آرشیو یکشنبه ۲۸ بهمن ۱۴۰۳، شماره ۵۹۸۳
صفحه آخر
۱۲
زیر ذره بین

ناترازی انرژی و اشتغالزایی

مهدی دهقان منشادی

شانس آوردیم در مقطعی از تاریخ معاصرمان تبلیغ «فرزند کمتر، زندگی بهتر» شعار روز کشور بود و خدمات پیشگیرانه ارایه شده در مراکز بهداشتی شهرها و خانه های بهداشت روستایی، ترمز رشد افسارگسیخته جمعیت دهه 60 و تعداد فرزندان بیشتر از 4 نفر در هر خانواده را کشید وگرنه در برهه کنونی از تاریخ کشور که به شدت با ناترازی انرژی مواجه هستیم، تقاضای بیشتری برای برق و گاز وجود داشت و ما شاهد قطعی برق بیشتر و وحشتناک تری بودیم. پویایی هرکشور و جامعه ای به رشد جمعیت و متناسب با آن رشد و توسعه زیرساخت ها و امکانات بستگی دارد. گویا از زمانی که در نتیجه سیاست های اتخاذ شده، از سرعت رشد طبیعی جمعیت کشور کاسته می شد، خواسته یا ناخواسته سرمایه گذاری چندانی برای توسعه زیرساخت های انرژی کشور صورت نگرفته است و البته مستهلک شدن زیرساخت های قبلی، بیلان منفی آبی کشور و کاهش سهم برقابی و تحریم ها که زمانی گفته می شد کاغذ پاره ای بیش نیستند، تاثیر زیادی را در ناترازی انرژی کشور داشته اند. با وجود رشد بطئی جمعیت کشور در دهه اخیر (رشد طبیعی لاک پشت گونه به خاطر کم جمعیتی خانواده هایی که به دنبال زندگی بهتر بودند و هنوز می گردند)، میزان تقاضای برق و گاز (مصرف در خانه های نوساز و صنایع جدید) از میزان سرمایه گذاری برای توسعه زیرساخت های انرژی و عرضه تولیدات آنها پیشی گرفته و عدم همخوانی عرضه و تقاضای انرژی، ناترازی آن را رقم زده است.

هرچند سرمایه گذاری و توسعه زیرساخت های انرژی کشور می توانست به افزایش شاغلان و نرخ اشتغال بیشتر منجر شود، اما ناترازی حال حاضر در بخش انرژی به شیوه ای تراژیک می تواند اشتغال کاذب گونه ای را به دنبال داشته باشد. خاموشی ها و قطع برق های برنامه ریزی شده و گاهی بی برنامه و غافلگیر کننده هر روز باعث خرابی و بلااستفاده شدن لوازم خانگی و وسایل برقی و الکترونیکی به ویژه یخچال و تلویزیون خانوارها می شود. این خرابی ها و سوختن ها، رونق خاکستر گونه تعمیرگاه های لوازم خانگی، فروشگاه ها و کارخانه های داخلی را باعث شده است و این رونق خاکستری که گاهی مالباختگان قطعی برق را به خاک سیاه می نشاند به زایش اشتغال های نوینی کمک کرده است. طنز تلخ در این اشتغالزایی سیاه و سفید و تراژیک آنجاست که برخی مردم در زمان پیشاتحریم ها قدرت مالی خوبی برای خرید لوازم خانگی وارداتی باکیفیت داشتند، اما قربانی شدن آن لوازم خانگی در مسلخ خاموشی های چند سال اخیر آنها را مجبور می کند به تولیدات عمدتا گران و بی کیفیت داخلی روی بیاورند و استفاده از این بی کیفیت های داخلی در زمانه ناترازی ها و قطعی برق همان چرخه ای را به وجود می آورد که خودروسازهای داخلی برای اشتغالزایی (تولید خودروی بی کیفیت، خرابی مکرر، رویش قارچ گونه تعمیرگاه ها و مغازه های فروش لوازم یدکی) خالق آن بوده اند. در گذشته ای نه چندان دور مردم عادی عادت داشتند بعد از خاموشی با وصل شدن برق صلوات بفرستند، اما در تاریک و روشن ناترازی انرژی و اشتغالزایی حاصل از آن، صلوات بعد از جریان مجدد برق به نیت سلامتی وسایل برقی خانه شان تلاوت می شود.