12تیر سالروز درگذشت میرزاده عشقی است.

سید محمدرضا کردستانی،با تخلص میرزاده عشقی، شاعر و روزنامه نگار مطرح عصر مشروطه بود. در زندگی میرزاده آن قدر اتفاقات جذاب و جالب توجه هست که می توان چندین صفحه روزنامه را به آن اختصاص داد. همین که او شاعری روزنامه نگار بوده، خود می تواند سرآغاز خاطرات خواندنی بسیاری باشد یا مرگ دراماتیک او که  در خانه مسکونی اش جنب دروازه دولت، سه راه سپهسالار، کوچه قطب الدوله هدف گلوله عوامل نظمیه (شهربانی) قرار گرفت.

اما یکی از نکات جالب توجه زندگی میرزاده عشقی این است که او خالق اولین اپرای ایرانی است. میرزاده اپرا را «نمایش تمام آهنگی» نامید و اولین نمایش تمام آهنگی ایرانی را در عزای نیاکان و تاریخ شکوهمند پارسی ساخت. او از این نمایش تعبیر به «نشانه دانه های اشک خود بر کاغذ» داشت که «در عزای مخروبه های نیاکان بدبخت» ریخته است. او این منظومه را سال 1334 قمری هنگام مسافرت از بغداد به موصل و دیدار از شهر بزرگ مدائن (تیسفون) سرود و سال1299 برای نخستین بار در شهر اصفهان و در سال 1300 در سالن گراند هتل تهران روی صحنه برد. عشقی در جایی گفته بود:«در استانبول مکرر ادبای عثمانی به من اظهار کردند: خیلی غریب است ! ایران که از سرچشمه های ادبیات دنیاست اپرا ندارد. آن اظهارات بالاخره احساسات و طبع ناچیز مرا در ترتیب اپرایی به زبان فارسی موظف نمود.»

صحنه نخست اولین اپرای ایرانی این چنین بود:

پرده بالا می رود و تماشاچیان ویرانه ای را که یکی از عمارت های سلطنتی دربار شهریاران ساسانی در مدائن است، می بینند: چند گور در زمین، ستون های درست و نیمه مانده و تندیس ها در آن دیده می شود؛ خلاصه منظره آن پرده بسیار اسرارانگیز به چشم می آید! اینجاست که خود میرزاده عشقی وارد شده و با کمال شگفتی در کار تماشای پرده و در حال تاثر و

 آه کشیدن است! و با آهنگ مثنوی می خواند:

 این در و دیوار و دربار خراب

چیست یارب وین ستون بی حساب؟

این بود گهواره ساسانیان

بنگه تاریخی ایرانیان

قدرت و علمش چنان آباد کرد

ضعف و جهلش اینچنین بر باد کرد

ای مدائن از تو این قصر خراب

باید ایرانی زخجلت گردد آب