دنیای اقتصاد : عدم تعادل عرضه و تقاضا برای شمش آلومینیوم در تالار صنعتی بورس کالای ایران موجب شده تا معضل کمبود مواد اولیه بیشتر خودنمایی کند و در این بین که قیمت شمش تحت تاثیر رشد نرخ ارز به مسیر صعودی خود ادامه می دهد، بازار آزاد در تامین مواد اولیه مصرفی واحدهای ذوب فعال تر شده اند و قیمت ها در دو بازار آزاد و فیزیکی فاصله گرفته‏‏‏‏‏‏ اند و این در حالی است که در رینگ فیزیکی برای مدیریت قیمت، سمت تقاضا تحت کنترل درآمده و مانع از به وجود آمدن رقابت‏‏‏‏‏‏ ها در صف خرید می شوند.

وضعیت بازار فیزیکی آلومینیوم در نیمه ابتدایی بهمن ماه به گونه ای پیش رفت که حجم عرضه پاسخگوی میزان تقاضا نبود و به عبارت بهتر عرضه شمش آلومینیوم طبق برنامه پیش نرفت و برای اینکه قیمت ها کنترل شود و همچنین رقابت ها تا حدودی تحت کنترل قرار بگیرند سمت تقاضا در حال مدیریت است و تقاضا به نحوی محدود می شود که رقابتی صورت نگیرد و از این رو شرکت ها با معضل کمبود مواد اولیه مواجه هستند و به اجبار آلومینیوم مصرفی خود را از بازار آزاد تامین می کنند و وجود شمش آلومینیوم در بازار آزاد نیز نشان می دهد سهمیه بندی به درستی انجام نشده که حجم شمش در بازار آزاد نسبت به رینگ فیزیکی بیشتر است.

در این راستا آریا صادق نیت حقیقی، نایب رئیس سندیکای صنایع آلومینیوم ایران به خبرنگار «دنیای اقتصاد» گفت: روند قیمت جهانی آلومینیوم از یک ثبات نسبی پیروی می کند و تغییر قابل توجهی ندارد و در یک نوسان محدود در افت و خیز است و به عبارت بهتر مولفه ای که در قیمت گذاری داخلی تاثیر بیشتری دارد نرخ ارز است و باتوجه به این موضوع که قیمت گذاری شمش آلومینیوم در بازار فیزیکی تحت تاثیر نرخ ارز و قیمت در بازار جهانی تعیین می شود، هر هفته شاهد رشد قیمت پایه شمش هستیم چراکه نرخ ارز به صورت لحظه ای در حال افزایش است.

وی افزود: موضوع انرژی در صنعت آلومینیوم همچون سایر صنایع از اهمیت بالایی برخوردار است و از این رو ناترازی و محدودیت انرژی در صنعت خاکستری سمت عرضه و تقاضا را تحت تاثیر قرارداده است، چراکه واحدهای ذوب فعال در صنعت آلومینیوم با کمبود گاز مواجه بوده و مجبور هستند بخشی از تولید خود را از مدار خارج کنند و این موضوع بازار را متاثر کرده است و کمبود آلومینیوم و کمبود عرضه ناشی از آن همچنان در بازار وجود دارد و این موضوع موجب شده تا برای مدیریت قیمت و جلوگیری از رقابت سمت تقاضا در حال کنترل باشد و کمبود شمش آلومینیوم خود را در بازار این گونه نشان می دهد و مشخص نیست که این وضعیت عرضه و تقاضا و رشد قیمت ها تا چه زمانی ادامه دارد. در این میان وزارت صمت همچنان نتوانسته سهمیه های بهین یاب را به درستی کنترل کند و عده ای در حال تهیه آلومینیوم مازاد بر مصرف هستند و با یک افزایش قیمت آن را در بازار آزاد در اختیار واحدهای تولیدی قرار می دهند که قادر به تامین مواد اولیه مصرفی خود از تالار صنعتی و معدنی بورس کالای ایران نیستند.

وزارت صمت از طرفی نتوانسته ارز موردنیاز واحدهای ذوب را تامین کند، چراکه قرار بر این بود که واحدهای ذوب بتوانند با خرید ارز موردنیاز خود از سایر گروه های صنایع فلزی که ارز مازاد دارند مواد اولیه مصرفی خود را تامین کنند. صادق نیت حقیقی عنوان کرد: در حال حاضر واحدهای ذوب با فروش شمش آلومینیومی خود با نرخ ارز آزاد توانایی تامین ارز موردنیاز خود را دارند، اما در سامانه های بانک مرکزی و مرکز مبادله هنوز این اتفاق به درستی انجام نمی شود و این موضوع را وزارت صمت و بانک مرکزی باید پیگیری می کردند تا واحدهای ذوب از صادرات مازاد بی نیاز شوند و بتوانند مواد اولیه مصرفی و ارز موردنیاز برای تامین ماده اولیه خود را از مرکز مبادله تامین کنند اما این مهم همچنان اتفاق نیفتاده است و بازار با کمبود آلومینیوم دست به گریبان است و این معضلی بوده که وزارت صمت قادر به مدیریت سمت عرضه نیست و از طرفی نتوانسته تفاضاهای واقعی را از کاذب تفکیک کند و این موضوع موجب نابسامانی بازار داخلی آلومینیوم شده است.

بررسی تالار صنعتی و معدنی بورس کالای ایران در هفته سوم بهمن ماه نشان می دهد؛ هشت هزار و 700 تن شمش آلومینیوم در این بازار عرضه شد که با تقاضای هفت هزار و 650 تنی مواجه شد و در نهایت هفت هزار تن مورد معامله قرارگرفت. بررسی ها نشان می دهد؛ میانگین قیمت پایه برای عرضه های هفته جاری 219 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم تعیین شد که نسبت به هفته گذشته 0.9 درصد رشد را به ثبت رسانده است. معاملات شمش های آلومینیومی در هفته سوم بهمن ماه نیز با میانگین قیمت 222 هزار تومان به ازای هر کیلوگرم انجام شد. همچنین مقایسه بازار فیزیکی طی دو هفته متوالی نشان می دهد؛ حجم عرضه و معاملات شمش آلومینیوم به ترتیب 22 درصد و 17 درصد افزایش داشته است.

بر اساس پیش بینی تحلیلگران شرکت کننده درنظرسنجی ژانویه، میانگین قیمت آلومینیوم در بازار LME در سال 2024 نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن 4.9 درصد افزایش یافت و قرار است با 6.3 درصد افزایش به سطح بیش از 2600 دلار به ازای هر تن در سال 2025 برسد. پشتوانه پیش بینی قیمت بالاتر، تغییر موردانتظار در پویایی بازار به کسری عرضه است. تحلیلگران اجماع خود را به کسری بازار هشت هزار تنی در سال 2025 از مازاد عرضه 100 هزار تنی درنظرسنجی قبلی تغییر دادند. انتظار می رود این کسری در سال 2026 به 365 هزار تن برسد و میانگین قیمت به 2626 دلار به ازای هر تن افزایش یابد. کمبود در بازار آلومینا به تازگی قیمت آلومینیوم را افزایش داده است، اما محدودیت ساختاری بزرگ تر عرضه سقف ظرفیت کارخانه ذوب چین است. تولید ملی چین در پایان سال 2024 سالانه 43.9 میلیون تن بود که نزدیک به سقف 45میلیون تن اعلام شد. اگر پتانسیل توسعه بزرگترین تولیدکننده جهان تمام شده باشد، روشن نیست که بقیه جهان چگونه شکاف تولید را پر می کنند. به طور کلی انتظار می رود آلومینیوم در سال 2025 بهترین عملکرد را درمیان سایر فلزات پایه بورس فلزات لندن(LME) داشته باشد و تحلیلگران کمبود عرضه این فلز سبک در سال جاری را پیش بینی می کنند.