سالگرد ارتحال حضرت امام خمینی(ره) بهانه ای برای پرداخت به اهم اندیشه ها و آرای ایشان است که بی شک چراغ راه جامعه محسوب می شود. در این گفتار کوشش می شود «ضرورت تاسیس حکومت اسلامی از دیدگاه بنیانگذار انقلاب اسلامی» به تامل گذاشته شود. حضرت امام خمینی(ره) به 6 دلیل اهتمام ویژه ای به تشکیل حکومت اسلامی داشتند؛

از مهم ترین دلایلی که باعث می شد حضرت امام(ره) به تاسیس حکومت اسلامی تاکید ورزند «دفاع از دین» بود. علمای اسلام در طول تاریخ، بویژه بعد از غیبت امام عصر(عج) همواره در جایگاه «دفاع از دین» ظاهر شده و در حفظ معارف اسلامی و انتقال میراث ائمه(ع) تلاش کردند، اما ویژگی ای که امام(ره) را از دیگر علما متمایز و ایشان را تاریخ ساز کرد، این بود که توانستند گام نوینی در دفاع از دین بردارند و آن «اقامه دین بر پایه حکومت اسلامی» بود.

حضرت امام(ره) معتقد بودند بیش از نیمی از احکام معطوف به اجتماعیات است و عملیاتی کردن آنها جز از رهگذر برپایی حکومت اسلامی میسر نیست. در دیدگاه ایشان، حکومت بستری برای هدایت انسان به سمت تعالی و سعادت است و آن هدایت، سعادت و کرامتی که انسان از رهگذر ساختار اجتماعی کسب می کند، طبیعتا از ضریب نفوذ بالاتری برخوردار است.

در مصاحبه ای که امام(ره) با یکی از روزنامه نگاران ایتالیایی در 19 دی 1357 انجام دادند، عنوان می کنند:«در دنیای امروز که گفته می شود دنیای صنعت است، رهبران می خواهند جامعه بشری را ذیل یک کارخانه بزرگ صنعتی اداره کنند، در حالی که جوامع از انسان ها تشکیل شده اند که دارای بعد معنوی و روح عرفانی هستند. اسلام در کنار مقررات اجتماعی و اقتصادی به تربیت انسان بر اساس ایمان به خدا تکیه می کند. اگر ایمان به خدا و عمل برای خدا در فعالیت های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و سایر شئون زندگی بشر مورد توجه واقع شود، پیچیده ترین مشکلات امروزی جهان به آسانی حل خواهد شد. امروزه دنیا هم در این بن بست گرفتار شده است.» بنابراین در نگاه ایشان اسلام آمده تا بعد معنوی و روح عرفانی انسان ها را شکوفا کند و این امر در بستر یک حکومت سریع تر و انبوه تر اتفاق می افتد.

حضرت امام(ره) در 16 دی 1366 در پاسخ به رئیس جمهور وقت، آیت الله خامنه ای عنوان کردند:«حکومت به معنای ولایت مطلقه ای است که از جانب خداوند به نبی اکرم(ص) واگذار شده و از اهم احکام الهی است و بر جمیع احکام شرعیه تقدم دارد.» بنابراین ایشان «حکومت» را به عنوان یک فرع فقهی در کنار سایر احکام فرعیه قلمداد نمی کردند. از این رو در همین مرقومه تاکید می کنند حکومت که شعبه ای از ولایت مطلقه رسول الله(ص) است، یکی از احکام اولیه اسلام و مقدم بر احکام فرعیه حتی نماز، روزه و حج است و می کوشند توضیح دهند که چرا چنین شانی را برای حکومت قائل هستند. ایشان معتقدند حکومت از لوازم شناخت ولایت مطلقه الهی است. این ولایت به پیامبر(ص) تفویض شده و در زمان غیبت، حکومت شعبه ای از ولایت حکومت مطلقه رسول الله(ص) است.

در اندیشه امام(ره) «حکومت» مقصد جامعه اسلامی است که در آن باید پیشرفت و کرامت انسانی مورد توجه قرار بگیرد. ایشان در 24 آبان 1357 در فرانسه در دیدار با دانشجویان ایرانی مقیم خارج از کشور عنوان می کنند مردم در انقلاب اسلامی به دنبال تحقق سه اصل «استقلال»، «آزادی» و «جمهوری اسلامی» هستند که در صورت استقرار حکومت اسلامی، دو اصل دیگر امکان تحقق خواهد یافت. در واقع ایشان آن نوع استقلال و آزادی را تعقیب می کنند که زیر چتر حکومت اسلامی باشد.

یکی از اصول امام(ره) برای تشکیل حکومت، حمایت از مستضعفان و محرومان جامعه است و ادبیاتی که ایشان در مواجهه با این طبقه اجتماعی به کار می گیرند اساسا با ادبیات توسعه غربی سازگار نیست. در خوانش غربی از توسعه، طبقه مستضعف به نوعی در خدمت سرمایه داری قرار می گیرد و «عدالت» امری مغفول است، اما برای حضرت امام(ره) برقراری عدالت و حمایت از محرومان اصلی اساسی است که باید از رهگذر حکومت اسلامی اجرایی شود.

بینش و جهان بینی امام(ره) با «الگوی حکومت غربی» و «سبک زندگی غربی» در تقابل است. از این رو باید پیوسته روند تغییرات سبک زندگی و الگوهای حکمرانی مان را رصد کنیم تا به سمت الگوهای غربی متمایل نشویم. ایشان در صحیفه جلد بیست، صفحه 339 می فرمایند:«به عهده علما، فقها و روحانیت است که مقابله جدی با دو فرهنگ ظالمانه و منحط اقتصادی شرق و غرب و مبارزه با سیاست های اقتصاد سرمایه داری و اشتراکی در جامعه داشته باشند.» این را امام حدود 40 سال پیش مطرح کردند و طبیعتا خطاب شان به اندیشمندان جامعه است، چراکه معتقد بودند ایجاد تحول علمی و عملی در مقیاس تشکیل حکومت، احتیاج به فکر و اندیشه دارد.