل به دولت های شکست خورده شده اند. اکنون بیشترین نگاه مردم به دستاورد یک دولت است. مردم وقتی که می بینند که دولت ها دیگر کارآمدی ندارند و کارنامه خوب اقتصادی در یک مدت زمان مشخص نداشتند و در حال ایجاد یک نوع تنش برای کسب اختیارات بیشتر هستند و وقتی که اختیارات بیشتر را کسب می کنند بازهم کارآمدی ندارند و در برنامه های اقتصادی ناموفق هستند و فشار های بین المللی نیز پابرجاست. مردم بیشتر به کارآمدی اهمیت می دهند و به دنبال تغییر هستند. ما اکنون شاهد یک نوع راست ناسیونالیستی در امریکای لاتین هستیم که فراگیر شده است. اما در میان کشورهای امریکای لاتین و رهبران آن نیز تجانس وجود ندارد. در جایی مانند ونزوئلا شاهد آن هستیم فردی مانند آقای مادورو به دنبال آن است که به هر نحو ممکن در قدرت باقی بماند. در سوی دیگر فردی مانند مورالس قرار دارد که وقتی فشار و اعتراض ها را احساس کرد تصمیم به کناره گیری گرفت. در بیشتر کشورهای امریکا لاتین یک نوع دموکراسی ریشه ای و پایدار شکل گرفته است از همین رو مورد به مورد کشورها کاملا متفاوت از یکدیگر هستند. در مجموع روند کلی این است که رهبران در حوزه امریکای لاتین جابه جایی دموکراتیک را پذیرفته اند و وقتی که مشاهده کنند مردم آنها را نمی خواهند به راحتی از سمت خود کناره گیری می کنند. البته این موضوع در هر کشور به شکل متفاوتی اجرایی می شود. به طور مثال در آرژانتین شاهد آن هستیم که پرونیست ها بار دیگر در حال بازگشت به قدرت هستند. در حال حاضر برای مردم کارآمدی و کارنامه اقتصادی موفق بسیار حایز اهمیت است. البته هر چند آقای مورالس برای ماندن در قدرت حمایت ارتش را نداشت، اما نمی توان او را با آقای مادورو در ونزوئلا مقایسه کرد، زیرا به لحاظ شخصیتی بسیار با یکدیگر متفاوت هستند. زیرا مورالس کشاورزی بوده که در کنار مردم رشد کرده و وجهه بسیار مردمی تری نسبت به مادورو داشت و به لحاظ روانشناسی فردی نیز موضوع کناره گیری از قدرت را راحت تر از مادورو پذیرفت. باید گفت که ایشان بسیار کار عاقلانه ای را انجام داده زیرا مقاومت او چیزی جز بی ثبانی و کشتار بیشتر برای بولیوی نداشت.