دنیای اقتصاد: به مناسبت مراسم تشییع پیکر پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک های جهان و 100 روز حضور دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده در کاخ سفید، ویژه نامه ای تهیه کرده ایم که می توانید مطالب آن را در پیوندهای زیر مطالعه کنید. در این ویژه نامه، مجله فارن پالیسی درخصوص عملکرد دونالدترامپ به سراغ 10 کارشناس برجسته رفته و حضور 100روزه او را مورد بررسی قرار داده است.

دنیای اقتصاد : واتیکان روز دوشنبه اعلام کرد پاپ فرانسیس، پاپ آرژانتینی که بار دیگر وضعیت اسفناک حاشیه نشین ترین افراد جهان را در مرکز توجه کلیسای کاتولیک روم قرار داد، در سن 88سالگی درگذشت. فرانسیس که فردی کاریزماتیک و خوش برخورد بود، در زمانی که سرخوردگی فزاینده ای نسبت به کلیسا، نهادی درگیر در رسوایی های مالی و جنسی، وجود داشت، موفق شد جذابیت کاتولیسیسم را گسترش دهد.

به گزارش الجزیره، پاپ در طول دوران پاپی خود از سال2013 تا 2025، برخی از لایه های ابهام واتیکان را کنار زد و با دغدغه های مردم عادی ارتباط برقرار کرد. او مجددا بر وضعیت فقرا و زندانیان تاکید کرد. فرانسیس سوءاستفاده کلیسا از قدرت در تعامل با سایر ادیان را محکوم کرد. لحن فرانسیس نشان دهنده فاصله اساسی با سلف خود، بندیکت شانزدهم بود که معتقد بود پرورش پرشورترین رهروان کلیسا، راه تقویت این نهاد است. اما تغییر نظر فرانسیس هرگز به تغییرات اساسی در دکترین کلیسا درباره مسائل بحث برانگیز منجر نشد. در بیشتر موارد، او با پاپ های قبلی هم عقیده ماند و قاطعانه با ازدواج همجنس گرایان، کشیش شدن زنان و ازدواج کشیشان مخالفت کرد. با این حال، گام های او برای باز کردن کلیسا نسبت به برخی مسائل، خشم سنت گرایان را برانگیخت، در عین حال که عدم تغییرات اساسی در زمان او انتقاد مترقیان را برانگیخت.

فرانسیس با نام اصلی خورخه ماریو برگولیو در سال1936 در بوینوس آیرس، پایتخت آرژانتین، از والدین مهاجری که از دیکتاتوری فاشیستی بنیتو موسولینی در ایتالیا گریخته بودند، متولد شد. او به عنوان تکنسین شیمی آموزش دید، در صنعت فرآوری مواد غذایی کار کرد و قبل از اینکه در سال1969 کشیش شود، مدت کوتاهی در یک کلوب شبانه در کوردوبا نگهبان بود. دوران کودکی او در بوینوس آیرس، او را در معرض کثرت گرایی مذهبی و نابرابری های اجتماعی-اقتصادی قرار داد؛ دو عاملی که کارشناسان معتقدند تعهد او به گفت وگوی بین ادیان و انتقاد صریح از سرمایه داری و مصرف گرایی را توضیح می دهد.

مراسم تشییع جنازه در مقابل کلیسای سنت پیتر برگزار شد و جیووانی باتیستا ره، رئیس کالج کاردینال ها، رهبری مراسم را برعهده داشت. سپس پیکر پاپ به کلیسای سنت ماری ماژور در رم منتقل و به خاک سپرده خواهد شد. او تنها در 36سالگی، رئیس فرقه یسوعی های آرژانتین، یک فرقه کشیش های کاتولیک رومی شد. کارشناسان و زندگی نامه نویسان می گویند که در آن زمان، او فردی سخت گیر و منضبط بود. در آن زمان، الهیات رهایی بخش، تفسیری چپ گرایانه از انجیل که بر دغدغه فقرا و گروه های ستمدیده متمرکز بود، در میان یسوعی ها در آمریکای لاتین محبوب بود؛ اما فرانسیس این ایدئولوژی را نپذیرفت.

دوران تصدی فرانسیس همزمان با سال های جنگ کثیف آرژانتین بود که از سال1976 تا 1983 ادامه داشت، هفت سال دیکتاتوری نظامی وحشیانه. ده ها هزار نفر شکنجه، کشته و ناپدید شدند. نقش کلیسای آرژانتین در آن سال ها همچنان محل مناقشه است؛ چراکه فرانسیس هرگز آشکارا رژیم را محکوم نکرد. او به عنوان اسقف اعظم بوینوس آیرس، سمتی که در سال1998 به عهده گرفت، گفت که از ابعاد آنچه در اواخر دهه1970 اتفاق می افتاد، آگاه نبوده است؛ موضعی که توسط منتقدان و نزدیکانش رد می شود و استدلال می کنند که امکان ندارد که او در آن زمان از آن بی اطلاع بوده باشد.

او در مراسمی در سال1999 گفت: «بیایید دعا کنیم. برای سکوت همدستانه بخش عمده ای از جامعه و کلیسا.» نقل قولی که برخی آن را به عنوان اعتراف تعبیر کردند. در دوران اسقفی اش، او به منتقد صریح بی عدالتی اجتماعی و نابرابری اقتصادی تبدیل شد. او یک بار در یک خطبه گفت: «کلیسا نمی تواند در مواجهه با اقتصاد بازار بی روح، سرد و حسابگر، فقط بنشیند و انگشتش را بمکد.»

در سال2013، جهان کاتولیک با استعفای پاپ بندیکت شانزدهم که سنت چند صد ساله حفظ وظایف پاپی تا زمان مرگ را زیر پا گذاشت، شوکه شد. در رقابتی تنگاتنگ، فرانسیس که پیش از این در سال2005 در مجمع عمومی پاپ ها در جایگاه دوم قرار گرفته بود، انتخاب شد. با او، کلیسا اولین پاپ غیراروپایی خود را پس از1282 سال انتخاب کرد -آخرین پاپ گرگوری سوم بود که در سال731 از سوریه انتخاب شد - و همچنین اولین رهبر کاتولیک ها از آن زمان از جنوب جهان بوده که امروزه محل سکونت اکثر مسیحیان در سراسر جهان است.

فرانسیس بلافاصله پس از انتخاب خود لحن پاپی خود را تعیین کرد. وقتی پس از انتخاب شدن، روی بالکن بزرگ ایستاد و با جمعیت عظیم حاضر در میدان سنت پیتر روبه رو شد، سنت تبرک دادن به جمعیت را زیر پا گذاشت و در عوض از مردم خواست برایش دعا کنند. او از نقل مکان به آپارتمان پاپ اعظم در طبقه بالای کاخ واتیکان خودداری کرد و ترجیح داد در اقامتگاه ساده تر بماند. او ترجیح می داد به جای مرسدس بنز با یک فیات رفت و آمد کند. او در سال2013 در جمع کشیشان گفت: «چوپانانی با بوی گوسفند باشید» و خواستار دوری از زرق و برق و شکوهی شد که اغلب با سلسله مراتب بالای کشیشان همراه است.

او در اولین سفر خود به خارج از رم به عنوان پاپ، به لامپدوسا، جزیره ای ایتالیایی و نقطه ورود کلیدی مهاجران و پناهندگانی که سعی در رسیدن به اروپا داشتند، سفر کرد. او تاجی از گل را به دریا انداخت تا یاد افرادی را که در دریای مدیترانه جان خود را در راه رسیدن به اروپا به خطر انداخته بودند، گرامی بدارد. فرانسیس از طرح دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا در سال2017 برای ساخت دیوار در امتداد مرز مکزیک و سخنرانی های او که مسلمانان را هدف قرار می داد، انتقاد کرد.

مارکو پولیتی، متخصص واتیکان و نویسنده کتاب «پاپ فرانسیس در میان گرگ ها: داستان درونی یک انقلاب» گفت: «در آثار پاپ فرانسیس، این پیام که «همه برادر و خواهر هستند» بسیار قوی است، در کنار اصرار بر اینکه خداوند به دنبال کثرت گرایی مذهبی است.» پولیتی گفت: چنین کثرت گرایی به رویکردی فراگیرتر نسبت به سایر ادیان تبدیل شد و به «جنگ فرهنگی پاپ های قبلی» پایان داد.

روابط بین کلیسا و مسلمانان در سراسر جهان زمانی رو به وخامت گذاشت که سلف فرانسیس، بندیکت شانزدهم، در سپتامبر2006 سخنرانی ای ایراد کرد که به عنوان پیوند دادن اسلام به خشونت تلقی شد. فرانسیس اولین پاپی بود که تا به حال به شبه جزیره عربستان سفر کرد. در فوریه2019، هواپیمای او در امارات متحده عربی فرود آمد و در آنجا با احمد الطیب، امام مسجد الازهر قاهره ملاقات کرد. آنها با هم سندی را امضا کردند که بنیادگرایی را رد می کرد و مردم را تشویق می کرد که در دیگری «برادری و عشق ورزیدن» را ببینند. پاپ پیش از این، در سال2016، در واتیکان نیز با الطیب ملاقات کرده بود. در اقدامی دیگر، فرانسیس در سال2015، بخشنامه «حمد و ستایش از آن تو باد» (Laudato si’) را منتشر کرد که در آن از جهان خواست تا به تهدید تغییرات اقلیمی رسیدگی کنند و در عین حال بر لزوم بازنگری در تعادل اقتصادی بین جهان صنعتی و جهان در حال توسعه تاکید کرد.

موضوع سوءاستفاده های جنسی انجام شده توسط مقامات کلیسا، دوران پاپ بندیکت شانزدهم را تحت الشعاع قرار داد؛ دورانی که پاپی او موجی از رسوایی ها را به خود دید. فرانسیس در سال2019 با لغو قانون «پنهان کاری پاپی» درباره پرونده های مربوط به خشونت جنسی، رسیدگی به موضوع سوءاستفاده را آغاز کرد. این به آن معنا بود که شهادت های جمع آوری شده در فرآیند شرعی، سرانجام در اختیار مراجع قانونی قرار می گرفت.

در همان سال، پس از آنکه خود پاپ اعتراف کرد ادعاهای معتبر سوءاستفاده جنسی در شیلی را رد کرده است، قانونی را وضع کرد که قوانین روشنی را برای گزارش سوءاستفاده جنسی از کودکان توسط مقامات کلیسا ترسیم می کرد و به صراحت اجازه لاپوشانی نمی داد. چهارسال بعد، آن قانون به روزرسانی و تقویت شد تا دسته قربانیان را به بزرگسالان آسیب پذیر گسترش دهد؛ درحالی که افراد عادی که برای کلیسا کار می کنند نیز اکنون ممکن است با مجازات روبه رو شوند. اما مدافعان و منتقدان قربانیان می گویند فرانسیس به اندازه کافی برای تضمین عدالت پیش نرفته است.

دنیای اقتصاد: در حالی که صدها میلیون نفر در سراسر جهان در سوگ درگذشت پاپ فرانسیس هستند، کلیسای کاتولیک روم مراسم او را در حضور صدها هزار عزادار برگزار کرد، با این حال هزینه های مراسم او کمتر از پیشینیان او بود.

به گزارش الجزیره، پیکر فرانسیس از روز چهارشنبه در کلیسای سنت پیتر در معرض دید عموم قرار گرفته بود و به رهروان اجازه ادای احترام داده می شد. در این مراسم رهبران جهان، از جمله دونالد ترامپ، رئیس جمهور ایالات متحده نیز در واتیکان در مراسم تشییع جنازه او شرکت کرد. برخلاف اسلافش، فرانسیس درخواست تدفین ساده تری کرد. در سال2024، او قوانین دیرینه تدفین را که مستلزم سه تابوت بود - دو تا از جنس سرو و بلوط و یکی از جنس سرب، یکی درون دیگری - تغییر داد. طبق قوانین جدید، اکنون پاپ ها می توانند در یک تابوت چوبی که با «روی» پوشانده شده است، دفن شوند. این تغییر قانون همچنین طبق خواسته فرانسیس، امکان دفن در خارج از واتیکان را فراهم کرد. تابوت او به کلیسای سنت مریماژور، کلیسایی در خارج از دیوارهای واتیکان، جایی که او درخواست کرده بود مقبره ای ساده در زمین برایش ساخته شود، منتقل خواهد شد. فرانسیس اولین پاپی است که از دهه1600 در آنجا دفن می شود و اولین پاپی است که در بیش از 100سال گذشته در خارج از واتیکان به خاک سپرده می شود.

فرانسیس که در سال2013 به مقام پاپی انتخاب شد، به خاطر سبک زندگی ساده و فروتنانه اش شناخته می شد. این پاپ متولد آرژانتین، ترجیح می داد به جای کاخ مجلل پاپها، در میهمان سرای واتیکان زندگی کند و اغلب با وسایل نقلیه ساده سفر می کرد. ماسیمو فاگیولی، استاد الهیات و مطالعات دینی در دانشگاه ویلانووا در پنسیلوانیا به الجزیره گفت: «او همیشه مشتاق رفتن به مکان هایی بود که مردم عادی در آنها زندگی می کردند، نه تالارهای قدرت، کاخ ها و غیره. این برای او بسیار معمول بود.» فرانسیس در آخرین وصیت نامه اش که روز دوشنبه منتشر شد، تاکید کرده است که هزینه دفن او توسط یک نیکوکار ناشناس که قبلا با او هماهنگ کرده بود، تامین و به کلیسای پاپ سانتا مریماژوره ارسال میشود. فاگیولی افزود: «این موضوع مربوط به نمادها است؛ زیرا در مذهب کاتولیک، نمادها بسیار مهم هستند و این یکی از آن موارد است.»

واتیکان درباره هزینه دقیق مراسم تشییع جنازه فرانسیس سکوت کرده و به درخواست ها برای ارائه آمار و ارقام پاسخی نداده است. از نظر تاریخی، مراسم تشییع جنازه پاپ ها میلیون ها دلار هزینه داشته است. در سال1978، مرگ دو پاپ و گردهمایی پس از آن، 20میلیون دلار برای واتیکان هزینه داشت؛ معادل بیش از 101میلیون دلار امروز. اخیرا، مراسم تشییع جنازه پاپ ژان پل دوم در سال2005 و انتخاب جانشین او پاپ بندیکت شانزدهم، 9میلیون دلار هزینه داشت

(حدود 14.7میلیون به دلار امروز). در آن سال، کلیسا از هجوم گردشگران به موزه هایش 12.4میلیون دلار درآمد کسب کرد. سایر منابع درآمد شامل کمک های مالی، سهام، اوراق قرضه، املاک و مستغلات و سایر سرمایه گذاری ها می شود. اما در سال های اخیر، کلیسا با مشکلات مالی قابل توجهی روبه رو بوده است. فرانسیس مرتبا با کاردینال ها بر سر امور مالی کلیسا درگیر می شد، از جمله تنها سه روز قبل از بستری شدنش در بیمارستان در اواخر فوریه. او رهبری مجموعه ای از اصلاحات مالی را بر عهده داشت - که برخی از آنها واکنش های منفی را برانگیخت - از جمله کاهش حقوق مقامات عالیرتبه. خبرگزاری رویترز به نقل از دو منبع آگاه گزارش داد که کلیسا سال گذشته 87میلیون دلار کسری بودجه داشت. واتیکان از سال2022 تاکنون بودجه کامل خود را منتشر نکرده است. فاگیولی می گوید: «واتیکان به پول نیاز دارد؛ زیرا این کلیسای بسیار بزرگ تری است. اکنون به افراد بسیار بیشتری در کشورهای فقیر خدمت می کند و کاتولیک های کمتری در کشورهای ثروتمند وجود دارند. بنابراین، این عدم تعادل از همین جا ناشی می شود.»

شهر رم و به ویژه واتیکان، به دلیل هفته مقدس که صدها هزار بازدیدکننده را به خود جذب کرده بود، از قبل شلوغ بود. مراسم روز گذشته هم نشان داد که صدها هزار نفر خود را به این منطقه رسانده اند. از نظر تاریخی هم نشان داده شد که جمعیت بسیار زیادتر از دوره های پیشین بوده است. در سال1978، تخمین زده می شود که 100هزار نفر برای سوگواری پل ششم گرد هم آمدند. در سال2005، پاپ ژان پل دوم حدود چهار میلیون عزادار را برای مراسم تشییع جنازه خود به رم آورد. در مقابل، تخمین زده می شود که 50هزار نفر در ژانویه2023 در میدان سنت پیتر برای مراسم تشییع جنازه پاپ بندیکت حضور داشتند و بیش از 136هزار نفر آن را از طریق پخش زنده یوتیوب واتیکان تماشا کردند؛ زیرا کلیسا این گزینه را برای مراسم تشییع جنازه اخیر پاپ برای کسانی که در رم نخواهند بود، اضافه کرده بود. آمارها نشان می دهند که برای مراسم دیروز، تمام هتل ها رزرو شده بودند.

رزیدنزا پائولو ششم، یکی از نزدیک ترین هتل ها به شهر واتیکان تا اواسط ماه مه کاملا رزرو شده است. طبق وب سایت هتل تی مارک واتیکان، ظرفیت هتل برای هفته آینده نیز به طور کامل تکمیل شده است.

دنیای اقتصاد: رهبران جهان روز جمعه پیش از خاک سپاری پاپ فرانسیس در آخر هفته، وارد رم شدند؛ مراسمی که اگرچه نسبت به همیشه کم سروصداتر بود، اما همچنان یک رویداد تاریخی مهم به حساب می آید.

به گزارش الجزیره، پاپ فرانسیس که روز دوشنبه بر اثر ایست قلبی پس از سکته مغزی در سن 88سالگی درگذشت، در بین فقرا محبوبیت زیادی داشت. درگذشت یک پاپ نشان دهنده یک تغییر مهم برای کلیسای کاتولیک است و مراسم تدفین و در نهایت انتخاب رهبر جدید پاپ معمولا امور پیچیده ای هستند. با این حال، پاپ فرانسیس فقید درخواست کرده بود که مراسم تشییع جنازه ساده تری برگزار شود: جسد او در یک تابوت ساده ساخته شده از چوب و در مقبره ای بی نام و نشان قرار گرفت. با این حال، مراسم تشییع جنازه که شامل 170مقام خارجی، از جمله ده ها تن از سران کشورها است، این رویداد را به یک گردهمایی سیاسی فوق العاده تبدیل کرد. ازآنجاکه همه شرکت کنندگان با هم توافق ندارند، همسویی دیپلماتیک اندکی نیز در آن دیده شد.

چندین تن از سران کشورها و اعضای خانواده های سلطنتی حضور خود در رم برای مراسم تشییع جنازه در روز شنبه را تایید کردند. برخی از آنها در طول زندگی پاپ تعاملات خوشایندی با او داشتند؛ اما او با برخی از آنها موافق نبود. ترامپ گفت که پاپ فقید «مرد بسیار خوبی» بود که «عاشق جهان» بود. رئیس جمهور ایالات متحده به مناسبت مراسم تدفین دستور داد که پرچم ها به حالت نیمه افراشته درآیند. با این حال، این دو مرد همیشه رابطه خوبی نداشتند. پاپ فرانسیس از سیاست های ضد مهاجرتی دولت ترامپ انتقاد کرده بود. در طول دوره اول ریاست جمهوری ترامپ از سال2017 تا 2021، پاپ همچنین علیه دیوار مرزی ایالات متحده و مکزیک صحبت کرد و گفت کسی که به جای پل، دیوار می سازد، «مسیحی نیست». ترامپ در آن زمان به شدت واکنش نشان داد و گفت که زیر سوال بردن ایمان او توسط پاپ «شرم آور» است. این دو در سال2017، زمانی که ترامپ از واتیکان بازدید کرد، با هم ملاقات کردند. او گفت که پاپ «واقعا خوب» بود و آنها جلسه ای «فوق العاده» داشتند.

استارمر در بیانیه ای پس از مرگ پاپ گفت که از این خبر «عمیقا متاثر» شده است. او گفت: «رهبری او در دوران پیچیده و چالش برانگیز برای جهان و کلیسا اغلب شجاعانه بود، اما همیشه از فروتنی عمیقی سرچشمه می گرفت.»

کاخ کنزینگتون تایید کرد که شاهزاده ویلیام نماینده خانواده سلطنتی بریتانیا هم در رم بوده است. چارلز، پادشاه بریتانیا در بیانیه ای گفت که پاپ فرانسیس به خاطر دلسوزی اش به یاد خواهد ماند. چارلز گفت: «او با کار و مراقبتش از مردم و سیاره زمین، زندگی بسیاری را عمیقا تحت تاثیر قرار داد.» پیش از این در ماه آوریل، پادشاه و ملکه کامیلا در سفری به ایتالیا با پاپ دیدار کردند.

پاپ در بحبوحه جنگ جاری پس از حمله روسیه، خواستار صلح در اوکراین شد. اکتبر گذشته، زلنسکی با پاپ در واتیکان دیدار کرد؛ آخرین دیدار از چندین دیدار بین این دو. اما تنش هایی نیز وجود داشت: در مارس2024، پاپ درباره جنگ اوکراین گفت: «وقتی می بینید که شکست خورده اید، اوضاع خوب پیش نمی رود، باید شجاعت مذاکره داشته باشید.» اوکراین به شدت از این دیدگاه انتقاد کرد.

برزیل با بیش از 100میلیون کاتولیک، بزرگ ترین جمعیت کاتولیک جهان را در خود جای داده است. داسیلوا، رئیس جمهوری برزیل به مناسبت درگذشت پاپ فرانسیس، هفت روز عزای عمومی اعلام کرد. او چندین بار با او ملاقات کرده بود. لولا در بیانیه ای گفت: «ما توانستیم آرمان های صلح، برابری و عدالت خود را به اشتراک بگذاریم؛ آرمان هایی که جهان همیشه به آنها نیاز داشته و خواهد داشت.»

فیلیپین یکی دیگر از کشورهای بزرگ کاتولیک است. تقریبا 80درصد از جمعیت آن خود را کاتولیک می دانند. در سال2015، پاپ از پایتخت آن مانیل، بازدید کرد و میلیون ها نفر را به یک مراسم عشای ربانی در فضای باز کشاند. رئیس جمهور مارکوس جونیور در بیانیه ای، پاپ فرانسیس را مردی توصیف کرد که «نه تنها با خرد، بلکه با قلبی گشوده به روی همه» رهبری می کرد.

ملونی چندین بار با پاپ ملاقات کرد. اما در حالی که دولت او اغلب سیاست هایی را دنبال کرده است که بسیاری آن را ضد مهاجرت می دانند، پاپ فرانسیس با اشاره به نرخ پایین زاد و ولد در ایتالیا، خواستار پذیرش مهاجران در این کشور شده بود.

پاپ فقید آرژانتینی بود و پیش از رسیدن به رهبری پاپ، اسقف اعظم بوینوس آیرس بود. آرژانتین پس از مرگ او یک هفته عزای عمومی اعلام کرد. مایلی که سیاست های راست گرایانه اش با گرایش های چپ گرایانه تر پاپ تفاوت فاحشی دارد، در فوریه2024 در واتیکان با او دیدار کرد. مایلی در گذشته پاپ را «چپ گرا» خطاب کرده بود.

در این مراسم روسای جمهور فرانسه، لهستان، مولداوی، لیتوانی و کرواسی حضور داشتند و همچنین اولاف شولتز، صدراعظم آلمان نیز خود را به این مراسم رسانده بود. از دانمارک نیز ملکه مری و از بلژیک شاهزاده فیلیپ و ملکه ماتیلده حضور به هم رسانده بودند. درحالی که بیشتر کشورها نماینده ای به این مراسم فرستاده بودند پوتین در این مراسم حاضر نبود. همچنین غیبت نتانیاهو نیز بحث برانگیز شده بود. هر دو نفر به اتهام جنایات جنگی مشمول حکم بازداشت بین المللی هستند.