اشاره

همه سخن شاهنامه ستایش خردورزی و میهن پرستی و نکوهش نامردمی و بی اخلاقی است. به سخن روشن تر داستان شاهنامه، داستان جدال بی پایان اهورامزدا با اهریمن؛ نبرد نیکی با بدی و ستیز روشنی با تاریکی است. اما چنین نیست که همه نیکویی ها از آن ایرانیان باشد و همه زشت خویی ها از آن انیرانیان. در جای جای شاهنامه چهره هایی نمود می کنند که گرچه در تقابل و در جدال با قوم ایرانی اند اما به سبب ویژگی های انسانی شان و نیز روح وطن پرستی شان از سوی حکیم توس به گونه ای ستایش می شوند. در مقال پیشین از اغریرث به ستایش سخن گفتیم و امروز از دو چهره تورانی دیگر می گوییم که به دلایل کاملا متفاوتی ستوده می شوند.