تغییرات چشم گیر در استراتژی شرکت انرژی بریتانیایی بی پی (BP)، جهان انرژی را شگفت زده کرده است. این غول نفتی که پنج سال پیش با شعار «بازآفرینی» و تبدیل شدن به پیشگام انرژی های تجدیدپذیر، توجه جهانیان را جلب کرده بود، اکنون با کاهش سرمایه گذاری در پروژه های کربن صفر و افزایش تمرکز بر نفت و گاز، عملا به ریشه های فسیلی خود بازگشته است.

این چرخش استراتژیک که با هدف بهبود عملکرد مالی و جلب رضایت سهامداران انجام شده، با انتقادات شدید فعالان محیط زیست و ابهام درباره آینده گذار انرژی همراه است. طبق بیانیه «بازنگری در بی پی»، این شرکت هزینه های سالانه خود برای پروژه های مرتبط با کربن صفر را از 5میلیارد دلار به 2میلیارد دلار کاهش و در مقابل، سرمایه گذاری در تولید نفت و گاز را 20درصد افزایش خواهد داد. هدف این است که تا سال2030، تولید نفت و گاز به 2.5میلیون بشکه در روز برسد.

این در حالی است که این رقم در سال جاری 2.36میلیون بشکه بوده است. موری آوچینکلاس، مدیرعامل جدید بی پی در توضیح این تصمیم گفت: «ما باید روی بخش های پربازده تر شرکت تمرکز کنیم. انرژی تجدیدپذیر یک فرصت مهم است؛ اما باید در انتخاب پروژه ها گزینشی عمل کنیم.» او همچنین اذعان کرد که حرکت سریع شرکت به سمت انرژی سبز در سال های اخیر، «اشتباه» بوده است. این تغییر مسیر، به وضوح نشانگر فاصله گرفتن از استراتژی برنارد لونی، مدیرعامل پیشین بی پی است، که در سال2020 قول داده بود تولید نفت و گاز را تا 40درصد کاهش دهد و تا سال2050 به انتشار خالص صفر کربن دست یابد.

اگرچه این تصمیم با هدف تقویت ارزش سهام اتخاذ شد، اما واکنش اولیه بازار چندان مثبت نبود. سهام بی پی در روز اعلام این خبر 1.4درصد کاهش یافت. تحلیلگران، این افت را ناشی از «فروش سودآور» سرمایه گذارانی دانستند که پیش تر در انتظار تغییر استراتژی، سهام شرکت را خریده بودند. با این حال، عملکرد ضعیف بی پی در مقایسه با رقبای آمریکایی و اروپایی مانند اکسون موبیل، شورون، و شل، نگرانی ها را تشدید کرده است.

در پنج سال گذشته، ارزش سهام اکسون موبیل 102درصد و شورون 55درصد رشد داشته، درحالی که سهام بی پی تقریبا ثابت مانده است. این شکاف، گمانه زنی ها درباره احتمال انتقال لیستینگ شرکت به نیویورک یا حتی تصاحب آن توسط رقبا را دامن زده است. فشار صندوق پوشش ریسک «الیوت منیجمنت» که اخیرا 5درصد از سهام بی پی را خریداری کرده، نیز در این تصمیم نقش داشته است. این صندوق از شرکت خواسته بود تا با تمرکز مجدد بر سوخت های فسیلی، بازدهی مالی را بهبود بخشد.

بی پی در سال های اخیر میلیاردها دلار در پروژه های بادی فراساحلی، خورشیدی، هیدروژن سبز و ایستگاه های شارژ خودروهای الکتریکی سرمایه گذاری کرد؛ اما چالش هایی مانند تورم فزاینده، مشکلات فنی و نوسانات قیمت انرژی، این پروژه ها را با دشواری مواجه کرد.

باد فراساحلی: شرکت های اروپایی بر این باور بودند که تجربه آنها در حفاری فراساحلی نفت، در توسعه مزارع بادی دریایی نیز مفید خواهد بود. اما افزایش هزینه های ساخت توربین ها، تاخیر در زنجیره تامین و مخالفت های سیاسی (مانند مقاومت دونالد ترامپ در آمریکا)، بسیاری از پروژه ها را غیراقتصادی کرد.

هیدروژن سبز: اگرچه این فناوری به عنوان راه حلی برای کربن زدایی صنایع سنگین تبلیغ می شد، اما هزینه های بالای تولید و انتقال، جذابیت آن را کاهش داد. از سوی دیگر، جنگ اوکراین و افزایش بی سابقه قیمت نفت و گاز در سال های 2022 و 2023، سودآوری چشم گیر سوخت های فسیلی را به رهبران بی پی یادآوری کرد.