دنیای اقتصاد : شامگاه سه شنبه مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در برنامه صف اول به ماجرای کاهش دامنه نوسان بورس اشاره کرد و گفت که این تصمیم برای حمایت از منافع سهامداران و جلوگیری از تاثیر هیجانات بر روند معاملات اتخاذ شده است. وی خاطرنشان کرد که سیاستگذار در سال جاری در راستای احیای اعتماد در تالار شیشه ای اقداماتی را انجام خواهد داد. یقینا بازار سهام می تواند نقش بی بدیلی برای تحقق شعار سال که جهش تولید با مشارکت مردم است، ایفا کند.

هفته پرماجرای بازار سهام به پایان رسید و امید است که در هفته آتی معاملات در دامنه متعادل تری پیگیری شود. بازار در اولین روز از هفته، به دلیل ابهاماتی که پیرامون آن وجود داشت در مسیر نزولی قرارگرفت و در روز شنبه، شاخص کل 2.38 و نماگر هموزن نیز افت 3.34درصدی را تجربه کرد. بعد از اینکه پیش بینی می شد معاملات بازار شکل هیجانی تری به خود بگیرد، دامنه نوسان سهام بازار به مثبت و منفی یک و صندوق های سهامی نیز به مثبت و منفی2درصد کاهش یافت. در چهار روز بعدی بازار، با توجه به دامنه محدود، ارزش معاملات کمتری به ثبت رسید.

در جریان معاملات روز گذشته بورس تهران، مجددا نماگرهای سهامی در مسیر صعودی قرارگرفتند. شاخص کل بورس تهران در روز گذشته، 0.28درصد رشد کرد و در سطح 2میلیون و 208هزار واحدی کار خود را به اتمام رساند. نماگر هموزن که نشانی از اثرگذاری یکسان کلیه نمادهای معاملاتی است و چهره بازار را به نحو مطلوب تری نمایش می دهد، رشد محدود 0.05درصدی را تجربه کرد. در فرابورس نیز شاخص کل این بازار نیز افزایش ارتفاع 0.05درصدی را تجربه کرد. همان طور که در بالاتر نیز عنوان شد، ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز که شامل سهام و حق تقدم می شود، رقم هزار و 937میلیاردتومان را ثبت کرد. همچنین در روز گذشته، 29میلیاردتومان پول حقیقی از گردونه معاملات خارج شد.

در گزارش روز 19فروردین «دنیای اقتصاد» تحت عنوان سردرگمی مضاعف بورس اشاره شد که افزایش ابهامات در مقاطعی به مهم ترین عامل پیش روی معاملات سهام به خصوص در بازه زمانی کوتاه مدت بدل می شود. گاهی اوقات، مبهم بودن فضا، مهم ترین عاملی است که جریان معاملات بازار سهام را تحت الشعاع قرار می دهد. بازار سهام، یکی از حساس ترین بازارها نسبت به ابهامات موجود در اقتصاد کشور است و اثر منفی و مثبت اخبار گوناگون، به سرعت در نماگرهای تالار شیشه ای نمایان می شود. بازار سهام در روزهای گذشته به طور کامل تحت تاثیر ماجراهای حادث شده در خاورمیانه قرارگرفت و نماگرهای سهامی با کاهش ارتفاع همراه شدند. بورس تهران در سنوات قبل، به کرات با چنین مسائلی دست وپنجه نرم کرده است و هر بار ثابت شده که واکنش بورس به موارد مذکور به صورت کوتاه مدت بوده و بازار سهام، پس از فروکش کردن التهابات به روند قبلی خود بازگشته است.

ششم خرداد ماه پارسال و پس از درگیری های مرزی رخ داده میان ایران و نیروهای طالبان در مرزهای شرقی کشور نیز بازار سهام سرخ پوش شد و در روز پس از این واقعه، هر سه نماگر اصلی بازار سهام، کار خود را در محدوده سرخ تابلوی معاملاتی به اتمام رساندند، اما پس از مدت زمانی کوتاه که دامنه درگیری ها گسترده تر نشد، بازار به روند قبلی خود بازگشت. اگر سال های قبل را نیز بررسی کنیم، خواهیم دید که بازار سهام اتفاقات این چنینی را بعد از مدتی در بطن و متن خود هضم کرده است.

مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار که به تازگی و برای 30 ماه دیگر در سمت رئیس سازمان بورس آغاز به کار کرده است، شامگاه سه شنبه در برنامه صف اول شبکه خبر حاضر شد و به بیان توضیحاتی درخصوص وضعیت کلی بازار پرداخت. با توجه به اینکه شعار سال جاری، جهش تولید با مشارکت مردم انتخاب شده است، مجید عشقی خاطرنشان کرد؛ بازار سهام به خاطر ماهیت خاص خود، می تواند در تحقق شعار سال مثمرثمر باشد، اما برای این امر، کلیت بازار نیازمند اعتمادسازی است تا سرمایه ها را به سمت بازار سهام سوق دهد. اعتماد در بازار بعد از وقایع سال 99 و اتفاق هایی که در سال گذشته حادث شد، مخدوش شد. وی افزود: توجه به سرمایه گذاری غیرمستقیم در سال های اخیر در دستور کار قرارگرفته است و بررسی ارزش معاملات روزانه بازار نشان می دهد که تقریبا 50درصد ارزش معاملات بازار در مقطع کنونی مربوط به معاملات صندوق ها است. رئیس سازمان بورس درخصوص مزایای سرمایه گذاری غیرمستقیم، به نوسانات کمتر این ابزارها اشاره کرد و گفت: نرخ کارمزد پایین و مدیریت صندوق ها توسط نهادهای حرفه ای از دیگر مزایای این روش از سرمایه گذاری است. عشقی تاکید کرد که اگر منابع جامعه از طریق صندوق ها و شرکت های سبدگردان، به سمت سرمایه گذاری در بازار سهام هدایت شود و منافع بین دارندگان واحدهای صندوق تسهیم شود، می توان کلیت جامعه را نیز از منافع این اقدامات منتفع کرد.

عشقی در بخش دیگری از سخنان خود به تصمیمات اتخاذشده دستگاه های مختلف اقتصادی اشاره کرد که گاهی تصمیمات این چنینی که بدون درنظرگرفتن اثرات آن بر سایر بخش ها اتخاذ می شود، کلیت بازار را متاثر می کند. برای نمونه می توان به افزایش نرخ بدون ریسک به 30درصد اشاره کرد که طبیعتا اثری منفی بر روند بازار سهام دارد. تغییرات مستمر و سریع در ترکیب مدیران شرکت ها و ابلاغ بخشنامه های خلق الساعه نیز از جمله دیگر عواملی بود که رئیس سازمان بورس به عنوان پارامترهایی آسیب زا برای بازار سهام تلقی کرد.

وی افزود: سیاستگذاری و تدوین قوانین در حیطه اختیارات مجلس و دولت است و سازمان بورس در تلاش است تا اثر دستورالعمل ها و تصمیمات اتخاذشده بر بازار را به حداقل برساند. از سال 99 تا الان، نرخ تورم تجمعی بالای 300درصد بوده است، اما قیمت سهام به طور متوسط 25درصد زیر قیمت های اوج سال 99 است و می توان امید داشت که در آینده ای نه چندان دور، وضعیت بازار بهبود یابد و بورس عقب ماندگی خود را نسبت به سایر بازارها جبران کند.

مجید عشقی درخصوص کاهش دامنه نوسان بازار در روزهای اخیر گفت: با توجه به اتفاقات رخ داده، ایجاد هیجانات در بازار محتمل بود و سازمان بورس برای حمایت از حقوق سهامداران و جلوگیری از انجام معاملات غیرمنصفانه تصمیم به کاهش دامنه نوسان گرفت که در سنوات قبل نیز چنین تصمیماتی اتخاذ شده بود. همچنین مجید عشقی در بخش دیگری از سخنانش کاهش سودآوری شرکت ها را به عنوان یکی از عوامل اثرگذار بر عدم استقبال از بازار سهام قلمداد کرد.

مهدی دلبری ،کارشناس بازار سرمایه در خصوص سخنان رئیس سازمان بورس گفت: روز سه شنبه مجید عشقی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در برنامه تلویزیونی صف اول، با اشاره به نقش بازار سرمایه در تحقق شعار «جهش تولید با مشارکت مردم»، سال گذشته را سال سختی برای بازار سرمایه دانست. با وجود این، رئیس سازمان بورس انتقاد خود را نسبت به نرخ بهره تعیین شده از سوی بانک مرکزی ابراز کرد:«باید اظهار کرد در قیمت گذاری دارایی ها، نرخ بهره عامل بسیار موثری است. زمانی که سرمایه گذار میان دارایی ها و سرمایه گذاری های گوناگون اقدام به تصمیم گیری می کند، یک متغیر تاثیرگذار توجه به نرخ بهره است؛ در واقع بازار درآمد ثابت، به دلیل اینکه دارایی قابل سرمایه گذاری است، از اهمیت زیادی برخوردار است.

از طرفی نرخ بهره عامل بسیار تاثیرگذاری بر تامین مالی پروژه های گوناگون مالی و اقتصادی است؛ چرا که بیش از 40درصد تامین مالی اوراق دولتی از طریق صندوق های سرمایه گذاری انجام می شود و بیشتر اوراق تامین مالی شرکتی در بازار سرمایه پذیرش می شود. در واقع نرخ تامین مالی از این جهت اهمیت دارد که بدانیم شرکت ها توانایی ورود به طرح های توسعه ای را دارند یا خیر. به نظر می رسد تثبیت بهره در نرخ های بالاتر از 30درصد به دور از اینکه می تواند آثار تورمی داشته باشد و بازارها را وارد شرایط پرتشنی کند، می تواند به صنایع و بخش تولیدی نیز آسیب جدی بزند. از این رو زمانی که به کاهش سود بنگاه ها که به میزان 15درصد رسیده نگاه کنیم، عملا نرخ های تامین مالی بالای 40درصد باعث می شود شرکت ها به بقای بیشتری بیندیشند تا اینکه بتوانند سودسازی مناسب یا توسعه خاصی را پیش ببرند.

به نظر می رسد سیاستگذار پولی با شعار «مهار تورم» رکود سنگینی را در سال گذشته به بازار تحمیل کرد و باعث شد منابع مالی و نقدینگی شناور راهی جز سرازیری به بانک ها نداشته باشند. از این رو در صورتی که نرخ های بهره با دقت بالایی واکاوی نشوند، می توانند تاثیر زیادی بر بازارها و اقتصاد داشته باشند. همچنین در دهه گذشته حاشیه سود بنگاه ها از حدود 30درصد به 15درصد رسید که این رقم میزانی است که بنگاه اقتصادی طرح توسعه خاصی را پیش نخواهد برد. از طرفی تصمیم گیری های ناگهانی مانند ابلاغ خوراک شرکت های پتروشیمی و پالایشگاهی و مواردی از قبیل مالیات بر عوارض صادرات مواد خام و نیمه خام، بازار سرمایه را در سال گذشته با چالش های زیادی روبه رو کرد. بنابراین بازار سرمایه تا زمانی که به ایستگاه آرامش نرسد، رنگ ثبات و پایداری برای سرمایه گذاری را نخواهد دید.»