آرشیو پنجشنبه ۲۶ تیر ۱۳۹۹، شماره ۴۹۳۶
فرهنگ و هنر
۲۱
خواندنی

عادت های عجیب نویسندگان: جیمز جویس

تن پروری و پوشیدن لباس چرک

چه کسی هست که درباره خودش چنین صادقانه و فروتنانه ابراز نظر کند؟ «مردی با فضایل اندک و گرایش به اسراف!» این توصیفی است که این رمان نویس ایرلندی یک بار از خودش به دست داد. او دست کم در عادات روزانه اش هیچ در بند خویشتن داری یا نظم و ترتیب نبود. جویس از هفت دولت آزاد، صبح ها معمولا دیر بلند می شد، از اوقات عصر برای نوشتن یا انجام تعهدات حرفه ای اش استفاده می کرد و اغلب به تدریس انگلیسی یا تدریس پیانو برای پرداخت مخارج منزل مشغول بود. غروب هایش بیشتر به معاشرت های اجتماعی در کافه ها یا رستوران ها می گذشت؛ اوقاتی که جویس مغرور با صدای مردانه خودش در مهمان خانه، آوازهای قدیمی ایرلندی می خواند که اغلب تا صبح روز بعد طول می کشید.

جویس در تکاپوی یافتن ناشری برای «دوبلینی ها» بود و در منزل تدریس خصوصی پیانو می کرد. ریچارد المان، زندگی نامه نویس یک روز معمول جویس را چنین توصیف می کند: حدود 10 صبح بیدار می شد. یعنی وقتی استانیسلاس، برادر مسوولیت پذیرش، صبحانه خورده و منزل را ترک کرده بود.

نورا، همسرش، برایش قهوه و نان ساندویچی به تخت می برد و جویس همان طور درازکش تا حدود ساعت یازده در تخت می ماند. به قول خواهرش: «متفکر و خاموش». بعد ساعت 11 پشت پیانو می نشست؛ ساز و آوازی که با حضور ماموران وصول صورت حساب مختل می شد. جویس مامور را به شکلی ماهرانه رد می کرد و دوباره پشت پیانو برمی گشت. تا زمانی که نورا کارش را قطع می کرد و می گفت: «می دونی کلاس داری دوباره می خوای یه پیرهن چرک بپوشی؟» و جویس هم با آرامش می گفت: «درش نمی آرم!»

جویس رمان «اولیس» را پس از هفت سال در سال 1921 تمام کرد. خودش می گوید: «تنها نبوغ بین این کار طاقت فرسا، هشت بار بیمار شدن و 9 بار تعویض محل سکونت بین اتریش و سوئیس و ایتالیا و فرانسه بود.» در نهایت می گفت: «به حساب خودم باید حدود بیست هزار ساعت صرف نوشتن «اولیس» کرده باشم.»