شرق: «بازی-بازیگری» با عنوان فرعی راهنمایی برای کارگاه های تئاتر، عنوان کتابی است از لوک دیکسون که با ترجمه حمید هاشمی در نشر بیدگل منتشر شده است. لوک دیسکون، معلم و کارگردان و چهره ای دانشگاهی است که در همه جای دنیا با نمایش آثار شکسپیر و کارهای محیطی شناخته می شود. او در آسیا، آفریقا، آمریکای شمالی و جنوبی و نیز سراسر اروپا کارگاه ها و برنامه های آموزشی برگزار کرده است. رساله دکتری او درباره اجرای جنسیتی بوده و در این زمینه و نیز اجرای چندزبانی و چندفرهنگی کارهای بسیاری دارد.

این کتاب درواقع حاصل سی سال تلاش و تجربه دیکسون از کار با هنرمندانی از کشورهای مختلف است. دیکسون تجربیات و مشاهداتش را در این کتاب نوشته است و درواقع کارگاهی مکتوب به دست داده است. کارگاه های ذکر شده در این کتاب بسیار جزئی، ملموس و عینی هستند و تا جای ممکن به تمام مسائل مربوط به تنفس، گرم کردن، بیان، داستان گویی، آناتومی و... پرداخته اند. از این رو این کتاب می تواند به عنوان مرجعی برای آموزش بازیگران استفاده شود.

«بازی-بازیگری» کتابی است که هم می تواند برای بازیگران مفید باشد و هم برای مدرسان و معلمان بازیگری. دیکسون می گوید اگر بازیگر هستیم، این کتاب برنامه ای عملی به ما می دهد و در پایان کتاب می آموزیم بدن مان چگونه کار می کند و چطور باید در اجرا از آن استفاده کنیم. می فهمیم که هنگام حرف زدن چطور صدای مان با تن مان و کلماتی که استفاده می کنیم، ارتباط می گیرد. همچنین یاد می گیریم در ساخت یک شخصیت و دنیای تئاتری ای که در آن زندگی می کند، چطور باید از ذهن و تخیل مان استفاده کنیم. کارگاه اساسا یک کار گروهی است و بهتر است برای شرکت در آن هم بازی داشته باشیم؛ اما بسیاری از تمرین ها نیز به تنهایی قابل انجام دادن هستند.

اما کاربرد کتاب برای معلم ها: نویسنده می گوید اگر معلم هستیم، می توانیم از این کتاب در داخل کلاس ها و به عنوان برنامه ای منظم برای کارمان استفاده کنیم. بخش های این کتاب به همین ترتیب قابل استفاده است؛ اما می توان بر اساس نیازها و ایده های خودمان آن را تغییر دهیم. همچنین اگر کارگردان هستیم، این کتاب راهنمایی منظم برای تمرین ها است که می توان به کمک آن یک متن جدید ایجاد کرد یا متن موجود را روی صحنه برد. همچنین با این کتاب می توان تمریناتی برای گرم کردن و آماده سازی قبل از اجرا تهیه کرد تا بازیگران با استفاده از آن بتوانند به صورت فردی یا گروهی خودشان را آماده کنند.

این کتاب سی ودو بخش از هم مجزا دارد که آن طور که نویسنده در مقدمه اش نوشته، می توان آنها را متصل به هم نیز در نظر گرفت. او می گوید با این کتاب هم آناتومی بدن بازیگر را مطالعه می کنیم و هم به اجرای روایت از سوی گروهی از بازیگران دست پیدا می کنیم. دیکسون درباره روش استفاده از کتاب هم توضیحاتی داده از جمله اینکه در هر کارگاهی آموزه هایی هست که اجراکنندگان باید انجام بدهند؛ نظیر اینکه کلماتی بگویند که خودشان یا دیگران بشنوند. می توان این راهنمایی ها را به یک نفر یا چند نفر داد تا بخوانند؛ ولی نباید همیشه گرداننده کارگاه یک نفر باشد: «تا به حال کارگاه های مشترکی برگزار کرده ام و در اغلب موارد از نتیجه کار کسانی استفاده کرده ام که در مدیریت کارگاه به من کمک کرده اند. در این کتاب یاد می گیریم به عنوان بازیگر، معلم یا کارگردان چه انتظاراتی باید داشت و چطور باید از فرصت هایی غیرمنتظره استفاده کرد یا زمینه بروز این فرصت ها را ایجاد کرد». دیکسون می گوید که هر کارگاهی با کارگاه دیگر فرق دارد و از این رو لازم است که همه چیز را بر اساس نیازهای خودمان متناسب سازی کنیم؛ چراکه تمام این تمرین ها ریشه در تجربه دارند و اگرچه ساده به نظر می رسند؛ اما در پاسخ به ایده هایی پیچیده و چالش های دشوار شکل گرفته اند.

دیکسون در بخشی از مقدمه کتاب درباره اهمیت کارگاه و این کتابش نوشته: «کارگاه نقطه مرکزی کار مدرن تئاتر است که با تمام صورت های مختلفش بنیادی ترین روش آموزش و تولید تئاتر است. بازیگران تخصص خود را وارد کارگاه می کنند، آموزگاران منظور خود را منتقل می کنند و کارگردانان تخصص شان را تقویت می کنند. در این کتاب، در قالب یک برنامه آموزشی، چندین کارگاه می بینیم که در گذر سال ها ضمن کارگردانی و آموزش به وجود آمده است و کمک می کند بازیگران به صورت فردی و جمعی به اهدافی دست پیدا کنند. بازیگران می توانند مثل کارگاه آفریقا افرادی را گرد هم آورند، گروه تشکیل بدهند، شخصیت بسازند و آن را تقویت کنند، اندیشه ها، جان مایه ها و موضوعات مختلف را بکاوند، اندیشه های شان را مبادله کنند و مهارت های شان را بالا ببرند. هر کارگاهی به تنهایی کامل است و کارایی های مختلفی دارد. هرکدام را که بخواهید، می توانید تکرار کنید یا فقط یک بار استفاده کنید».