آرشیو چهارشنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۲، شماره ۵۵۰۱
دیپلماسی
۳
سوژه روز

ضدحمله غیررسمی اوکراین

محمدحسین لطف الهی

نیروهای اوکراینی در روزهای اخیر تحرکات نظامی خود را افزایش داده و حملات زمینی و توپخانه ای زیادی را علیه نیروهای نظامی روسیه و مواضعی که دراختیار روس هاست، ترتیب داده اند. هرچند مقام های اوکراینی در اظهارنظرهای رسمی آغاز ضدحمله بزرگی را که از مدت ها پیش وعده آن داده شده بود تایید نمی کنند اما مقام های امریکایی می گویند فعالیت های نظامی اخیر کی یف می تواند نشانه ای از آغاز ضدحمله برنامه ریزی شده باشد.

حملات اوکراین علیه روسیه که از روز یکشنبه 4 ژوئن شدت یافته در نقاط متعددی از شرق و جنوب اوکراین در جریان است. بسیاری از تحلیلگران معتقدند هدف اصلی ضدحمله اوکراینی ها از شرق این کشور و منطقه دونباس آغاز خواهد شد. روزنامه نیویورک تایمز در این باره می نویسند: «هرچند به احتمال قوی شروع ضدحمله اصلی از شرق اوکراین خواهد بود اما موفقیت نیروهای اوکراینی در این منطقه به آنها اجازه خواهد داد به سمت دریای آزوف حرکت کنند و با پیشروی در منطقه زاپروژیا ارتباط زمینی روسیه با شبه جزیره کریمه را قطع کنند.»

هانا مالیار معاون وزیر دفاع اوکراین در تلگرام نوشته است که نیروهای نظامی این کشور چندین «اقدام آفندی» علیه مواضع روسیه در شرق استان دونتسک داشته اند و به رغم مقاومت جدی روس ها در مناطق اشغال شده توانسته اند پیشروی هایی داشته باشند.

به رغم این پیشروی ها، مقام های اوکراینی ادعای مسکو مبنی بر اینکه ضدحمله بزرگ و از پیش برنامه ریزی شده کی یف آغاز شده و نظامیان روس آن را «خنثی» کرده اند، رد می کنند.

ژنرال ایگور کوناشنکوو، سخنگوی وزارت دفاع روسیه روز دوشنبه 5 ژوئن در ویدیویی که از خبرگزاری دولتی ریانووستی منتشر شد، اعلام کرد: «نیروهای اوکراینی ضدحمله را با تلاش برای شکستن خطوط دفاعی روسیه در 5 نقطه از استان دونتسک آغاز کردند اما این حملات دفع شد.» هانا مالیار شروع ضدحمله برای بیرون راندن کامل نیروهای روس را تکذیب کرده و گفته است مناطقی که در آن نیروهای اوکراینی اقدامات آفندی داشته اند به اطراف شهر باخموت در استان دونتسک محدود می شود. به گفته معاون وزیر دفاع اوکراین عملیات های اوکراین در شمال باخموت در منطقه اوریخوو-واسیلیوکا و منطقه پاراسکوویوکا انجام شده و در جنوب غرب باخموت نیز در منطقه ایوانیوسکه اقداماتی انجام شده است.

روزنامه واشنگتن پست نوشته است: «مقام های اوکراینی می گویند عملیات های آفندی پراکنده نمی تواند به معنای شروع ضدحمله باشد اما کارشناسان نظامی و مقام های امریکایی بر این باورند که این حملات نشان دهنده فاز اول ضدحمله هستند.» به نوشته این روزنامه «تعدادی از مقام های امریکایی معتقدند ضدحمله در جریان است و

به خوبی برای اوکراینی ها پیش می رود. آنها مناطقی کلیدی را پشت خطوط روسیه هدف قرار داده اند.»

موسسه مطالعات جنگ مستقر در واشنگتن نیز مناطق درگیری را گسترده تر توصیف کرده است. به نوشته این وبسایت، روز دوشنبه 5 ژوئن دست کم در 5 نقطه درگیری های شدیدی میان نیروهای دو طرف در جریان بوده است؛ سه منطقه در استان لوهانسک، دو منطقه در استان دونتسک و یک منطقه در استان زاپروژیا.

به باور مقام های امریکایی ممکن است ضدحمله اخیر اوکراین به کلی ضدحمله ای متفاوت از ضدحمله های کلاسیک باشد که در آن ستون های زرهی به سوی مواضع دشمن پیش می روند و آنها را عقب می رانند. آنها معتقدند این ضدحمله می تواند در قالب «مانورهای مدرن» انجام شود که شامل حملات توپخانه ای گسترده، حملات به خطوط دفاعی، خرابکاری در پشت خطوط دشمن و فعالیت های پارتیزانی است. امریکایی ها امیدوارند این اقدامات اوکراین باعث شود سربازان روسیه تحت فشار مرتکب اشتباهاتی شوند و فضایی برای پیشروی اوکراینی ها فراهم آید.

مایکل کافمن، تحلیلگر اندیشکده New American Security می نویسد: «حملات اخیر اوکراین می تواند فازهای اولیه ضدحمله باشد اما فاز اصلی ضدحمله هنوز آغاز نشده است. با این حال نمی توان انکار کرد تغییرات جدی که در جبهه های جنگ مشاهده می شود قابل مقایسه با وضعیتی نیست که طی ماه های گذشته شاهد آن بودیم.»

اوکراینی ها پیش از ضدحمله بزرگی که در پاییز سال 2022 ترتیب دادند و موفق شدند مناطقی از استان خارکیف (شمال شرق اوکراین) را آزاد کنند، مانورهای گسترده ای در منطقه خرسون (جنوب اوکراین) ترتیب دادند و چنین وانمود کردند که ضدحمله اصلی آنها در جنوب اتفاق خواهد افتاد. بعدها منابع اوکراینی تایید کردند که این اقدام نوعی نمایش برای فریب و غافلگیری روسیه بود.