​​​​​​​واپسین روز از ماه صفر مصادف با شهادت امام علی بن موسی الرضا(ع) است؛ رخداد تلخی که جریان امامت را وارد مرحله تازه ای کرد. در زمان خلافت مامون، خلیفه عباسی که از زیرکی خاصی برخوردار بود، به دلایل متعدد سعی کرد با کشاندن امام رضا(ع) ولو به اجبار و اکراه به دارالخلافه، ریاکارانه وانمود کند که آن حضرت(ع) حداقل با بخشی از حاکمیت عباسیان همدل است. مامون با این اقدام قصد داشت ضمن برخورداری از ظرفیت معنوی و نفوذ و موقعیت امام رضا(ع) در وهله نخست بر سرکوب خیزش های اعتراضی که در مناطق غیرعرب و دور از مرکز سنتی خلافت درحال سربرآوردن بود، غلبه کند تا بتواند با فراغت از آشوب ها، بر برادر خود «امین» که در بغداد بر اریکه قدرت تکیه داشته و نیمی از سرزمین های اسلامی تابع وی بودند، فائق آید. اما امام رضا(ع) با شیوه های موثر بتدریج به پیروان خود فهماند که ولایتعهدی مامون امری صوری و از سر تهدید و اجبار بوده و نسبتی میان حضرتش با مامون وجود ندارد. امام رضا(ع) با وجود محدودیت های بسیاری که آشکار و پنهان علیه ایشان از سوی حاکمان اعمال می شد از فرصت استفاده کرده و به ترویج حقایق شریعت محمدی(ص) پرداخت. از جمله اقدامات روشنگرانه امام رضا(ع) در این دوره، تبیین موقعیت امام و امامت در بین امت بود. خط انحرافی پردامنه ای با سوء استفاده از نفوذ و محبوبیت امام رضا(ع) سعی داشت تا با شیوه غلو و تعابیر آمیخته به شرک به امامان معصوم(ع) مقام الوهیت بخشد. در نتیجه رواج چنین باوری که توسط غالیان صورت گرفته و حاکمان نیز بر آن دامن می زدند، امامت از جایگاه خود خارج شده و مورد طعن اندیشه ورزان موحد و دچار آسیب های فراوان از جمله از دست دادن موقعیت پیشوایی نزد عموم مسلمانان می شدند. از این رو امام رضا(ع) یکی از اولویت های خود را مقابله با غالیان تعیین  کرده و از این نحله فکری به عنوان توطئه ای برای به آشفتگی کشاندن باور مسلمانان یاد و غالیان را افشا فرمودند.