تجارت جهانی و جنگ تعرفه ها
گزارشی که به تازگی توسط «دی اچ ال» و «مدرسه کسب وکار استرن دانشگاه نیویورک» منتشر شده، نشان می دهد که با وجود تغییرات احتمالی در سیاست های تجاری ایالات متحده، پیش بینی می شود تجارت جهانی طی پنج سال آینده با رشد سالانه 3.1 درصد به روند افزایشی خود ادامه دهد. بر اساس سند «اطلس تجارت دی اچ ال 2025» که در 12 مارس منتشر شد، تخمین ها حاکی از آن است که میزان تبادلات تجاری بین کشورها، از جمله آمریکا، با وجود تهدید افزایش تعرفه ها در دولت دونالد ترامپ، همچنان رشد خواهد کرد.
این گزارش تصریح می کند که از سال 2024 تا 2029 حجم تجارت جهانی، یعنی مقدار واقعی کالاهای مبادله شده بدون تاثیر نوسانات قیمتی، به طور ترکیبی سالانه 3.1 درصد افزایش خواهد داشت. در عین حال، با وجود بلاتکلیفی هایی بر سر سیاست های تجاری ایالات متحده، رشد کنونی به نسبت یک دهه گذشته روندی متوسط و باثبات را نشان می دهد. حتی اگر تعرفه ها و اقدامات متقابل کشورهای دیگر اجرائی شوند، انتظار می رود این رشد ادامه داشته باشد، هرچند با سرعتی کمتر. جان پیرسون، مدیرعامل دی اچ ال اکسپرس، نگرانی ها را کاهش داده و اعلام کرده است یافته های این گزارش حاکی از ظرفیت قابل توجه رشد در بازارهای نوظهور و اقتصادهای پیشرفته هستند. بر اساس این تحلیل، تجارت جهانی توانسته بر چالش های عمده ای نظیر بحران مالی 2008، همه گیری کووید19 و تنش های ژئوپلیتیکی فائق آید.
این امر نشانگر انعطاف پذیری بالای تجارت بین الملل در مقابله با شوک های جهانی است. در باره ایالات متحده، پیش بینی ها نشان می دهند که بین سال های 2024 تا 2029 ارزش کل تجارت این کشور (مجموع صادرات و واردات به قیمت های جاری) 1.2 تریلیون دلار افزایش یافته و از 5.4 تریلیون دلار به 6.6 تریلیون دلار خواهد رسید. واردات به تنهایی از 3.3 تریلیون دلار در سال 2024 با افزایشی در حدود 655 میلیارد دلار تا سال 2029 به حدود چهار تریلیون دلار ارتقا می یابد. این گزارش هشدار می دهد وابستگی آمریکا به تولیدات چین همچنان چشمگیر است؛ هرچند این کشور تلاش دارد در مواجهه با مناقشات تجاری با چین زنجیره تامین خود را متنوع تر کند. سهم واردات مستقیم از چین از 3.5 درصد تجارت جهانی این کشور در سال 2016 به 2.6 درصد در اوایل سال 2024 کاهش یافته است.
با این حال، واردات غیرمستقیم (کالاهای چینی که از مسیر کشورهای ثالث به آمریکا می رسند) نشان می دهد که کاهش وابستگی چندان ملموسی رخ نداده است. استیون ای. آلتمن، پژوهشگر ارشد دانشگاه نیویورک استرن، تاکید می کند که علی رغم چالش های موجود، سیستم تجارت جهانی همچنان پابرجا و پویاست. او معتقد است این انعطاف نتیجه مزایای قابل توجه اقتصادی تجارت برای کشورها ست. از منظر منطقه ای، سریع ترین نرخ رشد ارزش تجارت برای کشورهای جنوب آسیا، آسیای مرکزی، آفریقای جنوب صحرا و جنوب شرقی آسیا پیش بینی شده است، به طوری که این مناطق نرخ سالانه ای بین پنج تا شش درصد را تجربه خواهند کرد. در همین حال، آمریکای شمالی از جمله ایالات متحده، رشد متوسط سالانه ای حدود 2.7 درصد خواهد داشت که کمی پایین تر از میانگین جهانی است. در میان کشورهای برجسته در این چشم انداز، هند، ویتنام، اندونزی و فیلیپین جایگاه ویژه ای پیدا خواهند کرد. هند به طور خاص انتظار می رود بعد از چین و آمریکا، سومین کشور بزرگ در زمینه رشد تجارت بین المللی شود.