یکم: «و قل للمومنات یغضضن من ابصرهن و یحفظن فروجهن و لا یبدین زینتهن إلا ما ظهر منها و لیضربن بخمرهن علی‏ جیوبهن و لا یبدین زینتهن إلا لبعولتهن...»؛[1]

«و به زنان با ایمان بگو چشم‏ های خود را (از نگاه هوس ‏آلود) فروگیرند و دامان خویش را حفظ کنند و زینت خود را جز آن مقدار که نمایان است، آشکار ننمایند و (اطراف) روسری ‏های خود را بر سینه خود افکنند (تا گردن و سینه با آن پوشانده شود) و زینت خود را آشکار نسازند مگر برای شوهرانشان، یا پدرانشان، یا پدر شوهرانشان، یا پسرانشان، یا پسران همسرانشان، یا برادرانشان، یا پسران برادرانشان، یا پسران خواهرانشان، یا زنان هم کیششان، یا بردگانشان [کنیزانشان‏]، یا افراد سفیه که تمایلی به زن ندارند، یا کودکانی که از امور جنسی مربوط به زنان آگاه نیستند و هنگام راه رفتن، پاهای خود را به زمین نزنند تا زینت پنهانی ‏شان دانسته شود (و صدای خلخال که برپا دارند به گوش رسد) و همگی به سوی خدا بازگردید ای مومنان، تا رستگار شوید!»

دوم: برخی مفسران در شان نزول آیه 31 از سوره نور آورده اند که جابر بن عبدالله بنا به نقل مقاتل گفته است: اسماء دختر مرثد، نخلستانی داشت. روزی زنان مدینه نزد وی رفته بودند، در حالتی که لباسی که روی لباس ها می‏ پوشند و به آن ازار می ‏گفتند، در تن نداشتند. از این رو، زینت پای آنها؛ یعنی خلخال و نیز گردن و برآمدگی سینه آنها کاملا نمایان شده بود. اسماء به سخن آمد و گفت: این چه حرکت زشتی است که مرتکب شده و با این وضع در باغ من آمده اید! خبر به رسول خدا (ص) رسید و این آیه نازل شد.[2] در دلالت آیه 31 سوره نور بر وجوب پوشش، تفاوتی ندارد که زینت را به معنای زیبایی های بدن زن مانند مو، گردن و سینه بگیریم یا آن را عارضی مانند لباس و زیورآلات معنا کنیم؛ چون بنا بر معنای دوم نیز منظور، زینتی است که در محل خودش قرار گرفته است مثلا انگشتری که در انگشت دست یا گوشواره ای که در گوش است، نه زینت جدا شده از محل خودش.

سوم: «یایها النبی‏ قل لازواجک و بناتک و نساء المومنین یدنین علیهن من جلبیبهن ذالک ادنی ان یعرفن فلا یوذین و کان الله غفورا رحیما»؛[3] «ای پیامبر! به همسران و دخترانت و زنان مومنان بگو: «جلباب ‏ها [روسری های بلند] خود را بر خویش فروافکنند، این کار برای اینکه شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند بهتر است (و اگر تاکنون خطا و کوتاهی از آنها سر زده، توبه کنند.) خداوند همواره آمرزنده رحیم است.» علمای لغت، برای جلباب معنای روشنی ارائه نداده اند و آن را عبا یا ملحفه یا مقنعه یا پیراهنی بلندتر از روسری و کوتاه تر از عبا معنا کرده اند که زنان سر و سینه خود را با آن می پوشانند.[4] در تفسیر ابن کثیر آمده است: ام سلمه روایت کرده که زنان طایفه انصار جامه ‏های پشمی سیاه به سر می ‏کردند و با همین وضع از کنار رسول خدا(ص) عبور می‏ کردند، رسول اکرم در این مورد به آنها اعتراض نکرد و همین دلیل، تقریر و امضای آن حضرت و تقریر او مانند قول او حجت است.[5]

چهارم: «و لا تبرجن تبرج الجهلیه الاولی»؛[6]«و همچون دوران جاهلیت نخستین (در میان مردم) ظاهر نشوید.» بدون شک این یک حکم عام است و تکیه آیات بر زنان پیامبر (ص) به عنوان تاکید بیشتر است، درست مثل اینکه به شخص دانشمندی بگوییم تو که دانشمندی دروغ مگو، مفهومش این نیست که دروغ گفتن برای دیگران مجاز است، بلکه منظور این است که یک مرد عالم باید به صورت موکدتر و جدی‏تری از این کار پرهیز کند.[7] به علاوه، آیه شصت سوره نور که زنان سالخورده را از تبرج منع کرده، به طریق اولی بر حرمت تبرج بر سایر زنان دلالت می کند.

پنجم: «تبرج» از «برج» به معنای خودنمایی است، همان گونه که برج در میان ساختمان ‏های دیگر جلوه‏ خاصی دارد. جاهلیت اولی نشان دهنده‏ ظهور جاهلیت اخری‏ است که ما امروز شاهد آنیم. در حدیث نیز آمده است: «ستکون الجاهلیه الاخری»، «بزودی جاهلیت دیگری فرا می ‏رسد.» اگر در جاهلیت آن روز دختر را زنده به گور می ‏کردند، امروز با سقط جنین، هم دختر را نابود می ‏کنند، هم پسر را. اگر در جاهلیت آن روز قتل و آدم کشی وجود داشت، امروز در جنگ‏ های بزرگ و جهانی کشتارهای میلیونی انجام می ‏گیرد. در جاهلیت آن روز مدرسه نبود و جنایت انجام می ‏گرفت، امروز با وجود هزاران دانشگاه، مهم‏ترین حقوق انسان ها پایمال می ‏شود.[8]

ششم: برای تبرج زن چند معنا ذکر شده است: اظهار زیور و زینت، اظهار زینت برای جلب توجه مردان، خارج شدن از منزل با لباس های فاخر و جذاب یا لباس های رنگی و بدن نما، راه رفتن با ناز و افاده و محکم نبستن روسری، به گونه ای که گردنبند و گوشواره نمایان شود.[9] با در نظر گرفتن این معانی و با توجه به بخشی از حدیث جنود عقل و جهل که در آن، ستر و پوشش از جنود عقل و در مقابل، تبرج از جنود جهل به شمار آمده،[10] به نظر می رسد معنای حقیقی تبرج، جلوه گری با هدف جلب توجه است.

هفتم: «و القواعد من النساء اللاتی لا یرجون نکاحا فلیس علیهن جناح ان یضعن ثیابهن غیر متبرجات بزینه و ان یستعففن خیر لهن و الله سمیع علیم»[11]«و زنان از کار افتاده‏ای که امید به ازدواج ندارند گناهی بر آنها نیست که لباس های (روئین) خود را بر زمین بگذارند به شرط اینکه در برابر مردم خودآرایی نکنند و اگر خود را بپوشانند برای آنها بهتر است. و خداوند شنوا و دانا است.‏» این آیه از این جهت بر وجوب پوشش دلالت می کند که اجازه برداشتن ثیاب را که در روایات به عبا و روسری تفسیر شده، فقط به زنان سالخورده داده است که مفهوم آن این است که آشکار کردن مو و به طریق اولی دیگر قسمت های بدن برای سایر زنان جایز نیست.

هشتم: فضیل بن یسار می گوید: «از امام جعفر صادق (علیه السلام) پرسیدم: آیا ساعد زن، از زینت هایی است که خداوند اظهار آن را حرام کرده است؟ حضرت فرمود: آری، زیر روسری و زیر النگو نیز جزء زینت هاست.»[12] این روایت اولا بر وجوب پوشاندن ساعدها به طور خاص دلالت می کند و ثانیا با توجه به فهم راوی از معنای «لا یبدین زینتهن» و تقریر و تایید فهم او از سوی امام (علیه السلام) بیانگر این مطلب است که وجوب پوشاندن بخش هایی از بدن زن که مصداق زینت در آیه قرار می گیرند، امری مسلم بوده است.

نهم: عبدالرحمن بن حجاج می گوید: «از امام کاظم (علیه السلام) پرسیدم: دختری که به بلوغ نرسیده، از چه زمانی موظف است موی سرش را از مردان نامحرم بپوشاند؟ فرمود: تا زمانی که نماز بر او حرام نشده [حرام شدن نماز، کنایه از ظهور عادت ماهانه به عنوان نشانه بلوغ است.]، لازم نیست موی خود را بپوشاند.»[13] این روایت نیز مانند روایت قبلی از باب مفهوم غایت، دلالت بر این می کند که دختران وقتی به سن بلوغ رسیدند، باید موی سر خود را در برابر مردان نامحرم بپوشانند.

دهم: مسعده بن زیاد می گوید: «از امام صادق (علیه السلام) درباره زینتی که زن می تواند آشکار کند، سوال شد؛ فرمود: صورت و دست ها [تا مچ]»[14]