نمایشگاه تخصصی هنرهای قرآنی تحت عنوان «روایت باران» توسط گالری ترانه باران با حضور جمعی از هنرمندان برجسته و پیشکسوت عرصه خوشنویسی کشور با هدف دفاع از ساحت قرآن کریم با زبان هنر در فرهنگسرای نیاوران برپا شده است. این نمایشگاه هفته گذشته با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افتتاح شد.محبوبه کاظمی دولابی مدیرمسئول نگارخانه ترانه باران در گفت و گو با خبرنگار «ایران» درباره این نمایشگاه گفت: گالری «ترانه باران» به صورت تخصصی در زمینه هنرهای ایرانی و اسلامی کار می کند. سال گذشته در پی هتک حرمت به کتاب آسمانی قرآن، این نگارخانه بنا بر رسالتی که دارد، تصمیم گرفت با کمک خادمان قرآن، از زبان هنر اقدامی موثر انجام دهد و به این منظور بعد از مذاکرات با وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، با دستور ایشان و همکاری صندوق هنر نمایشگاه فاخر هنرهای قرآنی با حضور چند نفر از اساتید خوشنویسی برپا شد.وی ادامه داد: از آنجا که خوشنویسی اصلی ترین هنر ایرانی و اسلامی است و کتابت قرآن با خوشنویسی صورت می گیرد و همچنین مهم ترین و اصلی ترین هنر در بروز و ظهور کلمات قرآنی است، هنرمندان خوشنویس از طریق فراخوان، آثارشان را ارسال کردند و بعد از بررسی و تایید در شورای هنر، آثارشان بر دیوارهای نمایشگاه نشست.

کاظمی یادآور شد: هر چند عنوان نمایشگاه، هنرهای قرآنی است اما به هنرهای دیگر مرتبط با این هنر قدسی همچون تذهیب، نگارگری های قرآنی، جلدسازی، کتابت، کاغذ سازی و مرکب سازی که در کتابت کاربرد دارد هم تا حدی توجه شده است. وی افزود: 170 اثر در نمایشگاه هنرهای قرآنی به نمایش درآمده که آثار، متعلق به هنرمندان معاصر است. از هر هنرمند یک اثر به نمایش درآمده و به ندرت دو اثر از یک هنرمند گذاشته شده است.

مدیر گالری ترانه باران درباره انتخاب فرهنگسرای نیاوران برای این نمایشگاه اظهار داشت: گالری «ترانه باران» فضای کافی برای نمایش این تعداد اثر را نداشت. به همین منظور فرهنگسرای نیاوران چون فضای مناسبی از نظر نمایشگاهی داشت با حمایت صندوق هنر برای نمایشگاه هنرهای قرآنی انتخاب شد تا نمایشگاهی با دکور فاخر در شان هنرهای قرآنی برپا شود. کاظمی در پاسخ به این سوال که برای افزایش جذابیت این نمایشگاه چه کار خاصی صورت گرفت، بیان کرد: از نظر فضابندی بصری سعی شد محیط نمایشگاه برای بازدیدکنندگان و مخاطبان عمومی جذاب باشد و رنگ هایی متناسب با رنگ های ایرانی و اصیل به کار بردیم و با نورپردازی زیبایی آثار را دوچندان کردیم تا بازدیدکنندگان در فضایی دلچسب آثار را ببینند.

به اعتقاد وی مهم ترین منبع اقتصاد هنر کشور بر پایه دو تمدن ایرانی و اسلامی است که کم به آن پرداخته شده است.

کاظمی افزود: نگاه ما فقط نباید به سمت گالری ها باشد بلکه مسئولان و متولیان امر باید شرایط توسعه و ترویج هنرهای ایرانی و اسلامی را مهیا کنند. نمایشگاه هنرهای قرآنی در گالری «ترانه باران» جواب هنرمندانه ای به هتک حرمت قرآن بود که با موافقت سریع وزیر ارشاد صورت گرفت. این نمایشگاه با شیوه های مدرن و امروزی اما با تکیه بر فرهنگ و هنر اصیل ایران برپا شد.

استاد محمدعلی قربانی، کاتب قرآن از هنرمندان خوشنویسی است که آثارش در نمایشگاه هنرهای قرآنی گالری «ترانه باران» به نمایش درآمده است.به اعتقاد این هنرمند، نمایشگاه هنرهای قرآنی گالری ترانه باران نمایشگاه خوب و آبرومندی برای نمایش هنرهای قرآنی است. وی گالری های فرهنگسرای نیاوران را فضای خوبی برای نمایشگاه هنرهای قرآنی دانست و گفت: اگر فراخوان برپایی نمایشگاه وسیع و مدت دار بود، هنرمندان شهرستانی هم شانس نمایش آثارشان را پیدا می کردند. همچنین ارتباط هنرمندان معاصر و سنتی در این نمایشگاه مورد توجه قرار گرفته بود تا آثارشان در کنار هم سنجیده شود.

وی درباره اثرش که در نمایشگاه هنرهای قرآنی به نمایش درآمد هم توضیح داد: از هر هنرمند یک اثر به نمایش درآمده و کار من تابلوی اسما ءالله با خط نسخ است. نسخ ایرانی گرافیک بالایی دارد و قابلیت های جدیدی را می تواند ارائه دهد. من هم در کرسی های مختلف با ایجاد بافت در کلمات بدون تداخل که خیلی در نسخ مرسوم نیست، این تابلو را خوشنویسی کردم.

وی با بیان اینکه در کشوری مثل ترکیه که خط شان عوض شده اما خیلی بیشتر از ایران به خوشنویسان و کاتبان قرآن بها می دهند، گفت: خوشنویسان ترکیه در مقایسه با ایران وضعیت بهتری دارند. مردم ترکیه نمی توانند این خط را بخوانند مگر اینکه مذهبی باشند، با این حال دولت و مردم پای میراث و غرور ملی شان ایستادند. در حالی که ما چنین چیزی را در ایران شاهد نیستیم، هر همتی در زمینه کتابت قرآن است از جانب خوشنویس ها و مسئولانی صورت می گیرد که دستی به قلم دارند. ترکیه و عراق در زمینه کتابت قرآن از ما پیشی گرفتند و بیشتر از ما به خوشنویسانش اهمیت می دهند و جشنواره هایی که دارند هم جایزه اش چند برابر بهترین جشنواره هایی است که در ایران داریم.قربانی تاکید دارد کتابت قرآن نیاز به سرمایه گذاری دارد: خوشنویسی که عمرش را گذاشته تا به کلمات پیرایه ای بدهد و آن را به قوامی برساند و مختصاتی در اجرای یک اثر داشته باشد از هیچ جا حمایت نمی شود. اوضاع خوشنویسی اسفبار است و بعضی ها کلا کار خط و خوشنویسی را کنار گذاشتند.

وی افزود: کشورهای دیگر بنیه خوشنویسان ما را ندارند ولی دائما برای کتابت قرآن سفارش می گیرند. کشورهای عربی اصلا به لحاظ کمیت و کیفیت به پای هنر خوشنویسی ایران نمی رسند اما خوشنویسان ایرانی در قبضه آنها قرار دارند تا برای کسی دیگر کار انجام ندهند. آثار آنها موزه های کشورهای عربی را غنی کرده است.

این استاد خوشنویسی در پاسخ به این سوال که چرا خوشنویسان ایرانی هنوز قرآن تراز ارائه نداده اند، گفت: خوشنویس برای کتابت قرآن باید هشت مرتبه قرآن بنویسد تا به اوج خودش برسد.مقوله کتابت با هنری نوشتن متفاوت است، کتابت آدابی دارد و خوشنویس باید به آن مودب شود که این کار جز با تجربه و هم افزایی با تجربه های بعدی اتفاق نمی افتد.اینطور نیست شخصی آموزش خوشنویسی ببیند و با یافتن مهارت، قرآن کتابت کند، بلکه باید کتابت های متعدد قرآن داشته باشد تا کاتب قرآن شود.

وی کاهش خرید و فروش آثار در نمایشگاه های خوشنویسی را عامل کمرنگ شدن نمایشگاه های خوشنویسی دانست و گفت: نمایشگاه داخلی خوشنویسی با تمام زحمت و هزینه های سنگینی که دارد، عایدی فروش ندارد.

هزینه نمایشگاه های خارجی هم به مراتب بیشتر است.اگر ارگانی مثل مرکز ارتباطات اسلامی حمایت می کرد که الان هم خیلی موضوعی و محدود شده است، حضور هنرمندان در نمایشگاه های خارجی و بین المللی جدی بود. در حال حاضر حضور هنرمندان در نمایشگاه های بین المللی گزینشی است و اصلا تخصصی نیست.

قربانی درباره وضعیت نمایش هنرهای ایرانی و اسلامی توسط کتابت قرآن در نمایشگاه های دینی مذهبی هم گفت: نمایشگاه قرآن در گذشته در زمینه هنرهای قرآنی خیلی تخصصی وارد می شد اما در این سال ها مساله جذب مخاطب به وسیله هنر در نمایشگاه قرآن به فراموشی سپرده شده است. گسستی در فرهنگ ما نسبت به سنت ایجاد شده است که فقط می توان با هنر آن را ترمیم کرد.علاقه مندان می توانند (تا پایان اردیبهشت ماه سال جاری) با حضور در فرهنگسرای نیاوران از این رویداد بزرگ هنری و قرآنی دیدن کنند.