آرشیو شنبه ۲۰ خرداد ۱۴۰۲، شماره ۵۵۰۳
جهان
۶
گزارش روز

مقام های واشنگتن مدعی ساخت «تاسیسات جاسوسی چین» در نزدیکی سواحل فلوریدا هستند

جنگ سرد جدید بار دیگر با محوریت کوبا

شهاب شهسواری علویجه

در آستانه سفر اعلام شده آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا به پکن برای گفت وگو با همتای چینی اش، بار دیگر رسانه های امریکایی به نقل از مقام های بدون نام از نفوذ چین در نزدیکی سواحل امریکا و آنچه «احتمال جاسوسی چین از امریکا» می خوانند، اظهار نگرانی کرده اند. سفر بلینکن به چین، قرار بود بهمن ماه سال گذشته انجام شود، اما تبلیغات رسانه ای گسترده در مورد دیده شدن یک بالن هواشناسی چین در آسمان امریکا که گفته می شد با هدف جمع آوری اطلاعات و جاسوسی وارد حریم هوایی امریکا شده است، باعث شد این سفر تا ماه جاری میلادی به تاخیر بیفتد. حال در آستانه انجام این سفر، بار دیگر مقام های بدون نام امریکایی و رسانه های این کشور در حال فضاسازی در مورد «جاسوسی چین» از امریکا با ساخت تاسیساتی در خاک کوبا هستند که با قرار گرفتن در نزدیک به 160 کیلومتری سواحل ایالت فلوریدا به سادگی می تواند از امواج مخابراتی در خاک امریکا جاسوسی کند.

اطلاعات مربوط به ساخت تاسیسات جدید چین در خاک کوبا، نخستین بار روز پنجشنبه توسط وال استریت ژورنال منتشر شد. دو مقام ارشد امریکایی به رسانه ها در این مورد گفته اند که چین در حال «درست کردن جای پا در کوبا برای جاسوسی از ایالات متحده امریکا» است. به نوشته پولیتیکو، این مقام های امریکایی که به دلیل حساس بودن مسائل اطلاعاتی به شرط پنهان ماندن نام شان با رسانه ها گفت وگو کرده اند، تاکید کرده اند که چین در حال گفت وگو با کوبا است تا تاسیسات جدیدی را در این جزیره در 160 کیلومتری خاک ایالات متحده امریکا ایجاد کند. به گفته این مقام ها ایجاد تاسیساتی در این مسافت به پکن اجازه می دهد تا سیگنال های مخابراتی و اطلاعاتی را در جنوب شرقی امریکا، جایی که تعداد زیادی تاسیسات نظامی و صنایع بزرگ قرار دارد، جمع آوری کنند. به گفته این مقام ها، شواهد مربوط به گفت وگوهای هاوانا و پکن در هفته های اخیر به دست آمده است. وال استریت ژورنال نوشته است که دولت چین به توافقی محرمانه رسیده است به ازای ساخت این تاسیسات در کوبا، قرار است میلیاردها دلار در اختیار هاوانا قرار دهد، اما پولیتیکو به نقل از دو دیپلمات ارشد نوشته است که هیچ شاهدی مبنی بر نهایی شدن گفت وگوها میان چین و کوبا وجود ندارد.

به رغم مصاحبه های مقام های بدون نام امریکایی با رسانه هایی مانند وال استریت ژورنال، نیویورک تایمز و پولیتیکو، جان کربی سخنگوی شورای امنیت ملی امریکا در جمع خبرنگاران تاکید کرده است که نمی تواند گفت وگوها بین چین و کوبا را تایید کند. کربی تاکید کرده است که واشنگتن از نزدیک همه تحرکات کوبا را در منطقه دنبال می کند. وی به پولیتیکو گفته است که گزارش ها در مورد این موضوع «دقیق نیست». کربی به پولیتیکو گفته است: «ما همچنان اطمینان داریم که می توانیم تعهدات امنیتی خودمان را درون کشور و در منطقه عملی کنیم.»

رابطه پر فراز و نشیب

درحالی که دولت بایدن سیاست اصلی خود را تنش زدایی از روابط با پکن اعلام کرده است، اما هر بار تحرکاتی تازه در عرصه دیپلماسی میان این دو قدرت رقیب اقتصادی دیده می شود، انتشار اخبار اینچنینی باعث می شود تا بار دیگر روابط بین دو کشور تیره شود. براساس گزارش رسانه های امریکایی قرار است آنتونی بلینکن وزیر خارجه امریکا در طول ماه جاری میلادی به چین سفر کند، هنوز تاریخ دقیقی برای این سفر اعلام نشده است. روابط میان پکن و واشنگتن، تابستان سال گذشته و در پی سفر نانسی پلوسی، رییس وقت مجلس نمایندگان امریکا به تایوان به شدت تنش آلود شد. دولت چین در پی این سفر چندین رزمایش بزرگ اطراف تایوان برگزار کرد. دولت چین، تایوان را بخش جدایی ناپذیر از خاک خود تلقی می کند و همواره نسبت به دیدارهای مقام های امریکایی با مقام های دولت تایوان اعتراض می کند و اقداماتی مانند سفر نانسی پلوسی به تایوان را نقش حاکمیت ملی و تمامیت ارضی خود می داند. پاییز سال گذشته، سه ماه بعد از سفر رییس وقت دیدار سه ساعته جو بایدن رییس جمهور امریکا با شی جین پینگ، رییس جمهور چین در حاشیه نشست سران گروه 20 در بالی اندونزی باعث تنش طولانی مدت در روابط دو کشور شد. هر چند جو بایدن در طول دوران خدمتش به عنوان معاون اوباما بارها با شی دیدار کرده بود، اما دیدار سال گذشته نخستین دیدار بایدن و شی از زمان انتخاب بایدن به عنوان رییس جمهور امریکا بود. در پی دیدار روسای جمهور دو کشور قرار بود بهمن ماه سال گذشته آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده امریکا به چین سفر کند تا درخصوص بهبود روابط دو کشور پس از یک دوره طولانی تنش گفت وگو کند؛ اما انتشار اخبار مربوط به پرواز یک بالن هواشناسی چینی در آسمان امریکا در ارتفاع بالا، باعث شد تا سفر به زمان دیگری موکول شود. هر چند دولت چین تاکید کرده بود که این بالن هواشناسی به دلیل وزش باد از مسیر اصلی خود خارج شده است، اما امریکایی ها مدعی بودند که این بالن با هدف جاسوسی به حریم هوایی امریکا ارسال شده است و نهایتا با دستور رییس جمهور امریکا، این بالن با یک موشک شلیک شده از جنگنده اف-22 در آسمان اقیانوس اطلس منهدم شد. حالا بعد از چند ماه مجددا آمادگی در طرف امریکایی برای استمرار گفت وگوهای دیپلماتیک با طرف چینی ایجاد شده است. مشخص نیست جنجال اخیر درخصوص ساخت تاسیسات چینی در خاک کوبا، تا چه اندازه بر رویکرد دیپلماتیک دولت امریکا در قبال چین تاثیر بگذارد.

در حالی که گفت وگوهای دیپلماتیک میان چین و امریکا در حال حاضر عمدتا در حوزه های اقتصادی و تجاری است، دولت بایدن اخیرا تلاش هایی برای توسعه گفت وگوهای دیپلماتیک به حوزه های نظامی و امنیتی انجام داده است. ماه گذشته ویلیام برنز، رییس آژانس اطلاعات مرکزی امریکا (CIA) در سفری محرمانه به پکن رفت تا خطوط گفت وگو در زمینه های نظامی و امنیتی میان دو کشور باز شود. به نوشته پولیتیکو دولت بایدن امیدوار است که سفر برنز به افزایش سطح گفت وگوها میان دوطرف کمک کند.

اظهار نگرانی نمایندگان کنگره امریکا

بعدازظهر پنجشنبه دو سناتور ارشد دموکرات و جمهوری خواه عضو کمیته اطلاعات سنا نسبت به گزارش های منتشرشده درخصوص ایجاد تاسیسات جدید چین در خاک کوبا و نزدیکی سواحل امریکا اظهار نگرانی کردند. مارک وارنر، سناتور دموکرات از ایالت ویرجینیا و مارکو روبیو، سناتور جمهوری خواه از ایالت فلوریدا تاکید کردند که «عمیقا نگران» گزارش های اخیر هستند و گفتند: «ایجاد تاسیسات اطلاعاتی چین در 160 کیلومتری ایالت فلوریدا و خاک امریکا، غیرقابل قبول است.» این دو سناتور ارشد امریکایی تاکید کردند: «ما از دولت بایدن می خواهیم تا اقداماتی برای جلوگیری از این تهدید جدی علیه امنیت ملی و استقلال ما در پیش بگیرد.»

مایک گالاگر، نماینده جمهوری خواه مجلس نمایندگان از ایالت ویسکانسین و عضو کمیته منتخب مجلس نمایندگان در امور چین با صدور بیانیه ای تاکید کرد که دولت بایدن باید این اقدام چین را با اقداماتی مانند «پایان دادن به گواهینامه معافیت برای صادرات محصولات جهت استفاده توسط کمپانی هوآوی چین، محدود کردن سرمایه گذاری امریکایی ها در بخش های حساس جمهوری خلق چین و محدود کردن چینی ها از خرید زمین در نزدیکی پایگاه های نظامی» پاسخ دهد. مایک والتز، نماینده مجلس نمایندگان از ایالت فلوریدا گفته است که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه امریکا به دلیل این گزارش ها و همچنین مزاحمت برای کشتی ها و هواپیماهای امریکایی در منطقه اقیانوس های هند و آرام باید از سفر به پکن خودداری کند. این عضو کمیته اطلاعات و نیروهای مسلح مجلس نمایندگان گفته است: «حزب کمونیست چین درست مانند اتحاد جماهیر شوروی رفتار می کند.»

واکنش کوبا

کارلوس فرناندز دی کاسیو، معاون وزیر خارجه کوبا در واکنش به گزارش منتشرشده در وال استریت ژورنال تاکید کرده است که این گزارش «سرشار از اطلاعات کاملا غلط و بی اساس» است و گفته است که کوبا از اساس با حضور نظامیان خارجی در سراسر امریکای لاتین و دریای کاراییب مخالف است.

این نخستین بار نیست که امریکا نسبت به همکاری های قدرت های جهانی با کوبا اظهار نگرانی می کند. سال 1962 ایالات متحده امریکا اعلام کرد که موشک های شوروی در خاک کوبا مستقر شده اند. تنش های ناشی از بحران موشکی کوبا در سال 1962 جهان را در معرض یک جنگ خطرناک هسته ای بین امریکا و شوروی قرار داد. در دوران جنگ سرد اتحاد جماهیر شوروی بزرگ ترین تاسیسات اطلاعاتی بررسی امواج و سیگنال ها را در منطقه لوردس در نزدیکی هاوانا، پایتخت کوبا تاسیس کرده بود. مایک والتز، نماینده مجلس نمایندگان از ایالت فلوریدا می گوید: «اگر چین بخواهد این مرکز را بازگشایی کند، دوباره این مرکز بزرگ ترین پایگاه جاسوسی جهان خواهد شد. اگر این نشانه ای نباشد که ما بار دیگر وارد دوران جنگ سرد شده ایم، نمی دانم دیگر چه چیز می تواند نشانه باشد.»

باب منندز، سناتور دموکرات از ایالت نیوجرسی می گوید: «اگر این گزارش ها درست باشد، نشان می دهد که نظام کوبا تا حالا چه کار می کرد. آنها دشمن ایالات متحده هستند و اینکه اجازه بدهند چین در خاک این کشور تاسیسات اطلاعاتی بررسی امواج و سیگنال ها ایجاد کند، یک حمله مستقیم به ایالات متحده محسوب می شود. امیدوارم دولت به خوبی فکر کند که چگونه به این موضوع واکنش نشان می دهد.»