زین العابدین امینی/عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامیطبق ماده 244 قانون مالیات های مستقیم، مودیانی که به برگه تشخیص مالیاتی خود معترض هستند و در فرایند ماده 238 این قانون نتوانسته اند با ممیز کل به توافق برسند، به ناچار وارد فرآیند دادرسی در هیات های حل اختلاف مالیاتی می شوند. در این خصوص آیین نامه ها و دستورالعمل های بسیاری هم نوشته شده است. ولی واقعا در صحنه عمل تا چه اندازه به آنها توجه می شود؟

در رسانه ها، از قول سازمان امور مالیاتی مطرح شده است که آرای صادره در هیات های حل اختلاف مالیاتی در دی و بهمن ماه سال 1402 نسبت به سال 1401 افزایش قابل توجه داشته است. حال این خبر از جنبه های ذیل قابل مطالعه و پژوهش علمی است: آیا در کنار انتشار اطلاعات کمی، نیاز به ارائه اطلاعات کیفی متمرکز بر وصول به موقع حقوق حقه دولت و همچنین رعایت عدالت و انصاف مالیاتی نیست؟ آیا بررسی شده که در چند درصد آرای صادره مورد ادعای سازمان، مفاد ماده 248 و آیین نامه های مربوطه رعایت شده و رای دارای اظهارنظر موجه و مدلل نسبت به اعتراض مودی است؟ به واقع در آرای صادره، به مفاد لایحه تقدیمی و دفاعیات مودی توجه قانونی و لازم شده است؟ آیا کیفیت آرای صادره مطابق با بند 28 و 30 فصل پنجم دستورالعمل دادرسی مالیاتی است؟

پیشنهاد می شود یک گروه علمی و اجرایی مسلط به دانش مالیاتی و حقوقی، ذیل قوه محترم قضائیه، کیفیت آرای صادره را در قالب یک کار پژوهشی علمی منطبق با آنچه واقع شده، بررسی قانونی کنند تا فارغ از هرگونه سوگیری، این بار علاوه بر اطلاعات کمی، اطلاعات کیفی مطابق با واقعیت در اختیار مسوولین ناظر دولتی و همچنین مودیان قرار گیرد تا هم به اصلاح انحرافات احتمالی موجود در فرآیندهای دادرسی مالیاتی و بهبود آن منجر شود و هم موجب تقویت احساس عدالت و انصاف مالیاتی در فعالان حوزه کسب وکار شود.