آرشیو شنبه ۲۲‌شهریور ۱۳۹۹، شماره ۵۷۵۳
صفحه اول
۱
یادداشت

ریشه تناقض گویی اروپاییان در قبال ایران

علیرضا شیخ عطار (تحلیلگر مسائل بین الملل)

    اروپایی ها در ایام اخیر در سه تناقض بزرگ گرفتار شده اند. تناقض اول، مشکلات داخلی اتحادیه اروپا از جمله برگزیت و کروناست و این ضعف درونی اروپا باعث شده نتواند نقش قدیمی خود به عنوان یک بازیگر اصلی را ادامه دهد. در چنین شرایطی آنها برجام را تنها دستاورد اتحادیه اروپا پس از پیمان ماستریخت می دانند.

تناقض بعدی مربوط به آمریکاست؛ زیرا بعد از جنگ جهانی دوم؛ تعامل با آمریکا جزو پایه ای ترین اصول اروپا در سیاست خارجی بود، اما رفتار ترامپ با اروپا تحقیرآمیز است و آنها از این مساله راضی نیستند.

تناقض بعدی قدرت ایران است؛ اروپا ایران را یک قدرت تاثیرگذار می داند و معتقد است باید ضمن کنترل ایران، از برانگیختن حساسیت های این کشور بپرهیزد. برجام نمادی از این تناقض است، زیرا اروپاییان معتقدند توانسته اند مانع دستیابی ایران به قدرت هسته ای شوند، اما در عین حال می دانند که قدرت ایران در منطقه افزایش یافته است.

این تناقض ها اروپا را در وضعیت سختی قرار داده به این معنی که از یک سو نمی تواند موید ترامپ در نفی برجام باشد، اما از سوی دیگر قدرت آمریکا هم برای اروپا موضوعیت دارد، بنابراین اروپا ناچار به اتخاذ مواضع دوگانه شده است.

باید بدانیم اروپا خیرخواه ایران نیست بلکه از نظر ایدئولوژیک با ایران مشکل دارد و توانمندی های جمهوری اسلامی ایران را نیز نمی تواند بپذیرد. به همین دلیل حاضر نیست به خاطر ایران، خود را با آمریکا درگیر کند.

در مجموع، شرایط فعلی را باید یک فرصت استثنایی برای ایران دانست. اروپا علی رغم ضعف هایش یک قدرت است، اما در عین حال باید اروپا را در محاسباتش به این نقطه برسانیم که نسبت به نقش ایران، محاسبه ای درست داشته باشد و ایران را نه به عنوان قدرت مخرب، بلکه قدرت سازنده و ایجادکننده صلح در نظر بگیرد. در این مسیر به طور قطع نباید از مواضع منطقه ای و قدرت ملی و امنیت ملی خود عقب نشینی کنیم و اروپا باید بداند اهل تنازل از این مواضع نیستیم. البته باید نشان دهیم که اهل همکاری سازنده با حفظ عزت برای ایجاد صلح در منطقه نیز هستیم.